Donderdag 1 september 2016  

Al bijna een kwartier zit ik samen met de andere deelnemers aan het onderzoek naar het basisinkomen plichtvrij inkomen in de grootste vergaderzaal van de gemeente voor een “belangrijke, verplichte bijeenkomst”. Al die tijd klinkt er stampende, opzwepende muziek, alsof elk moment een bokswedstrijd om de wereldtitel van start zal gaan. Maar dat is niet zo. Volgens een collega uitkeringstrekker die naast mij zit, zijn we met z’n allen in afwachting van de man die er voor verantwoordelijk is dat wij zes maanden lang zonder plichten door het leven zullen gaan. Een aanstormend politicus die tien jaar in het bedrijfsleven werkte en nu als “bekeerling” de politieke arena met een grote klap wil binnentreden.  

Het belang van de meeting wordt onderstreept door de aanwezigheid van mevrouw Nasubariam, wethouder Werk & Inkomen. Zij is zo druk bezet dat ze alleen bij hoge uitzondering tijd maakt om uit haar werkkamer te komen. Volgens verhalen zou zij zelfs in haar werkkamer slapen. Ook in de weekenden. Dat zij hier nu is, zegt genoeg.

Na nog eens vijf minuten wachten is het eindelijk zo ver. Het volume van de muziek wordt teruggebracht en de lampen in de zaal worden gedimd. Als de laatste klanken zijn verdwenen, gaat de deur van de ruimte open en stapt een in pak gehulde man met ferme stappen de ruimte binnen, op weg naar een klein geïmproviseerd podium voorin de zaal. Mevrouw Nasubariam en de aanwezige klantmanagers beginnen fanatiek te applaudisseren en al snel volgen we allemaal hun voorbeeld, alsof niet klappen een vorm van werkweigering is.

De man doet me denken aan Pierce Brosnan, de tot in de puntjes gecoiffeerde acteur die enkele keren in de huid van James Bond kroop. Zo gauw hij het midden van het podium heeft bereikt, draait hij zich richting de zaal en maakt dempende bewegingen met zijn handen ten teken dat het applaus gestaakt mag worden. Als het helemaal stil is, toont de man een glimlach die nauwelijks onder doet voor die van de filmster. Hij slaat met zijn vuist op zijn hart, kijkt uitgebreid van links naar rechts, spreidt zijn armen en zegt: “Wat geweldig om hier te mogen zijn! Prachtig! Om jullie te mogen toespreken. Dames en heren, wij staan aan de basis van de grootste verandering in de Nederlandse sociale zekerheid in tientallen jaren! We gaan we een ongekende schokgolf veroorzaken. Alles, dames en heren, alles wordt anders!”

Applaus barst opnieuw los. Sommige mensen staan op, ballen hun vuisten en zwaaien met armen in de lucht; het idee dat ze de rest van hun leven maandelijks een bak met gratis geld krijgen zonder ook maar enige plicht slaat aan.  

“Let wel,” vervolgt hij terwijl hij een vermanend vingertje opsteekt, “alleen als jullie je uiterste best doen zullen we slagen. Dan gaan wij geschiedenis schrijven. Dan zal het plichtvrij inkomen in heel Nederland worden ingevoerd!”  

Mensen om me heen willen klappen en joelen, maar met enkele dempende bewegingen van de aanstormend politicus wordt dat voorkomen. “Hoe gaan we dat doen?” vraagt Brosnan. “Hoe gaan we ervoor zorgen dat onze prachtige plannen gerealiseerd gaan worden? Ik zal het jullie vertellen. Dat gaan we doen door te bewijzen dat het plichtvrij inkomen werkt! Het enige wat we van jullie vragen is dat je enige mate van inkomen genereert. En dat je dat inkomen opgeeft. Dat is alles. Maakt niet uit hoe. Heb je in het verleden zwart gewerkt? Zand erover! Heb je werk geweigerd dat je eigenlijk had moeten aannemen? Zand erover! En nogmaals: je wordt nooit gekort op je uitkering. Dat doen we niet meer. Zo lang we met z’n allen laten zien dat wij in staat zijn om inkomen bovenop ons plichtvrij inkomen te genereren, zal de politiek ons voluit steunen! Dames en heren, Wij… Gaan… Knallen!!”

