Schokkende vondst in het Friese dorp Herbaijum ("AUB MASSAAL DELEN"). Dierenambulance-vrijwilligster Bianca ontdekte bovenstaande dichtgespijkerde kist in het water. Met doeken erin, en stenen. En een lichtbruine hond. Die dus verdronken is. Bianca zoekt de eigenaar. En wij zoeken het hoekje van ons verstand dat wel begrijpt hoe iemand dit in zijn botte harses kan halen.

Twee minuten stilte op de Dam, nadat er 's ochtends ruim honderd raketten op Israël werden afgevuurd. De plechtigheid is een symbolisch en poëtisch slotstuk voor een week die begon met de uitbraak van een burgeroorlog in Venezuela.

We schreeuwen “dit nooit meer” met pijn in ons hart, terwijl het nogmaals aan het gebeuren is. Wij staan stil, zij schieten. Langzamerhand herdenken we een oorlog die niemand meer heeft meegemaakt om de rest van het jaar actieve oorlogen uit onze beleving weg te drukken. Op het ene kanaal de herdenking, op andere kanalen diverse oorlogen. Het blijft een contrast tussen dromen en nachtmerries. Tussen de theorie en de praktijk.

Je kan ook niets schrijven over deze oorlogen zonder zelf op het verdachtenbankje plaats te nemen. Wordt er wel politiek correct en genuanceerd genoeg geschreven? Bij welk kamp hoort de schrijver? Welke propaganda is dit? De optie dat ik nergens bij wil horen omdat ik dit geweld niet wil accepteren verdwijnt in dit valse dilemma.

Laatste dagje je laten afzeiken door Jeroen van sales. Onbegrepen worden door Jeanine van de Balie. En die gratificatie komt er dit jaar waarschijnlijk ook niet. Zo hard voor gewerkt, maar de prijs voor de hardste werker gaat gewoon weer naar Frank van de redactie. En dan heeft Willem II ook nog eens verloren. Niet dat Ajax zo goed was, maar Fred Grim is gewoon een slechte coach. Je hoort ""Ajacied"" Jeroen (komt uit Diepenveen) straks al bij de koffiemachine. Over die afgekeurde goal van Haller. Ga weg kloot, je hebt 5-0 gewonnen. Je vriendin Samantha ligt weer eens de hele dag met haar luie reet op de bank. Botte schaar, dus ze kan niet werken. Je zwager heeft zich niet laten vaccineren, dat levert vermoeiende discussies op in de familie-app, je geit Herman is ziek, je hond heeft overgegeven in de bijkeuken, je buurman ligt te zeiken over de schutting en je tante stemt GroenLinks. En dan is het ook nog eens GLAD OP DE WEG, zoals altijd, in deze regenwinter uit de hel. Nu al een superleuke dag!

**99. Klaas Dijkhoff (vvd)
**Hij schijnt een leuk huis te hebben, maar ach, wat weten wij nou. Klaas werd als boy wonder van het platform geschoten door de vvd, maar de raket begint gebreken te vertonen omdat men er langzaam maar zeker achter begint te komen dat Dijkhoff helemaal niet zo veel kan. Het is wel grappig hoor, zo'n gast die pils kan drinken als een volwassene terwijl hij kijkt als Droopy de Hond, maar hij is geen groot leider en dat zal hij ook nooit worden. Gelukkig heeft Dijkhoff aangegeven dat hij geen minister-president wil worden, al weet je het met vvd'ers en beloftes maar nooit.

**98. Monica den Boer (D66)
**Die van 'personeelsbeleid dat het aantal blanken dat werkt voor de overheid moet terugdringen' (*). Nu zijn wij zo kleurenblind is een witte haai maar vervang het woordje 'blanken' door een ander kleurtje en je hebt ophef van hier tot aan Pieter Klok. Monica den Boer is gewoon een stomme racist.

97. Maarten Hijink (SP)
Net als Dijkhoff best een vlotte gast, alleen bij deze kerel is het natuurlijk wat minder gemaakt. vvd'ers gaan namelijk de politiek in teneinde 's avonds naakt voor de spiegel te kunnen staan terwijl ze trotse opmerkingen maken over hun kleine vvd'ertje, en veel SP'ers gaan de politiek in omdat ze daadwerkelijk iets willen betekenen voor de mensheid. Dat ze nooit iets bereiken, en we deze dude derhalve nooit iets tastbaars zien creëren, is een tweede.

96. Joost Sneller (D66)&95. Rutger Schonis (D66)
Joost Sneller en Rutger Schonis, samen met de eerder genoemde Matthijs Sienot de harde lullen-tridente van D66. Grapje natuurlijk, want ze spelen niks klaar, je ziet ze nooit, je hebt geen idee wat ze doen en waarom ze er zijn.

94. Gidi Markuszower (PVV)
Gidi Markuszower alias 'De Wapenjood'. Pittige bijnaam voor een Kamerlid maar Gidi heeft dan ook hard zijn best gedaan om de bijnaam 'De Wapenjood' te verdienen. Trok zich in het verleden terug als kandidaat voor de PVV en warempel, daar is hij weer. Gidi 'De Wapenjood' heeft een touwtje gespannen van het bedenkelijke randje van de PVV naar een nog bedenkelijker randje en daar staat hij dan trots op te balanceren. Best wel knap, voor een PVV'er.

93. Steven van Weyenberg (D66)
Hij ziet eruit als Sjoerd Sjoerdsma, maar dan net iets minder onhebbelijk. Sjoerd Sjoerdsma is immers een uitermate vervelend figuur.

**92. William Moorlag (PvdA)
**Parasitaire graai-PvdA'er die de gehandicaptenwet omzeilde middels een schijnconstructie, zogenaamd een van de stokpaardjes van de PvdA, maar Moorlag mocht gewoon blijven zitten. Dat zegt veel over Moorlag en het zegt nog meer over de ruggengraat van de PvdA. In de top van de partij waren ze kennelijk te achterlijk om deze zeldzaam grote lul gewoon buiten te gooien. Waarom staat hij eigenlijk op plek 92, met terugwerkende kracht degraderen we hem naar het rechterrijtje, ergens als toevoeging van plek 148.

**91. Lilianne Ploumen (PvdA)
**Absoluut geen leuke mevrouw. Je hebt altijd het idee dat het mechanisme van Lilianne Ploumen functioneert op een vervelende cocktail van minachting en grootheidswaanzin. Voor de bühne lekker deugen en van binnen zo verrot als een afgebroken tak van een dode boom. Nee, die Ploumen, meh.

90. Machiel de Graaf (PVV)
Rechtse houwdegen die vroeger allerlei functies gewoon allemaal tegelijk deed, maar die storm zonder problemen wist te overleven. Nu maakt hij in de Tweede Kamer een beetje ruzie met de vleermuizen van Denk. Die fittie met Öztürk, hartstikke vermakelijke televisie, maar een politiek wereldwonder is hij natuurlijk niet. Desalniettemin een verdienstelijke plek in de Top 100.

