Dames en heren: Gen Z

Absurd. Nederlandse jongeren blijken meer bezig met een dak boven hun hoofd, oorlog, peperdure boodschappen, dood, verderf, schulden, kansen op de arbeidsmarkt, jammerlijke vluggertjes en studiepunten dan met het klimaat. Dat komt natuurlijk omdat het pathetische zwakkelingen zijn, maar ook omdat ze de godganse dag worden blootgesteld aan een oneerlijke NOS, die weigert zijn taakopvatting af te stellen op de wensen van Extinction Rebellion. Gen Z weet dondersgoed wat er aan de hand is maar jeetje jongens het is ook wel overweldigend allemaal zeg. En dus staat een gemarginaliseerde minderheid (mensen die identificeren als 18 tot 24-jarigen) hele dagdelen onder de douche te peinzen over wat ze zouden kunnen doen maar niet gaan doen omdat ze zo lekker staan te douchen en bovendien zijn getroffen door even acute als ernstige klimaatverlamming. Verdrietig!

Foto: iemand die zo heet is dat we voor haar zouden sterven

Ja en met mens bedoelen we eigenlijk Nederlander, want nu ja, dat zijn ook net mensen. Mensen die het soms ontzettend heet hebben en dan bij hoge uitzondering doodgaan, maar veel vaker gewoon een glas water drinken en een middagdutje doen. "Het geschatte aantal sterfgevallen door hitte daalde in de periode van 2000-2009 van 7.000 naar 4.300 in de periode 2010-2019," meldt het RIVM, en in een rap vergrijzend land is dat eigenlijk bijna zonde. Het RIVM denkt dat dit allemaal door het Nationaal Hitteplan komt en dat zou best weleens kunnen kloppen. Waar een klein land groot in kan zijn, gabbers. Recht zo die gaat.

Ojee

Mensen, we gaan er gruwelijk aan. Bij RTL Nieuws lezen we dat dankzij "de opwarming van de aarde" (huh, dat heette tegenwoordig toch klimaatverandering?) de hoeveelheid PATHOGENE SCHIMMELS fors zal toenemen in Europa. Nu horen we u denken: pathogene schimmels, wat zijn dat? Waar vinden we die? Hoe kunnen we dit bespreekbaar maken met onze kinderen? Nou, dat zijn dus schimmels waar je ZIEK van wordt en als het even tegenzit hartstikke DEAUD aan gaat. Ze groeien in DE BODEM, in PLANTEN EN GEWASSEN, en in DE LUCHT. Vervolgens belandden ze onder uw nagels of nog veel erger IN UW LONGEN. Dan gaat de hele zooi groeien tot uw complete longinhoud bestaat uit schimmeldraden, u zich helemaal het leplazarus hoest tot uw longen zoiets hebben van WIJ GAAN VAST DOOD DOEII. Althans, dat is een mogelijk scenario voor 'de kwetsbaren'. Het dorre hout, in de volkse mond. Allesvernietigend of niet, volgens onderzoekers van de Universiteit van Manchester krijgen we er de komende jaren stukken meer van. Niet alleen door warmte, ook door zware regenval en langere periodes van droogte. Dus:

OH NEE FEITEN

Groot feest op de redactie van Nieuwsuur gisteren. Al dagenlang laten ze daar beelden zien van de overstromingen in Oost-Europa, allemaal leuk en aardig natuurlijk, maar wat er nog een beetje aan ontbrak waren wetenschappers die wilden zeggen dat het allemaal door klimaatverandering kwam. Want je hebt pas echt wat aan dode Oost-Europeanen als ze dood zijn gegaan om de Nieuwsuur-kijker met een onprettig gevoel achter zijn televisietoestel achter te laten. En jawel, daar waren ze, van de Universiteit Utrecht nog wel, toevallig nét klaar met toevallig nét een belangrijk onderzoek waar toevallig nét wordt aangetoond dat we dit soort overstromingen veel vaker gaan zien door de klimaatverandering. Alleen: dat wordt in het onderzoek helemaal niet aangetoond. Heel duidingsdraadje (al gepost voor de Nieuwsuur-uitzending) van onderscheiden wetenschapsjournalist Maarten Keulemans daar, reactie op de uitzending hierboven. Wij gokken: ergens morgen een klein bijschrift op internet, geen rectificatie op tv.