Vrijdag 2 september 2016  

Goed nieuws. De gemeente biedt vanaf vandaag de mogelijkheid om een deel van de post digitaal te ontvangen. De brief hierover vermeldt dat ik tot wel 50% minder post in mijn brievenbus zal ontvangen. Ik ga naar de website van de gemeente, log in met mijn DigiD, en geef aan dat ik voortaan zo veel mogelijk post digitaal wil ontvangen.

Ik heb Hetty beloofd dat ik weer bijles ga geven en de daad bij het woord gevoegd. De vrouw van het bureau is blij als ik haar vertel dat ik toch weer Engelse les wil geven aan Turkse kinderen en benadrukt dat dit niet betekent dat ik de boete die ik heb betaald nu terug zal ontvangen. Sterker nog, de ouders van de drie jongens die ik les heb gegeven zijn heel boos op het bureau nu ik zomaar gestopt ben met lesgeven. Dat was nu al de tweede keer dat een docent zo snel bij hen vertrok en dat was toch wel bewijs dat het bureau geen goede docenten leverde.  

“En helaas betekent dat ook dat ze u niet meer terug willen,” zegt de vrouw.

“Nou, dat vind ik heel jammer,” lieg ik. “Zulke leuke, leergierige kinderen. En die ouders, geweldig gewoon!”

“Maakt u zich geen zorgen, ik ga voor u op zoek naar een nieuw gezin.”

Ik dank de vrouw en neem plaats achter mijn computer. Op de website van de gemeente zoek ik naar mijn vakantierechten. Na een paar keer klikken heb ik de informatie gevonden:

U mag per jaar 4 weken naar het buitenland (bijvoorbeeld met vakantie), maar dat moet u wel van tevoren melden. Bent u ouder dan 65 jaar, dan mag u maximaal 13 weken per jaar in het buitenland verblijven. Bent u jonger dan 27 jaar, dan mag u maximaal 2 weken naar het buitenland.

Ik val in de categorie “vier weken per jaar”. En aangezien de gemeente mijn vorige verblijf in Turkije nooit heeft ontdekt, heb ik nog de volledige vier weken over.

Met één klik beland ik bij het online formulier waarmee ik mijn vakantie kan aanmelden bij mijn klantmanager. Ik begin met het invullen:

Geachte mevrouw Persoons,

Ik wil graag een vakantie aanmelden. Van 6 september tot 14 september verblijf ik in Turkije. Deels voor vakantie, maar ook deels voor werk. Ik ga mogelijk met mijn vader een bedrijf opstarten in friet. De speciale aardappelen die daarvoor nodig zijn worden in Turkije geteeld en in een lokale fabriek verwerkt. De friet willen we in Nederland via snackbars maar uiteindelijk ook via supermarkten gaan verkopen. De kansen zien er goed uit. Ik zal mijn e-mail blijven lezen en gewoon blijven solliciteren. Vandaag nog gaan er drie brieven uit. Onze meeting op 12 september via Skype kan gewoon doorgaan. Ik zorg dat ik dan achter een computer zit zodat ik meteen ook kan vertellen hoe de zaken in Turkije gaan.

Met vriendelijke groet,

Eren Yilmaz

Dan, als ik op de verzendknop wil drukken, zie ik een klein zinnetje staan:

“Let op, meld uw vakantie altijd minimaal vier weken van tevoren aan. Indien u dit niet op tijd doet, volgen mogelijk handhavingsmaatregelen.”

Ik vertrek over vier dagen.  

Ik haal de tekst weer weg en besluit het formulier niet meer te versturen.  

De vorige keer heeft de gemeente ook niet gemerkt dat ik in het buitenland zat. Deze keer komt het vast ook goed.