De Commissie Remkes heeft gedaan wat ie zou doen, namelijk in een dik zinloos kudtrapport opschrijven dat Nederland eigenlijk EEN REFERENDUM zou moeten hebben. "Want de grondwetsbepaling dat het parlement het hele Nederlandse volk moet vertegenwoordigen, gaat niet meer op." GOH! JOH! HEBBEN WE DAT REFERENDUM TOEVALLIG NIET NET AFGESCHAFT? Maar het wordt nog zieker. Remkes vindt dat de politiek beter moet luisteren naar de lageropgeleiden, die massaal afhaken bij het dédain dat het Haagse rapaille voor hen heeft. Dat is een prima punt natuurlijk. Het zieke zit in de reactie van Kafka Ollongren. Citaat van Staatsomroep.nl:

Het kabinet zal binnen een paar maanden met een reactie komen. Minister Ollongren zei dat het kabinet de handschoen zal oppakken en ze hoopt ook op een "maatschappelijke discussie". Volgens haar bestaat er urgentie om iets aan de problemen te doen. Ollongren wil dat de democratische rechtsstaat weerbaarder wordt. En ook volgens haar werkt het kiesstelsel niet voor iedereen even goed.

Ollongren ziet de urgentie! Ollongren merkt dat het kiesstelsel niet voor iedereen goed werkt! Ollongren hoopt op een maatschappelijke discussie! NEE MAAR! Diezelfde Kafka Ondergrens die het bestaande referendum heeft gesloopt nadat het Oekraïnereferendum die zaadpartij van haar niet de goeie uitslag bracht. Die stinkfreule, die zich een slag in de rondte heeft gelogen rond het sleepwetreferendum (dat ze óók al verloor) en lachend de tanden uit de burgerdemocratie trok met een botte tang als de botte tang die ze is, wil nu ineens een "maatschappelijke discussie", over een paar maanden dan, vanuit haar ivoren toren, zodra het 't kabinet heeft behaagd om een reactietje bij elkaar te leugenspinnen. 

En ondertussen heeft de onderlaag van de polder, en de middenlaag, die honderdduizenden, nee, miljoenen maatschappelijk betrokken maar bij hun eigen democratie verdreven burgers van dit land, steeds minder binding bij wat de baasjes in Brussel via de Haagse proxy door onze strot rammen. Van die stomme euro's tot dobberende nietsnutten uit shithole countries tot klimaatpreken waar iedereen bang van moet worden. Inspraak: nul. Allemaal ingeperkt, afgepakt en met balen meel in de bakkes kapot gepolitiseerd door poepbange machtspartijtjes van schijtarrogante teringregenten (m/v) die het volk wel eens zullen uitleggen hoe het moet. Marrakesh werd tegen ieder gezond verstand in toch getekend, energie wordt honderden euro's duurder omdat Edje Raketje en die kleuter met zijn kinderpyjama het klimaat denken te kunnen redden, de btw op al uw vreten gaat omhoog maar nog steeds liegen ze dat je daar heus niks van merkt, steeds meer vormen van (online) EU-, klimaat- of islamkritiek wordt als """nepnieuws""" neergezet door dat Haagse leugentuig, enzovoort etcetera en het gaat maar door & het houdt niet op, niet vanzelf.

Maar nu heeft Kajsa Ollongren een vuistdik rapportje van een vrindje uit het partijkartel waar in staat dat De Polletiek ook es naar de Gewone Man moet luisteren, met z'n gele hesje, en nu wil Freule van Neerbuigië tot Hooghartigheid ineens EEN MAATSCHAPPELIJKE DISCUSSIE het paard achter haar glazen koetsje spannen.

Val toch dood, walgelijke feeks.

We zitten dringend verlegen om een beetje verzet tegen zoveel regressie & repressie maar ja, gezond verstand is fascisme dus wat mag je eigenlijk nog wél? Hier, grijp je vast aan deze bundeling van onze beste stijlloze tips. Doe er je voordeel mee, of niet, maar laat je vooral niet gek maken door Volkskrant en Van Jole, door Laroes en GroenLinks of door feministen en salafisme. Kijk eens uit het raam. Hysterie is echt nog altijd de uitzondering. Hier wat suggesties om het van je af te laten glijden. Tip 1: Zie maar.

Gebruik zonnebrand maar draag binnenshuis geen zonnebril. Flirten is geen seksisme. Kijk niet naar het NOS Journaal. Eet nooit dürüm van 2,50 of pizza’s onder de 5 piek. Goeie series zijn beter dan de meeste boeken. Neem pakketjes aan voor je buren, maar voel je niet verplicht om naar de straatbarbecue te gaan. Slavernij is niet jouw schuld. Spaar voor regendagen. De vrije markt is niet heilig maar subsidie is meestal wel een zwaktebod.

Gebedsruimtes horen niet op een universiteit of op de werkvloer, zeker niet in een bibliotheek en ook niet in een gemeentehuis. Hooguit op een luchthaven. Drink wijn na bier of andersom, maar niet door elkaar. Zoek alternatieve mediageluiden maar hoed je voor de aluhoedjes. Prijs je gelukkig als je niet weet wat BZV, TVOH of HHB betekent. Vraag je niet altijd alles af. De bestseller top 10 bestaat voor 90 procent uit rotzooi. 

Luister naar Sam Harris en muziek uit de sixties. Uiterlijke kenmerken zijn de eerste trigger bij een confrontatie. Dat maakt een sneer niet meteen racisme, een botte opmerking geen discriminatie en een lompe quote geen vrouwenhaat. Slechte grappen zijn alleen dat: slechte grappen. Ga lekker op wereldreis maar val ons niet lastig met je schijtvervelende coming of age gezeik. Je bent niet bijzonder, alleen voor je moeder.

Slaap uit. Lees alle kranten maar geloof niet alles wat je in de krant leest. Kijk zo min mogelijk televisie. Staar gerust naar goeie borsten maar hou je ongevraagde complimentjes lekker voor je. Zwarte Piet is geen racisme maar van een beetje aanpassen gaat ook niemand dood. Koop alleen eieren met code nul. Vermijd toneelschooldocenten. De meeste toneelschoolscholieren trouwens ook.

Gebruik drugs maar hou je hoofd er bij. Beoordeel mensen niet op hun huidskleur of geslacht. Ga niet mee in het denken van mensen die dat wel doen, het is een race naar de bodem. Democratie is geen speeltje van de elite. Eis hem op, of raak hem voorgoed kwijt. De vrijheid van meningsuiting is ook bedoeld om goedkope verontwaardiging te kotsen over mensen die hun meningsuiting vrij gebruiken. Kijk zo veel mogelijk oorlogsfilms. Docu's ook.

