Wie zijn die mensen?

Schokkende resultaten in een CBS-onderzoekje naar nepnieuws, dat helemaal niets zegt over nepnieuws, maar juist heel veel zegt over de mensen die zich op ons wereldwijde web begeven. "In 2023 gaf 67 procent van de bevolking van 12 jaar of ouder aan op internet informatie gezien of gelezen te hebben die volgens hen niet waar was, of waarbij ze twijfelden aan de waarheid ervan." Dat betekent dat 33 procent van de bevolking het internet op ging en blijkbaar dacht dat het allemaal wel klopte. Die dachten dat die soppende batsvideo van Sharon Dijksma echt was, dat Wilders deze video daadwerkelijk inzong, dat boa's enkel tulbanden en keppeltjes willen dragen, dat Famke Louise echt wil weten of u voetbal heeft gekeken, dat die Nigeriaanse prins daadwerkelijk een erfenis voor u achterliet, dat politici werkelijk het beste met ze voor hebben, dat de maanlandingen nep zijn omdat Baudet het zegt en dat de hete singles in hun buurt naar ze op zoek zijn. Echt, wie zijn die AD-lezers die Dick Berlijn op zijn woord geloven? Geen wonder dat online oplichters gouden tijden beleven: een derde van de Nederlanders kunt u werkelijk alles wijsmaken. Echt niet te geloven zo goedgelovig.

Ja maar dit is dus echt een 'cybersecurity-expert'

Disclaimer vooraf: wij weten niet zeker of deze mail ook echt van Dick Berlijn komt. Het kan zijn dat hij afkomstig is van een hackerr met verstand van cyberrr security (bijvoorbeeld Rian van Rijbroek) die net doet alsof zij Dick Berlijn is. Als dat zo is, dan is het wel verdomd goed nagedaan, dus bedankt voor het lachen.

Hee kijk nou wat we in onze mailbox vinden. Een email, vermoedelijk (zie disclaimer hierboven) afkomstig van cybersecurity-expert Dick Berlijn, expert in cybersecurity. 

van:    Dick Berlijn 
aan:    Redactie GeenStijl
datum:    20 feb 2024, 23:50
onderwerp:    X account Navalnaya

Geachte redactie, 

Op uw site beweert u dat ik nep nieuws verspreid. Als dat zo is doe ik dat samen met RTL Nieuws (zie de tweet).  Overigens is even later het account weer vrijgegeven. 

Met vriendelijke groet, D Berlijn

Verstuurd vanaf mijn iPhone

Okee deze drie zinnen + screenshot gaan we even closereaden.

Op uw site beweert u dat ik nep nieuws verspreid.
Dit klopt. Dat doen we in het topic 'Cybersecurity-expert' Dick Berlijn verspreidt complottheorie over X-account Navalnaya. In dat topic wijzen wij erop dat u om 16u56, toen het account van Yulia Navalnaya al lang weer actief was op twitter (of X, zoals de site door cybersecurity-experts ook wel wordt genoemd), een bericht de wereld in zond waarin u beweerde dat het een schande is dat haar account was geband. Dit, terwijl het account enkele minuten voor 14u00 was opgeschort, en deze opschorting voor 15u00 alweer ongedaan was gemaakt. Zoals u in ons topic kunt lezen wijzen wij erop dat uw tweet van meer dan twee uur na het ongedaan maken van de opschorting dateert en u zonder bewijs suggereert dat deze opschorting bewust door Elon Musk is gedaan, terwijl Twitter (of X) zelf juist expliciet beweert dat dit een technische fout was. 

Als dat zo is doe ik dat samen met RTL Nieuws (zie de tweet).
GeenStijl is er van op de hoogte dat RTL Nieuws aandacht heeft besteed aan de opschorting. Sterker nog, als u in ons topic over u op de woorden 'alweer was hersteld' klikt, komt u via een zogeheten hyperlink (u als cybersecurity-expert vast niet onbekend) terecht bij het topic PANIEK! Elon Musk gooit weduwe Navalny (tijdelijk) uit ziekenhuisraam. Hierin wijzen wij erop dat RTL Nieuws (ook weer via een zogeheten 'hyperlink' en met gebruikmaking van een 'screenshot') aandacht besteedde aan de opschorting aan het account. In het topic wordt op enigszins sarcastische toon commentaar geleverd op het feit dat deze kortstondige opschorting in nationale en internationale media zoveel aandacht krijgt. Cybersecurity-experts weten wellicht dat accounts op sociale media wel vaker opeens kunnen worden opgeschort, zonder dat daar direct een (politieke) bedoeling achter zit. 

U stuurt een screenshot mee van een tweet van RTL Nieuws met de tekst 'X-account weduwe Navalny opgeschort, verbaasde reacties'. Het handige is, ook deze tweet bevat een zogeheten 'hyperlink'. Wij zijn dan misschien geen cybersecurity-expert, maar wij hebben wel geleerd om EERST HET HELE ARTIKEL TE LEZEN en DAN PAS COMMENTAAR TE LEVEREN. Als u op de link had geklikt, was u terechtgekomen in een artikel, dat al om 14u48 is aangepast. De nieuwe kop boven het artikel is 'X-account weduwe Navalny korte tijd opgeschort, verbaasde reacties'. Kernzinsnede, ontbrekend in uw tweet, is hier: 'korte tijd'. 

