Geenstijl

Lachwekkend, potsierlijk en tasten vrijheid van meningsuiting aan

We hebben kostelijk gelachen om de POSTERS (en de reacties daarop) die in het Tweede Kamergebouw hangen en die na de explosie van het kabinet-Schoof kraakhelder in beeld waren bij de staatsjournaals. Die 'posters' zijn dus cartoons van de illustere cartoonist Gregorius Nekschot, een ridder in de allerhoogste orde van het vrije woord, die zijn cartoons jarenlang op ons aller GeenStijl publiceerde. Ze werden ooit opgehangen in een door de PVV en VVD opgerichte 'Vrijdenkersruimte', 'bedoeld als protest tegen de aantasting van de vrijheid van meningsuiting', waar ook filmposters en gedichten van Theo van Gogh (zie foto van Tom onderaan topic), 'controversiële' naaktschilderijen van Ellen Vroegh (vooral controversieel verklaard door moslims) en bordjes met uitspraken van Voltaire ("Ik verafschuw wat u zegt, maar ik zal uw recht het te zeggen met mijn leven verdedigen") werden geëxposeerd. De Vrijdenkersruimte werd een aantal jaar later weer opgeheven en een deel van de collectie is verplaatst naar de fractieruimte van de PVV. Nog vóór 'de deur', waar stervelingen en journalisten worden tegengehouden door de beveiliging omdat Geert Wilders erachter zit, maar wél in het privédomein van de PVV. Je kunt in je eigen fractieruimte doen waar je zelf zin in hebt. Je mag ophangen wat je wil, je mag er je eigen Monstera deliciosa kweken en je mag zelfs - zoals Thierry deed - een complete vleugel naar binnen takelen.

Maar nu wordt het ineens vervelend: er zijn zedenpredikers als deze Nienke 's Gravemade die oproept en zelfs een actie start de cartoons te verwijderen. Dat wordt voorafgegaan door onderstaande Instagram-post, met de premisse (?): "De vrijheid van meningsuiting is een groot goed. Wel (...)" Hier gaan dus een paar dingen mis.

Ten eerste heeft Nienke 's Gravemade natuurlijk helemaal niks te vertellen over wat de PVV wel of niet in de fractieruimte hangt en het zou een mooie boel zijn als het wel zo is: anderen nemen weer aanstoot aan linkse of uiterst linkse verheerlijking (hypothetisch, geen idee of dit zo is) in een ruimte van de SP of GroenLinks. Als we het allemaal gaan verbieden raken we aan een maatschappelijke, culturele en morele afvlakking waar we helemaal niet aan moeten beginnen - iets wat een kunstenares als Nienke 's Gravemade toch zou moeten begrijpen.

Ten tweede. In een vrije en seculiere samenleving mogen we van kijkers van het Journaal verwachten dat ze oud en wijs genoeg zijn om de informatie die ze voorgeschoteld krijgen zélf te verwerken, en dat er geen censuur wordt toegepast (al gebeurt dit natuurlijk wel) op de informatie die wordt doorgegeven. Case in point de beelden van de moord op Peter R. de Vries en de oproep om die beelden offline te halen: dát en op welke manier een vooraanstaand BN'er als De Vries op klaarlichte dag in de hoofdstad wordt neergeschoten is het nieuws, niet (modus operandi van de NOS) hoe geschokt Trijntje uit Schubbekut is door het nieuwsfeit. Toegegeven dat kinderen daar een uitzondering op (kunnen) vormen, maar als ze bij het Jeugdjournaal denken of vinden dat kinderen niet geconfronteerd moeten worden met bepaalde spotprenten, moeten ze daar zélf redactie op plegen, en is het natuurlijk nog altijd NIET aan de PVV om die 'posters' op voorhand preventief te verwijderen omdat het Jeugdjournaal mogelijk met draaiende camera voor de deur staat.

Ten derde. Vrijheid van meningsuiting is categorisch en binair: het bestaat wél of niet en daar zit helemaal geen tussenweg in. Het is niet gradueel - een béétje vrijheid van meningsuiting bestaat niet, want als je regels gaat opleggen aan de mate van vrijheid van meningsuiting is er per definitie geen absolute vrijheid van meningsuiting meer. De enige manier waarop de vrijheid van meningsuiting beperkt wordt is het Wetboek van Strafrecht of het EVRM. We denken dan vooral aan 'geweld' maar het is al verder gekaderd: in termen van het aanzetten tot haat, laster, oproepen tot strafbare feiten, enzovoorts, waarbij 'groepsbelediging' al tot een grijs gebied gerekend kan worden. Een gevleugelde uitspraak is 'gekwetst zijn is een keuze': de ene dikzak vindt het vervelend 'dik' te worden genoemd, de ander lacht erom en haalt z'n schouders op. Het is voor een vrije samenleving absoluut niet de bedoeling om kaders aan te leggen, ofwel een collectieve normstelling te produceren, om voor iedereen te bepalen wáár de grenzen precies liggen. Waar het in dit soort casussen dan ook vaak mis gaat, en waar 's Gravemade zich ook schuldig aan maakt, is: "Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, MAAR." Nee. Nee nee. Dan werpen wij op:

Ik verafschuw wat u zegt, maar ik zal uw recht het te zeggen met mijn leven verdedigen.