Columns en cartoons die niet schuren of scherpslijpen, zijn zinloos. Ook politici staan primair in dienst van zichzelf. Hun best interest is zelden het jouwe. Een beetje fatshamen is niet fout, overgewicht is uitermate ongezond. Groet je kassière. En doe die telefoon weg. Wees ongeduldig maar erger je niet aan bejaarden. Settle for less als het minder gedoe geeft. Niet alles is een wedstrijd maar blijf geen eeuwige toeschouwer. Verwar de EU niet met democratie. Fuck brand safety. 

Alles voor de “maar” is een leugen. Vrijheid van geest is het allerhoogste. Alles is bespreekbaar. Niets is uitgesloten. Uiteindelijk komt altijd alles goed. What’s right is right. Een betegelde voortuin is geen milieumisdaad maar een kwestie van persoonlijke smaak en onderhoudsgemak. Blijf van mensen af die niet door je aangeraakt willen worden. Knuppels horen in het hoenderhok. Rook, of rook niet, maar elektrische sigaretten zijn fucking sneu. De lieve vrede geeft meestal een ijzige sfeer.

Confrontatie is de belangrijkste voorwaarde voor progressie. Een kater heb je altijd zelf verdiend. Meet met één maat. Laat je geen schuldgevoel aanpraten maar besef dat je wel schuld kan hebben. Lees eens een boek maar niet als het als verplichting voelt. Niets zo zinloos als zeuren over het weer (en de meeste regen valt toch naast je). Islamofobie bestaat niet. Kweek meer dikke huid. Bilderberg is geen complot. Chemtrails zijn condens. Hillary is geen hagedis.

Stel hoge eisen. Let op details. Ruim je kamer op. Voor elke liter vergaarde vrijheid is minstens tien liter bloed vergoten. Zorg dat je niet rood kunt staan. Neem geen kinderen als je daar geen zin in hebt. Laat je geen schuldgevoel aanpraten door mensen die hun eigen positie louter willen verbeteren door anderen omlaag te trekken. Laat je niet uitmaken voor iets wat je niet bent. Het is OK om je ongemakkelijk te voelen bij de aanblik van boerka’s.

Leer nee zeggen. Leer nee accepteren. Zeiken over de toon is een teken van onmacht. Word af en toe goed dronken. Neem een hond maar neem dat besluit niet te licht. Onderbouw je standpunten maar accepteer geen bevraging van je moraal door mensen die zich vrienden noemen. Zie baaldagen als een beloning voor goed gedrag. Uitblinkers verdienen aanmoediging. Megatalenten mogen een beetje gek doen. 

Nooit twitteren met een ochtendhumeur. Wel facebooken als je dronken bent. Een tweede plaats verdient geen hoofdprijs. Wees gerust een lul maar hou hem wel in je broek. Je onderbuik is een betere raadgever dan de Volkskrant. Wat je niet hebt, kun je niet uitgeven. Loop niet op eieren. 
Fatsoen is een variabele en geen norm. Ga nooit met je vuist onder je kin op de foto. Kweek geen pratende kut, niemand komt er mee weg.

Uit je vrijheid in vrijheid. Lees stukken waar je het niet mee eens bent. Minder Marokkanen is een legitieme wens. Net als minder voetbalhooligans, minder telefonische verkopers en minder boze ooms. BN’ers zijn niet de morele maat der dingen. Geniet van hun kunstjes maar negeer daarbuiten al hun uitspraken. Seks mag vrijblijvend zijn. Scheld gerust met ziektes als dat oplucht, maar kijk vervolgens niet raar op als toehoorders daar boos van worden.

Weet dat een half uur na een aanslag, ontploffing of grote ramp 90% van de informatiestroom uit fake news bestaat. Feminisme is alleen progressief als het een achterstand probeert weg te werken die nog niet door bestaande wetgeving wordt opgelost. Geef alleen aan goede doelen waar je zelf een goed gevoel bij hebt. Beledigd zijn is een keuze. Hou een open geest maar ken je grenzen. Teken bloksnorretjes op alles. 

Geloof gerust dat de aarde opwarmt, geloof ook dat de mens daar schuld aan heeft, maar geloof nooit dat de mens het kan tegenhouden. Religie is niet vrijgesteld van kritiek, evenmin als andere slechte ideeën. Chartaal geld is meer waard dan giraal geld. Op internet is een appel heel vaak een banaan. En andersom. Plak je webcam af. Leg je telefoon neer tijdens het rijden, ook op de fiets.

Islam is een verzameling religieuze overtuigingen die niet gevrijwaard zijn van kritiek. Altruïsme bestaat niet. Eet vlees maar denk na over de herkomst. Islam is geen vreedzame religie, noch een religie van vrede. Volg geen valse profeten, vooral niet als ze hoge toegangsprijzen vragen voor hun praatjes. Goed doen mag beloond worden. Laat mensen in hun waarde maar hun ideeën en overtuigingen zeker niet.

Radicale opvattingen zijn pas gevaarlijk als ze aanstekelijk werken. Reverse image search altijd alle nieuwsfoto’s. Verstand zit in het midden. Wees lief voor dieren. Kies je eigen publiek. Trap er niet in. Vegetarisch barbecueën is zinloos. Zet je fiets altijd ergens aan vast. Niets hoeft. Paarden wel. Negeer vrijblijvend alle adviezen. We zijn je moeder niet.

Rijxman: *Doen feiten er nog toe?
*GS: Ja. Bij de NPO niet per se, maar ze doen er nog wel toe.

Rijxman: *Of hebben we het belang van objectiviteit begraven en geloven we alleen nog in onze eigen alternatieve werkelijkheden?
*GS: Ja, zie het debacle, het demasqué en - nog een Frans woord - de canard rond de GroenLinks propagandafilm 'Jesse', die in opdracht van BNNVARA werd gemaakt door een GroenLinks-aanhanger die persoonlijk bevriend is met Klaver.

Rijxman: Lukt het ons nog om tot een gemeenschappelijk beeld van de werkelijkheid te komen? Ik vrees dat we ons zorgen moeten maken.
GS: Wij maken ons al jaren zorgen, want wij zien al jaren hoe VARA-talkshows, NOS Journaals en NPO Nieuwsuurs gevuld worden met gewenste wereldbeelden, persberichten van de Rijksoverheid en een even hardnekkige als krampachtige verzwijging van het woord 'islam' en de oh zo belangrijke maatschappelijke discussie die daarover gevoerd zou moeten worden, óók op de NPO. Maar op die NPO worden zelfs spelshows als De Slimste Mens vervuild met propagandistische tussenshotjes waarin een morsige ouwe man mag mopperen op elke realiteit rechts van de PvdA. Dus nee, op die manier lukt het de NPO niet om tot een gemeenschappelijk beeld van de werkelijkheid te komen. En dat zal ze ook nooit lukken zolang het Staatsjournaal 'Dit is voor Allah' uit getuigenverklaringen knipt.

