achtergrond

Geenstijl

Recap. De referendumwet is nog niet dood

Ollogren bleek te arrogant en verslikte zich in de oppositie, die een geitenpaadje vond. Jan Terlouw en Boris van der Ham zijn boos op de demofobie van hun partij D66. En komen er in 2018 referenda over het referendum en over de donorwet?

Niet (meer) beschikbaar

De verwachting was een sober debat met een paar grafredes voor het referendum, en dan een plak kleffe cake bij een kop slappe koffie. De coalitie heeft immers een politieke meerderheid voor het intrekken van de Wet raadgevend referendum. Bosma had dus voor de gelegenheid zijn begrafenispak aangetrokken en de PR-machine van de Rijksoverheid had haar laatste 'amen' al voorgeprogrammeerd. Maar jonkvrouw Ollongren verslikte zich gisteren in een strijdbare en brede oppositie van PVV, SP, FvD, PvdD, 50PLUS en zelfs DENK & SGP, en het werd - verhoudingsgewijs dan hè, het blijft een grauwe pakkenparade - een behoorlijk spectaculair debat in de plenaire zaal.

Dankzij Baudet en SP'er Van Raak werden geitenpaadjes gevonden (trololo) om nader juridisch advies te vragen aan de Raad van State. Ollongren vond het namelijk 'niet logisch' om een referendum over de intrekking van het referendum te houden, maar dat is bepaald geen steekhoudend argument natuurlijk. Het toonde de slechte voorbereiding van een coalitie die dit inspraakvarkentje wel ff dacht te wassen wurgen. Die Kamermeerderheid is er, maar is dat ook genoeg om hun ergste nachtmerrie - een referendum over de afschaffing van het referendum - te blokkeren? Vooralsnog niet.

Omdat de coalitiepartijen in al hun arrogante demofobie een stel onervaren onderknuppels naar het debat hadden gestuurd, wisten de ervaren strijders Van Raak en Bosma, geflankeerd door Thierry Baudet en Femke Merel Arissen (PvdD) en met ruggesteun door Krol, Kuiken (Pvda), Kuzu en Bisschop (SGP) de nieuwkomers Rob Jetten/D66 (een aartspedante partijkloon die is gekweekt uit de cum stains van de klamme lappen uit Pechtolds penthouse), Sven Koopmans/vvd, Harry van de Molen/CDA (soort politieke tweelingbroers die uit dezelfde ballenbak voor ja-knikkende backbenchers zijn opgedoken) en het meiske Stieneke van der Graaf/CU een lesje debattactiek te leren. 

Toen de coalitiemeerderheid geen schorsing voor het gevraagde nadere advies wilde toestaan, dreigde Baudet met hoofdelijke stemming. De coalitieknuppels hebben geen enkele moeite met de moord op het referendum, maar 150 collega's achter hun Netflix vandaan roepen - dat durfden ze niet op hun geweten te dragen. Dus dat uitstel kwam er, tot dinsdag aanstaande. En daarmee blijft de hoop op een #RefRef toch nog levend, in afwachting van de juridische toelichting van een Raad van State die ooit zelf ook vóór referenda was.

En niet alleen de RvS is dat, ook een meerderheid van de Nederlandse kiezers is vóór meer directe inspraak. Zelfs Nieuwsuur kon er niet omheen om twee professors aan het woord te laten over de absurde, ondemocratische, overhaaste en mogelijk zelfs illegale manier waarop D66 het referendum dood wil maken:

Van Tom van der Meer moet u ook dit strakke tekstje even lezen, want zelden zagen wij het politieke cynisme over het partijkartel zo sterk verwoord. En professor Voermans legt hier kort en goed uit waarom het blokkeren van een #RefRef tegen de wet is. Verdere recap in de timeline van GeenPeil, maar ook het Nu.nl-verslag is erg leesbaar.

Ondertussen, op de publieke tribune...

De koene strijd tegen het partijkartel in de Kamer was uiterst vermakelijk, maar ook op de publieke tribune viel er genoeg te lachen. Scroll eens door de timeline van D66-coryfee Boris van der Ham (vzmh), die zijn eigen partij met kunde en rede fileert. En daar hield het niet bij op: Jan Terlouw heeft zijn touwtje uit de voordeur getrokken en om de nek van Pechtold gewikkeld, want hij gaf tijdens een bijeenkomst in Middelburg, met instemming van Boris, hard af op zijn eigen partij. Citaat:

"In de eerste beginselen van D66 stond een fundamentele democratisering van de samenleving; een van de middelen: een referendum, als je tenminste eenvoudige, begrijpelijke vragen kunt stellen. Nou ik weet er een: ‘Bent u voor of tegen het afschaffen van het referendum?’ Simpeler kan het toch niet. Maar nee hoor. Die vraag gaat niet gesteld worden. Vind ik ernstig. Mijn eigen partij doet het, onze minister. Vind ik ernstig. En zo zie ik overal de democratie verzwakken, in plaats van versterken.”