Overigens is even later het account weer vrijgegeven.
Kijk. Dat is nou het scherpe commentaar dat wij verwachten van cybersecurity-experts.

GROETJES!

Genomineerd voor de Rudy Bouma Bokaal 2024

Gefeliciteerd NPO en Nieuwsuur in het bijzonder. De nominatie voor de Rudy Bouma Bokaal 2024 - de prestigieuze prijs voor het nepste nepnieuws in de Nederlandse Nieuwsmedia - is weer binnen. DIT BERICHT staat al bijna twaalf uur op de oewebsite van de NPO, waarvoor HULDE ende GEFELICITEERD. Het feestelijke gebak ter felicitatie (foto) is onderweg naar Hilversum. Geniet ervan!

NPO-kijker stopt ermee. Wie volgt?

Voor de gein maar weer eens de gezaghebbende edoch omstreden website Kijkonderzoek.nl aangeklikt. De website die onderzoekt wie er naar de televee kijkt en waar naar, maar dan een week later. Want transparantie is mooi, maar niet voor de Gewone Nederlander. En wat opvalt is dat het vlaggenschip der NPO hard op weg is naar de ondergang en ergens op de zeebodem naast een VOC-schip aan het geraken is. Wat nog meer opvalt is dat De NL Kijkert massaal is geswitched van ZIE. VRAAG. WEET. (in casu: ordinair nepnieuws) naar een hele leuke mevrouw op SBS6, die gewoon normaal doet en blokjes kaas op tafel heeft. Dat er houtblokken naast een nepgashaard liggen vergeven we Hélène maar. Heel benieuwd hoeveel Publieke Omroep-netten er deze week sneuvelen op de Zwaluwenberg. Hup Pieter! Hup Geert!

Dat was een boel nepnieuws en desinformatie deze week

Het was de week van de schijnwerkelijkheid. Dat bleek ook zaterdag toen Frans Timmermans de indruk wekte een belangrijk bezoek aan de Duitse Bondskanselier Olaf Scholz te brengen. In werkelijkheid was het een socialistische bijeenkomst op het partijbureau van zusterpartij SPD. De argeloze kiezer denkt nu dat Timmermans het oor van wereldleiders heeft terwijl het niet meer was dan een rood familiebezoek. Zie in dat licht ook de visite van Dilan Yesilgöz aan de Franse president Emmanuel Macron dinsdag waar ongetwijfeld een Mon chère-telefoontje van Mark Rutte aan zijn politieke geestverwant aan vooraf ging. Nog niet zolang geleden werd gewaarschuwd voor ongewenste buitenlandse inmenging door statelijke actoren, nu blijken nepnieuws en desinformatie door onze eigen politici verspreid te worden. Maar niet alleen door hen.

Maar op social media, daar is pas veel nepnieuws

Mensen, we moeten hebben over social media. Daar staat toch veel nepnieuws op. Volgens Nu.nl staat er veel nepnieuws op sociale media. Volgens de NOS staat er veel nepnieuws op de sociale media. Volgens RTL Nieuws staat er veel nepnieuws op sociale media. Volgens De Telegraaf staat er veel nepnieuws op sociale media. Volgens Radio 1 staat er veel nepnieuws op sociale media. Volgens NRC staat er veel nepnieuws op sociale media (ja omdat jullie het niet weghalen, eikels, red.). En volgens het gezaghebbende dagblad De Limburger staat er, u raadt het al, veel nepnieuws op sociale media.

Maar wat moet je dan als je niet meer van de sociale media op aan kunt? De traditionele media volgen natuurlijk. Televisie. Onze nationale zender NPO1 bijvoorbeeld. Daar was gisteren Khalid & Sophie te zien. En daar werd u netjes geïnformeerd over "een Israëlische luchtaanval op een ziekenhuis in Gaza". Waarvan akte. 

PS Bron van bovenstaande video: dit twitteraccount. Onze OSINT-afdeling heeft de authenticiteit van het bericht nog niet kunnen vaststellen. Gelieve dan ook niet verder te verspreiden.

Halloooo Ombudsman

Oh jee oh jee oh jee wat er nou weer gebeurt met Zembla, de bekende onderzoeksjournalistieke rubriek van BNNVARA. Die maakte een hoogst irritante uitzending waarin Twitteraars, die iets op Twitter hadden getwitterd, thuis werden opgezocht. Vervolgens toonde Zembla plaatjes die eruitzagen als screenshots, maar eigenlijk bij elkaar geknipt en geplakte 'samenvattingen' waren van de inhoud van de tweets. Zeg maar: de methode-Nieuwsuur. De fouten werden onthuld door de dwaallichten van blckbx, die deze keer de goede kant op schenen, zij het een tikkeltje fel (hier draadje van factchecker die originele berichten probeert te achterhalen). Pijnlijk natuurlijk, dat je als tv-programma een tribunaal opricht om twitteraars te veroordelen en je ondertussen zelf bedient van diesinformatiepraktijken. Blijft over: de vraag waarom Zembla dit deed. Daar kunt u natuurlijk een heel complot achter verzinnen maar wij gokken op luie tv-makers die een luie docu op een luie manier hebben afgewerkt. Verklaring (die geen antwoord op de WHY-vraag geeft, maar wel heel veel boze jijbakken aan het adres van blckbx bevat) van Zembla-filmert Vincent Verweij na de breek.