Rijxman: Wij zijn in Nederland gelukkig gezegend met commerciële omroepen die hun best doen de waarheid te respecteren. Maar op het nieuws na, worden al hun andere programma's inmiddels vrijwel volledig door het bedrijfsleven gesponsord. En kijken we dus onbewust naar betaalde en door die bedrijven ook steeds meer bepaalde content.
GS: De NPO wordt door de burger gesponsord en nog zien we daar iedereen elke dag reclame maken voor zichzelf en de eigen winkel. Niet zelden uit eigen stal omdat het altijd NPO'ers zijn die hun eigen shows, boekjes of spullen komen verkopen - zoals dat KRO-kipje van Boer Zoekt Vrouw dat haar eigen servieswinkel uitstalde op Matthijs z'n TellSell-tafel. En NPO'ers runnen achter de schermen productiehuisjes, talentenkeukens en dagvoorzitterschnabbels om hun dikke omroepsalarissen mee aan te vullen. Hoe is Fons de Poel, die repo's maakt over bankiers maar particulier wordt betaald door bankiers, geloofwaardiger dan een door chips en shampoo gesponsorde spelshow op RTL? Wat een laffe steniging van de commerciële eigenbroekophouders als je zelf zo opzichtig zondig bent.

Rijxman: Angst en feitenvrije retoriek vinden ook in Europa een steeds vruchtbaarder voedingsbodem.
GS: Weet je wat feitenvrije retoriek is? De islam verzwijgen in elk nieuwsbericht over islamitische aanslagen. Bij elke "duiding" van islamitische aanslagen beginnen over 'stageplaatsen', 'racisme' en meer van dat soort regressieflinkse dogma's. Weigeren bij de PVV verder te kijken dan de retoriek van Wilders, het verdommen om oorzaken van onvrede serieus te onderzoeken én er naar te luisteren. En alles wat de EU doet als progressief idealisme neerzetten zonder een greintje kritiek op de handel en wandel van dat geldverslindende, ondemocratische monster dat elk moreel vraagstuk probeert op te lossen met drank, geselende regeltjes en een videopreek van Timmerfrans. En weet je wat angst is? Angst is dat je als NPO zijnde dag in dag uit feitenvrije retoriek inzet om iedereen die kritisch is op de mainstream media, op de slecht geïntegreerde moslimgemeenschap, op migratie, op de Europese Unie en op (linkse) politieke dogma's consequent af te schilderen als hersenloze boostokkies die in je bekrompen staatsmediale geest allemaal racistisch, nationalistisch en borderline fascistisch zijn. Dát is angst, want die critici bedreigen je gewenste werkelijkheid.

Rijxman: *In Amerika zien we waar dat in relatief korte tijd toe kan leiden. Tientallen miljoenen Amerikanen krijgen dagelijks alleen nog een zwaar vertekend en eenzijdig beeld van de werkelijkheid voorgespiegeld.
*GS: In Nederland kregen miljoenen NPO-kijkers maandenlang een zwaar vertekend en eenzijdig beeld van de werkelijkheid voorgespiegeld. En ondanks al die openlijke steun van de NPO, verloor Hillary tóch nog de verkiezingen, ook al had Eppo Bløf van Tootsthielemans nog zo vaak gezegd dat Donald heus niet zou winnen. En toen won-ie toch, en toen wist NIEMAND in Hilversum hoe dat nou kon gebeuren, omdat NIEMAND in Hilversum ooit verder gekeken had dan zijn eigen echokamer.

Rijxman: *Niet de feiten tellen, maar alleen de kijkcijfers en de ideologie van de zender dicteren daar de programma's. FoxNews is een pure propagandazender geworden. Lokale en regionale zenders worden massaal opgekocht door aartsconservatieve mediabedrijven. Het andere geluid of het tegenargument heeft daar geen plaats meer. Met alle ontregelende en beangstigende gevolgen van dien.
*GS: CNN, dát is een propagandazender geworden. Fox was het altijd al - en wordt in Amerika ook door iedereen als zodanig gezien. Het is bovendien simpelweg niet waar wart Rijxman zegt, of ze moet bedoelen dat er op bijna geen enkele nieuwszender nog ruimte is om je pro-Trump uit te spreken. Maar wat Amerikanen juist wél doen, en veel béter doen dan wij hier, is sprekers van alle gezindten aan het woord laten. Of dat op televisie - het meest luie medium voor de meest domme kijkschapen - enig nut heeft, valt te betwijfelen. Maar in de VS zijn méér geluiden op méér kanalen te horen dan de NPO hier *ooit* voor elkaar zal krijgen. En verder wordt DWDD helemaaaaaal niet gedreven door kijkcijfers en ideologie natuurlijk. Neeeeuhh. Independent as fuck, die VARA-programmering.

Rijxman: *Dit alles lijkt ver weg, maar angst en feitenvrije retoriek vinden ook in Europa een steeds vruchtbaarder voedingsbodem. Kijk naar Hongarije en Polen, waar staatsomroepen tot propagandakanalen van de regering worden omgevormd. We zagen het in Italië, waar Berlusconi dankzij zijn greep op de media de macht wist te winnen, en dat kunstje nu weer wil flikken.
*GS: We zagen het in Nederland, waar de PvdA decennialang alle ruimte kreeg om zichzelf op het platform te propageren, en waar Jesse Klaver bij de laatste verkiezingen door iedereen en z'n dode boom in de MSM op het groene schild werd gehesen als De Verlosser, terwijl die andere jonge hemelbestormer, Thierry Baudet, als een soort nazi werd en wordt afgeschilderd omdat ie EU-sceptisch en niet erg islam-inclusief is EN DAT MAG NIET VAN DE STAATSOMROEP.

Rijxman: *In eigen land zien we de zeggenschap over mediabedrijven naar een steeds beperkter groep buitenlandse mediabedrijven verschuiven. De vrijheid van het woord, de vrijheid van expressie, pluralisme - wat eens vanzelfsprekend leek, blijkt veel brozer en kwetsbaarder dan we dachten.
*GS: Inderdaad. De Persgroep is voor de helft Belgisch en daar belazeren ze hun lezerspubliek met een kruising tussen fake news en verborgen advertenties. Erger nog, ze zijn er nog trots op ook. Slecht voor het pluralisme, maar ook voor de vrijheid van expressie als redacteuren kennelijk rekening moeten houden met de wensen van adverteerders. De andere helft van de kranten is ondertussen van het Mediahuis en die zijn 100% Belg. En in hun handen is het vrije woord inderdaad broos en kwetsbaar, want TMG is nu van Mediahuis en wij van het roze weblog dus ook en als het aan opperMediahuismoraalridderbelg Gert Ysebaert ligt (niet die van Samsom) wordt het vrije woord van GeenStijl begrensd - een ontwikkeling die door bergen hypocriete baflaven van de mainstream media overigens openlijk wordt toegejuicht want pluriformiteit en vrije pers zijn leuk, totdat iemand iets zegt of schrijft wat je niet bevalt. Dan moet het DOOD.