Maar niet vrijwillig

Zo, even wat open klimaatdeuren intrappen met het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) vandaag. Die onderzocht de link tussen religie en de bereidheid om het leven om te gooien voor het klimaat, ontdekte dat daar geen significante resultaten uitkwamen en is toen in de data gaan zoeken naar conclusies die dit onderzoek (pdf) konden rechtvaardigen. En wat vonden ze: rijken leven vervuilender dan arme mensen. Goh. Carice, TimmerFrans en de rest van de Biro-rijdende deugelite spreken weliswaar grote woorden over het aanpassen van ons leven in strijd tegen de klimaatverandering, maar ondertussen zijn deze Nederlanders met een hoog inkomen aanzienlijk minder duurzaam bezig dan landgenoten met een laag inkomen. Het SCP concludeert dat hoge inkomens aanzienlijk meer rijden, vliegen en consumeren, al laten de onderzoekers mitigerende maatregelen zoals het investeren in zonnepanelen of het aanschaffen van een elektrische auto weer geheel buiten beschouwing. En dat verschil ontstaat dus niet doordat alle arme mensen zo betrokken zijn bij ons klimaat en graag duurzaam leven, maar simpelweg omdat ze het niet kunnen betalen. Dat klimaat kan ze gestolen worden, ze maken zich drukker om de woningmarkt of hun bestaanszekerheid, maar als u geen geld heeft om te vliegen en slechts een klein hok warm stookt, bent u al snel duurzamer bezig dan al die elitaire groenroepers die u eerst komen vertellen dat u uw gehaktbal moet inleveren en vervolgens zelf op het vliegtuig naar Bali stappen. Arm zijn is goed voor het klimaat: laat de beleidsmakers het alstublieft niet horen.

Deze

Okee even een gokje (als we ernaast zitten bent u dit topic toch alweer vergeten): over een tijdje verschijnen er in NRC en/of de Volkskrant en/of Trouw en/of De Correspondent en/of RTL Nieuws recensies, interviews en dingesen over een boek van Clayton Page Aldern dat The Weight of Nature heet. Er stond namelijk deze week een positieve recensie in The New York Times over The Weight of Nature, er stond al een voorpublicatie in The Guardian van The Weight of Nature en dan zit de Grachtengordel er een paar weken later meestal bovenop. Bovendien gaat The Weight of Nature over hoe klimaatverandering onze mentale gezondheid beïnvloedt, en die dingen hangen nu eenmaal in de lucht nu. Maar! The Weight of Nature is bagger. Dat zeggen wij niet, dat zegt Tom Chivers en Tom Chivers heeft verstand van wetenschap, cijfers en journalistiek. Daarom na de breek drie allesverzengende citaten uit deze moetleesrecensie, zodat u voldoende munitie op zak hebt als uw bijdehante neefje/die/hen binnenkort met dit Belangrijke Boek komt aankakken.

En dat is allemaal de schuld van Nederland

Uw D66-rechters zitten ook in Europa en wel bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat zojuist bepaalde dat de Zwitserse regering met tekortschietend klimaatbeleid mensenrechten heeft geschonden. Hierdoor kan nu werkelijk iedereen bij zijn lokale rechtbank klagen over een gebrekkige klimaataanpak en met deze uitspraak in de hand claimen dat ze diep in hun mensenrechten zijn geraakt. Dat allemaal dankzij een stel boze Zwitserse bejaarden die zijn geïnspireerd door, hoe kan het ook anders, de omstreden Urgenda-uitspraak van de Nederlandse Hoge Raad. Wij lieten hier zien dat rechters op de stoel van de politici kunnen plaatsnemen en Europa volgt. Iedereen en zijn actiegroep die bij de stembus zijn meerderheid niet kan vinden, marcheert momenteel naar de rechtbank om daar alsnog het eigen gelijk af te dwingen. Wat dat precies gaat betekenen voor regeringen en hun beleid is nog onduidelijk, maar democratischer gaat het waarschijnlijk niet worden. Gefeliciteerd duurzaam doorlekkende klaagbejaarden, de bestuurlijke chaos is nu compleet.