Wij onderbreken de klimaatthema-avond van GeenStijl om even allemaal NOU HÈ HÈ te zeggen in het Stamcafé

Lag het toch niet aan de twitter-api. Waren het toch geen spijkers op laag water. Was er toch geen betere word cloud waar je precies dezelfde conclusie uit zou kunnen trekken. Hadden ze de tweets toch niet 'van boven naar beneden, en van beneden naar boven' bekeken. Na drie dagen lang de kop in het zand en een grote smoel op twitter heeft Nieuwsuur eindelijk bedacht dat het een heel erg slecht idee was om een word cloud te maken op basis van handmatig eruit gepikte scheldwoorden over Sigrid Kaag die suggereerde dat die woorden het meest gebruikt werden in reactie op haar afscheid. Zeiden wij al. En nu zegt Nieuwsuur het ook. 

*"Vast staat dat we onze conclusies zoals we die in de uitzending hebben gemeld onvoldoende of niet kunnen onderbouwen. Zo hebben we ten onrechte gesteld dat het aandeel tweets met vrouwonvriendelijke lading 'het meest' voorkwam in de groep tweets met een negatieve lading. Daarnaast constateerden we dat 'veel' negatieve tweets gaan over het gezin en de echtgenoot van Kaag, en racistisch van toon zijn. Ook dat was niet juist. Dat dit kon gebeuren heeft te maken met een complex aan factoren: tijdsdruk, een te ambitieus idee, redacteuren die langs elkaar heen werkten en een verkeerde uitvoering van de content-analyse. Nogmaals: dat had niet zo moeten gebeuren." *

Is wel zo.

VWS weigert openbaarheid over bestrijding over coronapandemie

Oh oh oh nepnieuws op de NPO wat is dat toch verschrikkelijk. Oh oh oh dat kan echt niet. Maar stel even hè. Stel. Stel je hebt als land twee jaar lang allerlei ingrijpende maatregelen genomen om een pandemie te bestrijden. En stel je zei toen als ministerie, als journalisten om informatie vroegen waar ze recht op hebben, ja sorry nu even niet we hebben het druk met het bestrijden van de pandemie (en heel druk met alle beeldvorming rond de pandemie, maar goed, red.). En stel die pandemie is nu al een tijdje voorbij. En stel je blijft als ministerie informatie weigeren over het bestrijden van die pandemie, over dubieuze deals en over interne communicatie. En stel je gooit wel af en toen contextloze bakken informatie over de schutting die voor een normaal mens niet om door te komen zijn, maar ideaal voer vormen voor allerhande complotdenkers die de informatie totaal verkeerd interpreteren om tot absurde conclusies conclusies als HUGO DE JONGE HEEFT BLOED VAN DUIZENDEN MENSEN AAN ZIJN HANDEN OMDAT HIJ NIET TOESTOND DAT ZE MET HYDROXYCHLOROQUINE WERDEN BEHANDELD. En stel die complotdenkers komen dan zonder kritische vragen aan het woord op de NPO. Stel je je dan voor dat je als ministerie gewoon op de ingeslagen weg verder blijft gaan en informatieverzoeken op oneigenlijke gronden blijft weigeren. Stel hè. Dan ben je als ministerie van VWS toch gewoon volkomen van de pot gerukt?

Nou nou nou dat is wel erg ver gezocht GeenStijl? Tja. Het is PRECIES wat er in de casus 'Hugo de Jonge bloed aan zijn handen' bij Ongehoord Nederland is gebeurd, en blijft gebeuren. Dankzij Ernst Kuipers (die geen fouten toe kan geven) en het ministerie van VWS.

Branchevervaging

Kijk. Wij vinden het Algemeen Dagblad een uitstekende krant, je moet alleen niet geloven wat er in staat. Anders ga je nog denken dat leraren geen 'jongens en meisjes' meer mogen zeggen, of dat zwarte koffie heel erg vervuilend is. Maar nu roept het Algemeen Dagblad in het commentaar opeens op tot een "weerbaarheidsoffensief van overheid, scholen en socialemediabedrijven" tegen nepnieuws. Scholen, ook echt. Alsof al die nepnieuws gelovende en delende bejaarden die de laatste jaren door het AD zijn misleid met  eindeloze A/B-testen van infantiele clickbaitkoppen nog op school zitten. Nepnieuws bestrijden begint met echt nieuws maken. Beter begin je dat weerbaarheidsoffensief op je eigen redactie.