Rijxman: *De gerenommeerde Edelman Trust Barometer 2017 spreekt van een wereldwijde vertrouwenscrisis. Een meerderheid van de bevolking gelooft de officiële bronnen niet meer.
*GS: Ja, dat krijg je er nou van als je in je trage krant of langs lineair geprogrammeerde lijnen probeert om mensen een beeld voor te schotelen dat niet strookt met wat ze zelf al op internet hebben gezien, gelezen en gevonden. Als je maar vaak genoeg een moslim ziet exploderen danwel op hoge snelheid ziet foutparkeren op een drukke boulevard, maar des avonds bij de Staatsomroep of de volgende morgen in een dode boom moet vernemen dat het 'een gewone jongen' was die 'niks met de islam te maken had' maar wel was 'afgewezen voor een stageplaats', dan wordt het vertrouwen broos. Zeker als je eigen twijfel continu wordt afgeserveerd als FASCISME door BNNVARA-websites als Joop.nl terwijl Jank Eikelboom zijn NPO Nieuwsuurplopkap onder de neus van een Gewone Moslimbroeder douwt opdat die kan zeggen dat het allemaal de schuld is van Wilders' minderminder-quote. Tel daar nog een overheid bij op die bij om het even welke crisis, fout of ICT-faal blijft persvoorlichten dat er niks aan de hand is en de Staatsjournaals hardnekkig die persberichten braaf blijven voorlezen  (hallo MH17, hallo Belastingdienst, hallo eurocrisis, hallo migratiestromen, hallo hallo hallo) en ja, dan wil het vertrouwen wel op zijn paard klimmen en richting horizon galopperen. Mensen zijn beïnvloedbaar, zeker door een dom-makend medium als televisie. Maar ze zijn niet gek. Op een bepaald moment wint realiteit het van voorgekookte werkelijkheid. En dan geloven ze je "officiële bronnen" niet meer. Welcome to the Woke side. Trouwens. Hoe 'gerenommeerd' is dat Edelman? En waarom zouden we jou geloven als jij zegt dat ze 'gerenommeerd' zijn? Neem toch eens niet alles voor lief omdat het toevallig in je straatje past, Shuul...

Rijxman: Die meerderheid staat alleen nog maar open voor opvattingen die het eigen gelijk bevestigen. *Steeds meer mensen leven in de gesloten echokamers van gelijkgestemden. Worden alleen door hen nog geïnformeerd en geamuseerd. Verharden zo steeds meer in hun eigen opvattingen, de blik gericht op betaalde propagandazenders, gelijkgestemde YouTube-filmpjes en podcasts.
*GS: Hier verwijzen we maar even terug naar de NPO-campagne voor Hillary Clinton. Aangevuld met een welgemeend: spreek voor jezelf, Shula. En kijk eens naar binnen in je eigen toko in plaats van naar buiten naar een wereld van stropoppen die jouw eigen gelijk moeten bevestigen. Wat een ambtenarenarrogantie om de vinger naar een zelfbedachte massa te wijzen en te huilen dat niemand naar je luistert. Zou het misschien een ietsiepietsie heel klein beetje aan je eigen verhaal kunnen liggen? Of kan dat niet? 

Rijxman: *De publieke omroep in Nederland werkt totaal onafhankelijk van de politiek, onafhankelijk van de commercie en onafhankelijk van de kijkcijfers. Over die onafhankelijkheid mag nooit twijfel bestaan.
*GS: Onafhankelijk van politiek? Er is deze week een PvdA-staatssecretaris als NPO-bestuurder benoemd terwijl de rook rond het NPOngeluk 'Jesse' nog niet is opgetrokken. Je hebt de schijn tegen. Onafhankelijk van commercie? Hier nogmaals de link naar de NPO Servieswinkel van Yvon Jaspers. Wilt u daar nog een DWDD-CD bij? Je hebt de schijn tegen. En onafhankelijk van de kijkcijfers? Waarom horen we dan zo vaak NPO'ers klagen dat alles alleen om kijkcijfers gaat? Waarom dan de voetbal niet naar de commerciëlen? Waarom dan überhaupt BZV, De Slimste Mens of alles van Paul de Leeuw (slecht voorbeeld, kijkt niemand meer naar - red.) Ik Vertrek maken? Je hebt. De schijn. Tegen.

Rijxman: *De publieke omroep zal altijd het héle verhaal en álle opvattingen presenteren. Zal zijn uiterste best doen om álle groepen te blijven bereiken.
*GS: Dat is dus keihard niet waar, maar we hebben gezien alle voorgaande overtuiging van haar eigen gelijk niet het idee dat dit tot het botte, door belastinggeld betaalde breincompartiment van Shula door zal dringen.

Rijxman: *Ja, daar is meer diversiteit voor nodig (meer vrouwen en allochtonen wat mij betreft).
*GS: Het D-woord! De D van Doelgroepen. De D van Drammen. De D van Deugen. De D van Daarmoeteenpie.... ohneewacht. 'Vrouwen' en 'allochtonen'. De NPO is er voor iedereen, maar laten we eerst hokjes maken om iedereen in te stoppen. En wat een kort lijstje ook, alleen 'vrouwen' en 'allochtonen'. Wat is de definitie van 'allochtoon' bij de NPO eigenlijk? Moet ie moslim zijn? Of mag het ook een Amerikaan zijn? Of een Rus?  Ohnee dat sowieso niet want Russen zijn De Vijand en daar mag je zelfs glashard over liegen, zoals de NOS deed (en het internet de schuld gaf toen we er doorheen prikten):

Rijxman: *Ja, daar zijn nieuwe wegen voor nodig (nu onze kijkers en luisteraars steeds vaker via social media en digitale platforms programma's tot zich nemen).
*GS: Flikker op. Ga weg. Blijf van ons internet, marktvervuilers. Jullie maken televisie. Dat is al duur genoeg, maar het sterft gelukkig langzaam uit. En als de kijkers op zijn, mag het weg. Blijf met je gratis geroofde belastinggeld weg van het hardwerkende internet. Hier doen we dingen zélf.