Dit is onze kans!

Nou, lekker dan. Dankzij de vele privévluchten van Timmerfrans en de vakantietripjes van Jetten kunt u dadelijk geen Spaanse of Italiaanse wijn meer opentrekken. Allemaal de schuld van de klimaatverandering die zorgt dat het binnenkort is afgelopen met het druivengenot uit de zuidelijke regionen van Europa, zo blijkt uit onderzoek. "About 90% of the traditional wine regions situated in the lowlands and coastal regions of Spain, Italy and Greece could be at risk of disappearing by the end of the century." Dikke pech voor de Roelvinkjes die op de Costa del Triste indruk proberen te maken op ongeïnteresseerde obers, maar goed nieuws voor Nederland. Hier worden de omstandigheden tenslotte steeds beter voor wijn, waardoor wij ons kunnen profileren als echt wijnland. Vergeet Spanje en zelfs Frankrijk met die vervelende Fransen: voortaan halen we het beste druivenbloed gewoon uit Limburg of de Achterhoek. Een stuk makkelijker en significant gezelliger. Alle stikstofboeren een nieuwe wijntoekomst en Nederland weer wereldleider op alcoholische gezelligheid. En onthoud: het is pas een echte Leudal als de druiven uit de Leudal-streek komen, anders is het slechts een bruisende Grebbeberg. Proost!

Een turfwar

De meteorologen waren er al uit, maar sinds vandaag zijn ook de astronomen om: het is officieel lente. De temperaturen lopen op, de terrassen staan op uit hun winterslaap en het zal niet lang duren voordat de eerste rokjes (m/v) door de straten flaneren. Tevens het moment om weer wat kleur te brengen in die kale, uitgestorven leegtes die uw tuin of balkon zijn. Maar ja, dat mag dus niet, want ook plantjes zijn nu slecht voor het klimaat. De viooltjes, petunia's en begonia's zijn de sluipmoordenaars van ons vredige bestaan. Als u een vlijtig liesje koopt, sloopt u de Baltische staten en belangrijker dan dat: het klimaat. Smeltende gletsjers? Schuld van de madeliefjes! Nieuw weerrecord in de boeken? Allemaal dankzij die Afrikaantjes (de bloemetjes dan hè, rustig nu, red.). Het is een (turf)oorlog en u kiest uw kant in het tuincentrum. Bloemen of vrede? Planten in uw aarde of een leefbare aarde? Redt u de tuin of de ijsbeer? U MOET kiezen.

Het kan vriezen het kan dooien maar trust the science

De temperatuur op aarde is het resultaat van de interactie tussen elke denkbare variabele tussen de aardkern en de kern van de zon. Stel nou dat een gehele wetenschappelijke kaste de religieuze autoriteit van de priesters van weleer aanneemt door de enige te zijn die de Latijnse bijbel 'wetenschappelijke data' kan lezen. En dat die wetenschappelijke kaste al die denkbare variabelen tussen genoemde kernen vervolgens reduceert tot slechts één enkelvoudige variabele, namelijk CO2.

Ja, dan kun je er wel eens exact volledig naast zitten met z'n allen. Maar ook dat valt te ondervangen, want die "nieuwe ijstijd over zo'n 100 jaar" komt namelijk door global warming. En om het nog meer onze schuld te maken: hoe kouder 't hier wordt, hoe hoger de wereldwijde gemiddelde temperatuur. 

Zou allemaal te maken hebben met de dichtheidsverschillen tussen warm, zoet water en koud, zout water die de AMOC-golfstroom (Atlantic Meridional Overturning Circulation) aandrijven. Klimaatwetenschapper Universiteit Utrecht René van Westen:

"De AMOC draagt aanzienlijke hoeveelheden warmte van de Golf van Mexico naar West-Europa. Hierdoor is het klimaat op breedtegraden waar Nederland ligt gemiddeld 5 à 10 graden warmer dan vergelijkbare breedtegraden elders, zoals in Canada." De AMOC is volgens metingen sinds 1950 met zo'n 15% verzwakt, maar Van Westens team is bezorgd dat deze afname na een zogeheten "kantelpunt" met wel 90% kan verzwakken.