Geenstijl

Want het probleem, meneer, dat blijft

"Ik vind het heel fijn om te kunnen vaststellen dat morgen het tijdperk Wilders is afgelopen", zei Frans Timmermans dinsdag tijdens het NOS-slotdebat. Een dag later trok hij een rode lijn onder zijn leiderschap van PvdAGroenLinks. Professioneel panellid Lale Gül zette tegelijkertijd haar eigen carrière op het spel. Ze had in haar robuuste bronnennetwerk vernomen dat de PVV-leider zou vertrekken naar een Amerikaanse denktank. Het lijdend voorwerp ontkende, maar een Business Class-kijker wees erop dat paragnost Liesbeth van Dijk én dominee Gremdaat bij Harry Mens óók al gezegd hadden dat Wilders zou stoppen, dus je weet het niet. Hier het ironieteken.

Wat definieert het einde van een tijdperk? De verkiezingsuitslag wat de PVV betreft in ieder geval niet. Die 26 zetels van woensdag zijn Wilders één na beste resultaat ooit, ze schitteren tussen Wilders trofeeën van 2010 (24 zetels) en de 37 stoeltjes van 2023 in.
En wanneer begon dat Wilders-tijdperk eigenlijk? Als VVD-fractiemedewerker in 1990, In de Utrechtse gemeenteraad, bij zijn installatie als Kamerlid in 1998, de eerste strubbelingen met de VVD in 2002/2003, De Breuk in 2004 of pas in 2006 met de eerste 9 PVV-zetels?

En dan is er nog het tijdperk Wilders dat er nooit geweest is. De droom (die iedere politicus van enig formaat heeft) om minister-president te worden, werd tijdens de vorige formatie ruw verstoord toen Wilders zich door zijn gesprekspartners liet dwingen – afgelopen campagne gaf hij toe dat dat een cruciale fout was – afstand te doen van het premierschap. Een kabinet dat zijn naam had gedragen had er misschien nu nog gezeten. Maar Wilders kreeg niet de kans zich op dat vlak te bewijzen.

Het tijdperk-Wilders loopt op zijn laatste benen, pende Hella Hueck deze week als variatie op de lijn van Timmermans en Gül. De EW-hoofdredacteur ageshamede Wilders - die tijdens de campagne inderdaad af en toe een ietwat uitgebluste indruk maakte - zelfs: “Zijn leeftijd van 62 speelt ongetwijfeld mee.” De 53-jarige Hueck had blijkbaar gemist dat Wilders een maand eerder tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen excelleerde.

Nu de van het zelfvertrouwen blakende (waar één of andere non-valeur weer de spot mee moest drijven) Dilan Yesilgöz volhardt niets te maken te willen hebben met de linksradicalen van PvdAGroenLinks, is er een gerede kans dat jeune premier Rob Jetten een centrumrechts kabinet met CDA, VVD en JA21 zal moeten gaan leiden. Helemaal als die ene restzetel D66’ kant op komt, al zou het met 75 zetels ook kunnen. Een nieuw kabinet zal stappen moeten zetten op stikstof, wonen en migratie. In de Eerste Kamer zal dan sowieso met wisselende meerderheden (denk: BBB en PvdAGroenLinks) moeten worden gewerkt.

En al die tijd zullen in de Nationale Vergaderzaal onder leiding van Geert Wilders 26 PVV’ers dat kabinet Jetten bij de les houden.

Het tijdperk Wilders is helemaal niet afgelopen. Want het probleem, meneer, dat blijft.