Rijxman: *En ja, daar is meer geld voor nodig (laat de Googles en de Facebooks die honderden miljoenen in ons land verdienen, ook financieel aan een sterke Nederlandse mediasector bijdragen)!
*GS: Daar is de kern van het betoog. LA LA LA LA LA GELD. Nog meer geld. Bovenop de bijna 1 miljard (EEN. MILJARD.) die dat Ministerie van Mediapark nu al per jaar kost. Dat is dus ruim twee miljoen euro per. dag. En dan moeten Google en Facebook ook nog eens bij gaan leggen, via een belastingmodel dat de politiek voor de "onafhankelijke" NPO moet gaan regelen, terwijl de NPO gratis van hun platforms gebruik maakt? Waar zagen we die arrogantie toch laatst al eerder... Ohja, bij Paul Römer - óók van de NPO - die de STER wilde afschaffen en het geldgat wilde laten vullen door belastingbetalers, voor shit die ze niet kijken op zenders die ze niet vertrouwen.

Rijxman***:*** *Laten we de publieke omroepen - die werken vanuit publieke waarden - koesteren en bewaken. Juist nu! Daarom vraag ik indringend aan de politiek: 'Wat is onze onafhankelijke, betrouwbare en diverse publieke omroep u waard?' Als we in deze snel veranderende en chaotische tijden niet investeren in een sterk en totaal onafhankelijk mediaplatform, aan wie geven we het dan uit handen? We laten het toch niet gebeuren dat we ons over een paar jaar verwonderd afvragen hoe het ook in Nederland zover heeft kunnen komen?
*GS: Lol. Waaaaay ahaed of you. Wij vragen ons al jaren af hoe het zo ver heeft kunnen komen en of de weg terug ooit nog gevonden kan worden. Een onafhankelijke publieke omroep zou ons veel waard zijn, maar aangezien dat onmogelijk blijkt (zoals vandaag wederom werd aangetoond, mag het eigenlijk wel gewoon weg.

Rijxman: *Laten we daarom koesteren wat we in Nederland aan publieke media hebben. Onafhankelijk, betrouwbaar en altijd op zoek naar de feiten. We kunnen ons alleen met elkaar verstaan, als we een gedeeld besef van de werkelijkheid hebben.
*GS: Die slotzin suggereert dat er maar 1 werkelijkheid is, namelijk die van de NPO, en dat iedereen zich daarin moet voegen. Terwijl wij dus juist altijd het idee hebben dat we naar een parallele werkelijkheid zitten te kijken - inclusief alternatieve feiten - als we de NPO aan zetten. Laten we het zo zeggen: als een miljard euro per jaar nog steeds niet genoeg is om de bankaardappelen van dit land in de dwangbuis van je dogma's te dwingen, en als je nog steeds taxpoetbedelstukjes met onzuivere bangmaakvoorbeelden moet tikken waarin je heel hard moet roepen dat je echt wel onafhankelijk bent, omdat niemand gelooft dat je onafhankelijk bent, omdat je simpelweg niet onafhankelijk bent, dan red je het met tien miljard ook niet. Kijk eens in de fucking spiegel in plaats van in de schatkist, Shuul. En wat minder diep in het glaasje, als je toch bezig bent.

In tegenstelling tot de Haagse politiek is GeenStijl zelf ten diepste democratisch. De Haagse democratie is als het referendum: afgeschaft. Het is nutteloos. U wint nooit. Niemand krijgt z'n zin. Ze doen niets wat ze beloofd hadden en alles wat ze nooit op vooraf verteld hadden. Maar voor wie toch heel graag een keus wil maken, hebben we per kanshebbende partij een kandidaat gekozen waar we ons stijlloze stempel op drukken. Om u te helpen bij uw keuze. Doe er vooral niks mee, uiteindelijk maakt het toch allemaal geen reedt uit. Partijen staan op volgorde van lijstnummer dus daar moet je alvast niks achter zoeken, zeggen we vooral tegen de FvD'ers. Die zich daarmee alvast kwaad kunnen maken om hun voorgevoel bevestigd te zien door naar lijst achtentachtig dertien te scrollen. Alle anderen wensen we veel wijsheid.

Wie nu nog vvd stemt, heeft schijt aan het feit dat hij eerder met GroenLinks dan met PVV zou willen formeren. De uitholling van het bestuursrecht interesseert je helemaal niks, de toeslagenaffaire laat je koud en het beangstigende precedent voor je eigen uitgeholde rechten vrees je verder ook niet, want in jouw leven gaat alles best wel prima en tien jaar vvd heeft daar geen negatief effectief op gehad. Nou, dan moet je gewoon een grote jongen zijn en op Mark Rutte stemmen. Weinig keus ook, de rest van de lijst bestaat uit fractielaven, voormalige politiek assistenten en een heleboel andere empty suits. Rutte is het laatste USP van de vvd en die zit zó comfortabel in z'n eigen machtspositie dat het inmiddels is alsof je naar een softijsmachine kijkt die zichzelf staat te likken. Het is een man die geniet van zijn onopgemerkt gebleven erectie, zei Pieter Bouwman laatst en dat definieert zijn smiechterige machtsge- en misbruik uitstekend.

De PVV blijft een eenmans-BV rond Geert Wilders, met maar 1 keihard product in het assortiment: anti-islamretoriek. Heel fijn, want die ideologie kan niet hard genoeg bestookt worden. Maar in Wilders' schaduw zijn een paar Ausdauers opgestaan in de afgelopen jaren. Fleur Agema natuurlijk op zorg, maar ook Beertema, Kops en De Roon doen hun werk verdienstelijk. Léon de Jong is een rijzende ster. Maar we hebben één absolute favoriet: Martin Bosma.

Naast het diep ingesleten karrenspoor van de colonnes van de kartelmacht, staat Bosma immer meewarig de afbraak van inspraak en de centralisatie van de macht gade te slaan. Enerzijds een clochard in de Kamer, een miskend politiek talent (en daarom aartslui in uitvoerende taken), anderzijds al jaren de meest scherpe stilist van het parlement. Geef Martin een beetje zingeving en hij straalt, zoals wanneer hij als voorzitter met strakke hand en smakelijke steekspelletjes debatten mag leiden. Maar het liefst horen wij hem tekeer gaan tegen D66, de nieuwe adel onder wiens hand onze democratie elke dag een stukje verder afsterft, een feit waar Bosma ze in stijlloze snedigheid steeds aan blijft herinneren. Stem je PVV, stem dan Lijst 2, Nummer 7, op de GeenStijl van de Tweede Kamer.