De opname staat hieronder. Wat dit fragment extra leuk maakt, is dat de audio klinkt alsof ie in de tijd van Van Mierlo is opgenomen.  In de tijd van Pechtold zijn er immers alleen nog privévliegtuigen, penthouses en adelijke parelkettingen bij D’66, maar geen principes meer. Oh, Roos Vonk wilde trouwens ook nog iets zeggen.

En hoe nu verder? Een scenario

Komt er een referendum over de intrekking? Weten we nog niet. En over de donorwet, daar wordt ons ook veel naar gevraagd. Of de donorwet referendabel wordt, is nog gans onduidelijk. Het kabinet moet de wet eerst nog ondertekenen, dan pas kunnen er inleidende verzoeken worden gedaan. 4 weken voor 10k verzoeken, dan 2 weken checktijd Kiesraad, daarna 6 weken voor 300k krabbels voor een referendum = 12 weken. In die periode kan de intrekkingswet voor de Wrr al ingediend & afgestemd zijn, en dan komt er dus geen donorreferendum. Zeker als het kabinet nog even wacht met het onderteken van de donorwet.

Dat gezegd hebbende: niet alles draait om het politieke steekspel. Na de breek een mogelijk scenario met niet één, maar twee nieuwe referenda in 2018 (bovenop het Sleepwetreferendum van 21 maart).

Als Van Raak en Baudet via de juridische route prijs hebben, en als blijkt dat er enerzijds door een ontbrekende publicatie over de intrekking Wrr geen gehoor is gegeven aan wetsvoorwaarden (zoals Baudet claimt), en anderzijds uit de toelichting op het RvS-advies blijkt dat een referendum over de intrekking van het referendum wel juridisch mogelijk moet zijn (zoals Van Raak probeert aan te tonen, in die opvatting gesteund door onder andere professoren Wim Voermans en Tom van der Meer, en natuurlijk de rechtszaakvoerders van Meer Democratie), dan kan de referendumwet niet op stel en sprong worden ingetrokken. Sterker nog: dan ligt het in lijn der verwachting dat daar dus een referendum over komt, hoe “onlogisch” D66 dat ook vindt.

In dat geval kon het wel eens een dubbelklapper worden, want na 12 weken handtekeningen jagen voor een #RefRef, volgt er daarna een periode van 3 tot 6 maanden voor het organiseren van dat referendum. Tot die tijd kan de Wrr niet worden afgeschaft. Als in die periode de donorwet wordt ondertekend, omdat die nou eenmaal bekrachtigd moet worden, kan dus ook dáárover een referendum worden aangevraagd.

Wat GeenStijl/GeenPeil betreft: we hebben de broncode, we kunnen beschikken over de technische infrastructuur & servercapaciteit, we hebben programmeurs die de ICT kunnen opzetten & beveiligen, en we hebben goed contact bij de Multicopy in 020 Noord om de digikrabbels op dode bomen te drukken voor analoog transport naar de Kiesraad.

Als de democratische vernauwers van D66 zeggen dat het referendum niet werkt omdat de kiezer er niet mee om kan gaan, dan gunnen we die kiezer van ganser harte wat extra praktijklessen directe democratie.

Wat ons betreft wordt het in dit scenario een dubbel groen licht, als de juridische kaarten tenminste gunstig vallen. En we vermoeden dat er in dat geval ook weer een Leger des Peils bereid is de wandelschoenen aan te trekken om op handtekeningenjacht te gaan. Gesteund door PVV, SP, PvdD, 50PLUS en natuurlijk onze ouwe strijdmakker van het FvD, zou het toch opnieuw een feest van de democratie moeten kunnen worden.

Het is voor nu dus eerst ff afwachten, maar dankzij de inzet van de oppositie van gisterenavonden de geitenpaadjes die zij vonden om de intrekking van de Wrr wellicht tóch referendabel te krijgen, is alle hoop nog niet verloren. 

p.s. GeenPeil gaat ook een neutrale opkomstcampagne voeren voor het Sleepwetreferendum, teneinde dit ‘tussenreferendum’ niet verloren te laten gaan, en om te helpen voorkomen dat D66 het voor hun luie ‘zie je wel, burger boeit het niet/snapt het niet’-voorlichtingskarretje kan spannen.

Reaguursels

Tip de redactie

Wil je een document versturen? Stuur dan gewoon direct een mail naar redactie@geenstijl.nl
Hoef je ook geen robotcheck uit te voeren.