Als onverwachte uitdager voor het partijleiderschap versloeg de inhoudelijke maar doorgaans toch wat introverte autist Omtzigt bíjna Hugo de Jonge en zette daarmee het CDA op z'n kop. De man die onrecht en corruptie tot in Azerbeidzjan of Malta achtervolgt om het recht te zetten, kwam door het Toeslagenschandaal tot de conclusie dat het Nederlandse systeem op papier prachtig is, maar in de praktijk net zo verrot als in derdewereldlanden - en besloot zich toe te leggen op een nieuw sociaal contract. Als eenmans tegenmacht met een enorme persoonlijke achterban geeft hij inhoud aan een verwelkte volkspartij van een McKinsey-Minervaan die in een schaatspak vooraan de partijlijst glijdt. Je wilt niet op het CDA stemmen? Dat snappen we. Wij ook niet. Maar als je op Omtzigt stemt, stem je geen CDA. Dan stem je Omtzigt. En hoe awesome zou het zijn als ie een Verdonkje doet en meer stemmen haalt dan Wopke, de stationwagen-variant van het Model Mark Rutte? Lijst 3, nummer 2. Sowieso de mooiste posters.

Gewetensvraag voor de gemiddelde reaguurder: is een strijd het strijden waard, ook als je weet dat je niet gaat winnen? 

Een strijd voor je persoonlijke privacy in een gedigitaliseerd panopticon(*) waar we onszelf vrijwillig in hebben laten opsluiten via onze computers en mobiele telefoons. Een strijd voor directe, échte, door het volk gestuurde democratie in een tijdsgeest waarin de nationale netwerkcorruptie door supranationale technocratie is opgeslokt?

Een strijd tegen de grondrechtschendingen van de coronamaatregelen, nadat testen, toegang en bewegingsvrijheid worden gepolitiseerd en gecommercialiseerd door een passerende pandemie van een virus dat is geklasseerd op hetzelfde A-status alarmniveau van ziektes die vele malen dodelijker zijn?

Een strijd vóór onverschilligheid over “het klimaat” omdat het andermans hobby, verdienmodel, ideologie of monster onder het bed is maar voor jou hooguit een discussie op het grensgebied tussen ergernis en verveling?

Is zo’n strijd het strijden waard als je weet dat de massa in makkelijk te ver- en misleiden meerderheden beweegt en die meerderheden vervolgens hun morele waarheid met volle kracht op je los zullen laten omdat voor de meeste mensen het groepsgevoel van bij een (gevoelde) meerderheid te horen betekent dat ze jou hun ideologie mogen opleggen met alle middelen die hen ter beschikking staan?

Voor je het weet ben je zowel een homohatende racist, als een klimaatontkenner, als een coronawappie en in al die categorieën zitten mensen die dat ook allemaal echt zijn, waarmee jij op één hoop gegooid wordt, om vervolgens uit naam van “fatsoen” en “respect” met pek, veren en een gebrandmerkte trap na verbannen te worden van het maatschappelijke speelveld. Omdat je niet binnen de veel te smalle bandbreedte van de spelregels mee wilde doen. Of: omdat je doorzien hebt dat de spelregels constant gewijzigd worden tijdens de wedstrijd.

Ja, denken wij, Spartacus & Van Rossem, die strijd is het strijden waard. Omdat je die strijd niet voert omdat je anderen een waarheid op wilt leggen, maar omdat je zelf een waarheid zoekt die je niet door andermans ideologie wilt laten dicteren. Dan is het geen verloren strijd, maar een zoektocht op eigen kompas naar beweegredenen die in jezelf zitten en niet gevormd worden door de pusherige nieuws-apps op je telefoon, uit het domme staarscherm in je woonkamer komen of ontstaan uit je eigen instemmende laffe zwijgen in het aanzien van je collega’s, schoolgenoten of - als je de verkeerde hebt - eigen vriendenkring.

Vergeef ons de zware kost op deze toch al zo druilerige maandag in wat ze in dit land een ‘zomer’ plachten te noemen, maar de aanleiding is de schuld van de opwarming van de aarde. Of specifieker: het IPCC-rapport daarover en het daaruit voortvloeiende, in je gezicht geschreeuwde opportunisme waaraan je wordt geacht te conformeren.

Heremetijd, wat is het fijn om saai te zijn. Ik draai de hele dag Nickelback, Waylon en Coldplay, toffe muziek die prima past bij mijn huidige gemoedstoestand. 

Mijn hele leven was één groot gevecht tegen de alledaagsheid, maar nu ik ben geworden wie ik ben - een insipide oude ziel - begrijp ik ineens de intense tevredenheid van mensen met een regelmatig leven: het zen-gevoel van de reaguurder die met een blij gemoed op maandagmorgen naar zijn baas zoeft, met het broodtrommeltje in de aktetas en vol ongeduld uitkijkend naar de vrijdagmiddagborrel met de collegaatjes. 

Jammer dat ik onvruchtbaar ben want anders had ik me nu voortgeplant, zo volmaakt gelukkig voel ik mij sinds ik gestopt ben met die rotdrugs, die gemene alcohol en die smerige tabak. 

Misschien moet ik maar een kindje adopteren om nóg volmaakt gelukkiger te worden. Wel eentje uit Korea, want die kunnen al met negen maanden rekenen en mijn boekhouding doen. En liever geen adoptiekindje uit Columbia, want die gaan op hun derde banken overvallen. 

Een adoptiekind is net een toupet: iedereen op straat wijst er naar. Tijdens een van mijn reizen door Colombia zag ik door het historische centrum van Cali een Hollands setje schuifelen: twee roomblanke ouders met een boomlange neger van een jaar of 16. Mijn moeder (met Rotterdams accent en een stem als een klok) zou meteen naar ze gewezen hebben: 'kijk daaro, Tuurtje! Wat zielig hè, die mensen kunnen geen kinderen krijgen.' 

De vader was kaal op een paardenstaart na en de moeder droeg een indianenponcho. Een vreugdeloos en vruchteloos stel dat foldert voor Groenlinks en de columns van clickbaitkabouter Sander Schimmelpenninck verslindt. 

De azijnbekken stonden te kijken naar zwetende salsadansers op een plein. Cali is het mekka van de salsa en er is iets met cocaïne, maar daar heb ik verder geen verstand van. De moeder duwde de adoptiezoon van kleur naar voren en riep wanhopig: 'ga nou toch lekker dansen, jongen.' De knul, die waarschijnlijk Arnoud heette, keek nors en leek meer zin te hebben in een nakkie met een geile stoephoer.

Akte 1: Begin september 2014 – Koffie met Bruno

Jaarlijks praat ik een of twee keer bij met Bruno Bruins, UWV eindbaas sinds 2012. Over de polisadministratie spreken we niet meer. De ellende is van voor zijn tijd en ik doe andere dingen voor het UWV. We hebben het op mijn verzoek over werk.nl, al is Bruins' belangstelling tanende nu werk.nl uit de publiciteit is. 

Voor ik hem kende, had RTL-journalist Siebe Sietsma Bruins beschreven als zeer intelligent. Ik zie dat anders. Ik zie Bruins als zeer toegankelijk, goed van vertrouwen en vooral wijs. Wijs genoeg om te begrijpen dat hij maar beperkt greep heeft op de ontspoorde UWV-organisatie.

Bruins informeert naar mijn mening over een voorgenomen grote verbouwing van het UWV-excassosysteem. Ik heb er wat van gehoord maar houd mij op de vlakte. De verbouwing van minstens 18 miljoen wordt beschouwd als 'beheer' en gaat onderhands worden gegund aan Capgemini. Bruins voelt kennelijk nattigheid, maar ik beperk mij tot de inhoud. Ik ben geen Raspoetin.

Dan gebeurt er iets vreemds. Vanuit het niets begint Bruins over de polisadministratie en de samenwerking met de Belastingdienst. "René, ik wil dat je weet dat de samenwerking tussen UWV en Belastingdienst nu voorbeeldig verloopt. Peter Veld en ik zijn echt maatjes." Peter Veld is Bruins' tegenvoeter bij de Belastingdienst. Ik zeg dat ik blij ben het te horen, maar geloof het verder wel. Rond de polisadministratie heerst de vrede van een – heel dure – begraafplaats en ik weet dat Bruins geen millimeter speelruimte heeft.

Akte 2: 26 september 2014 – Een gekke e-mail

Ik ontvang een e-mail van Leo K., inspecteur bij de Belastingdienst. Hij kent mij van de radio, lees ik. Hij heeft een systeem gebouwd dat hij mij graag wil laten zien. Het is een extreem ongebruikelijk verzoek. Zijn uitleg is dat hij geen automatiseerder is maar belastinginspecteur. Hij is op zoek naar endorsements van een erkende deskundige. En dat ben ik volgens hem bij de Belastingdienst.

Ik ben niet happig. Deze man is naar eigen zeggen een amateur en wat hier gebeurt is onbestaanbaar bij de gesloten en strikt hiërarchische Belastingdienst. Ik antwoord daarom dat ik bij de Belastingdienst bekend ben, maar wel als de bonte hond. Dit moet u niet willen. Leo meldt dat hij het met zijn manager heeft afgestemd en die weer met zijn manager. Daarboven zit Peter Veld en die heeft Leo ook gesproken. René Veldwijk is welkom. Een eenvoudige inspecteur met een direct lijntje naar de topman? Bij de Belastingdienst? Da's ongehoord. Ik kom kijken.

Akte 1: Begin september 2014 – Koffie met Bruno

Jaarlijks praat ik een of twee keer bij met Bruno Bruins, UWV eindbaas sinds 2012. Over de polisadministratie spreken we niet meer. De ellende is van voor zijn tijd en ik doe andere dingen voor het UWV. We hebben het op mijn verzoek over werk.nl, al is Bruins' belangstelling tanende nu werk.nl uit de publiciteit is. 

Voor ik hem kende, had RTL-journalist Siebe Sietsma Bruins beschreven als zeer intelligent. Ik zie dat anders. Ik zie Bruins als zeer toegankelijk, goed van vertrouwen en vooral wijs. Wijs genoeg om te begrijpen dat hij maar beperkt greep heeft op de ontspoorde UWV-organisatie.

Bruins informeert naar mijn mening over een voorgenomen grote verbouwing van het UWV-excassosysteem. Ik heb er wat van gehoord maar houd mij op de vlakte. De verbouwing van minstens 18 miljoen wordt beschouwd als 'beheer' en gaat onderhands worden gegund aan Capgemini.  Bruins voelt kennelijk nattigheid, maar ik beperk mij tot de inhoud. Ik ben geen Raspoetin.

Dan gebeurt er iets vreemds. Vanuit het niets begint Bruins over de polisadministratie en de samenwerking met de Belastingdienst. "René, ik wil dat je weet dat de samenwerking tussen UWV en Belastingdienst nu voorbeeldig verloopt. Peter Veld en ik zijn echt maatjes." Peter Veld is Bruins' tegenvoeter bij de Belastingdienst. Ik zeg dat ik blij ben het te horen, maar geloof het verder wel. Rond de polisadministratie heerst de vrede van een – heel dure – begraafplaats en ik weet dat Bruins geen millimeter speelruimte heeft.

De uitzending van onderzoeksjournalistiek radioprogramma Argos is vandaag gewijd aan een ict-ramp die dit jaar zijn tienjarig bestaan viert: de afhandeling van persoonsgebonden budgetten (PGB's). Argos beschrijft het als een Shakespeareaans drama in vier aktes, maar een einde – tragisch of happy – is niet in zicht. Lees en huiver.

Akte 1: de ramp in 2015 met PGB betalingen

U kent mij op deze site misschien als schrijver van een ict-faalfeuilleton over het UWV (nog steeds niet in pdf, excuus). Maar soms word ik benaderd over andere ict-ontsporingen. Begin 2015 vroeg Nieuwsuur of ik wilde kijken naar een project van de Sociale Verzekeringsbank dat betalingen voor door mensen zelf ingehuurde zorg (PGB) moet afhandelen. Al snel was duidelijk dat hier sprake is van een kolossale ict-ramp. Ik mocht het bij Nieuwsuur uitleggen in een uitzending, waarna de ramp zelfs nog groter werd dan ik had voorspeld. Massa's verzorgenden kregen maandenlang geen salaris. GeenStijl wijdde er een hele serie artikelen aan: #SVBalarm, #PGBalarm, SVB Leaks. Misschien weet u het nog.

Akte 2: het gammele en nutteloze PGB systeem

De SVB kreeg de betalingen werkend met een legioen uitzendkrachten en door verder te sleutelen aan haar stokoude, ontoegankelijke betaalsoftware. Geld speelde geen rol. En zoals altijd verdween de publieke belangstelling. Maar de mislukking was compleet: de SVB was als betaalpartij tussen de zorgbehoeftigen (term: budgethouders) en de zorgverleners geplaatst omdat er flink met de PGB-regeling zou worden gefraudeerd. Het SVB-systeem zou dat moeten tegengaan maar deed het vrijwel niet. En nu alles leek te werken praatte niemand meer over fraudebestrijding. 

De SVB verwerkte opgaven van bestede zorg, deed “Uren maal Tarief”, maakte een bruto-netto berekening en stuurde een bestand met betalingen naar de bank. Dat was het ongeveer. Er zijn minstens honderd software pakketten die hetzelfde doen voor een paar tientjes per budgethouder per jaar, nogal wat minder dan de €520 die de SVB in rekening bracht. Maar de topman van het SVB-project verzekerde mij in een informeel gesprek dat het ook voor de helft moest kunnen. Ik knikte beleefd. Een salarispakketbedrijfje dat dacht het beter te kunnen stapte naar de rechter maar kreeg het lid op de neus. En dus mocht de SVB doormodderen met haar peperdure PGB-systeem dat niets doet tegen fraude. Het kabinet vond het best. De Kamer dreigde een beetje – voor de bühne natuurlijk. De SVB had de slag gewonnen. En behalve de PGB-fraudeurs er waren er alleen maar verliezers.