Geenstijl

Even een IS'er factchecken

Ja, dat was een beetje een gek onderdeel van het verhaal van Hassan Attar, de Eindhovense IS'er die in The Times klaagt dat hij misschien wel ter dood wordt veroordeeld in Puntland: hij zou in Nederland namelijk zijn veroordeeld vanwege drugsdelicten, pas in de gevangenis zijn geradicaliseerd, en daarna zijn paspoort kwijtgeraakt. 

"Describing himself as “autistic” and easily led, he said he made friends with “bad people who stole and used drugs” and in his mid-twenties was jailed for what he said were drug offences. It was in prison that he was radicalised, he said, by fellow inmates who introduced him to Islamic extremism and Isis propaganda material. After 18 months in jail, he said he was moved to a psychiatric institution, known in the Netherlands as a TBS clinic.

Attar said he was sent there because he was “fantasising about things in my mind and hearing voices”. Under Dutch law, a TBS order is normally imposed when a person is deemed a threat to public safety.

Upon his release four years later his Dutch citizenship was revoked, Attar said, though he did not explain why, saying only it was on account of his previous crimes."

Maar. Waarom zou iemand die is veroordeeld voor "drug offences" nou zijn Nederlanderschap kwijtraken?

Nou ja. Dat is dus omdat de Eindhovenaar Hassan A., die leed aan autisme, in 2018 door het Hof in Den Haag tot TBS is veroordeeld van het voorbereiden van terroristische aanslagen. "Zo vond de politie bij hem thuis allerlei info over vliegbasis Volkel, Eindhoven Airport en Kempen Airport. Ook had hij het gemunt op een luchtmachtgeneraal, op premier Mark Rutte en cabaretier Hans Teeuwen. Hij werd aangehouden toen hij met een bivakmuts over zijn hoofd in zijn auto door Eindhoven reed."

En kijk. Ook toen probeerde hij zich er met een kulverhaal uit te wurmen: "Volgens A. bleef het bij gedachten en had hij geen kwade bedoelingen. Hij verklaarde dat hij was gehersenspoeld, maar nu hij meer wist over de islam, begreep hij dat Islamitische Staat (IS) niet strookte met zijn geloof."

Toch een beetje gek dat hij vervolgens naar Turkije reisde en zich opnieuw aansloot bij IS, als dat gedachtegoed juist niet strookt met je geloof. En hij blijkt dus al op zijn zeventiende te zijn geradicaliseerd. Kom er maar in, Pieter Baan Centrum (de rest van het arrest van het Hof is ook de moeite van het lezen waard):

"Hij is sinds zijn zesde bekend binnen de GGZ en heeft ook een uitgebreide justitiële voorgeschiedenis. In het verleden is reeds meerdere malen een verstandelijke beperking (zwakbegaafdheid) en een autistische stoornis (PDD-NOS) vastgesteld, naast in de kindertijd tevens een gedragsstoornis. Hij is vanaf zijn puberteit moeilijk te hanteren, vertoont fors externaliserend gedrag en wordt als groepsongeschikt aangemerkt. Op zijn zeventiende jaar besluit de verdachte zich meer met het geloof bezig te houden. Hij maakt een opvallend snelle transformatie door van delinquente jongere tot diepgelovige jongvolwassene. Het huidige intelligentieonderzoek bevestigt de eerder gestelde verstandelijke beperking en ook de eerder gestelde PDD-NOS is nog steeds aanwezig. Beide diagnoses betreffen beperkingen die reeds vanaf de kindertijd aanwezig zijn en niet zullen verdwijnen. Ook ten tijde van de ten laste gelegde feiten waren deze stoornissen bij de verdachte aanwezig.

In de loop van het onderzoek worden de beperkingen van de verdachte steeds opvallender. Zijn rigiditeit, grote vasthoudendheid (zoals in het leren van de Arabische taal, hetgeen hij al jaren uren per dag doet), beperkte interesses en inlevingsvermogen in anderen, het moeite hebben met het onderscheiden en voelen van emoties bij zichzelf en bij anderen, en het ontbreken van een uitgerijpte eigen identiteit worden steeds nadrukkelijker zichtbaar. De verdachte heeft vooral moeite om complexe sociale situaties goed in te schatten, zijn (denk)wereld is gefragmenteerd en hij heeft moeite om er een begrijpelijk geheel van te maken. Hij is onvoldoende in staat om de consequenties van zijn gedrag te bepalen en de betrouwbaarheid van anderen in te schaffen, hetgeen hem naïef, beïnvloedbaar een goedgelovig maakt.

Aan de andere kant is de verdachte juist rigide, als hij eenmaal een weg heeft ingeslagen is er geen ruimte voor twijfel en is hij juist sterk vasthoudend hierin. Vanwege zijn beperkingen is de wereld voor de verdachte onoverzichtelijk en onvoorspelbaar. Zijn geloof kan worden gezien als hem richting- en identiteit gevend. Het leven volgens (strenge) geloofsregels geeft hem structuur en houvast, waardoor hij binnen deze streng religieuze setting de afgelopen jaren betrekkelijk goed heeft kunnen functioneren. Vanzelfsprekend betekent dit echter niet dat de eerder gestelde stoornissen daarmee zijn verdwenen.

Zowel in zijn bekering tot de radicale islam als in de hem ten laste gelegde feiten zien de onderzoekers een duidelijk verband met beide vastgestelde stoornissen. Zoals reeds opgemerkt biedt het geloof de verdachte structuur en houvast; hij beschikt echter vanuit zijn problematiek over onvoldoende reflectievermogen om zijn gedachten tijdig te corrigeren. De verdachte overziet onvoldoende de gevolgen van zijn gedrag en de combinatie van in aanleg aanwezige interesse voor geweld. Het salafistisch gedachtegoed en de aanwezige beperkingen hebben er voor gezorgd dat hij meende dat hij ‘iets’ moest doen en gegeven zijn beperkingen is dat een welhaast logisch gevolg."

Het zou natuurlijk kunnen dat dit net een andere Hassan A. is van destijds 24 en nu 32 die uit Eindhoven komt, lijdt aan autisme en tot tbs is veroordeeld, maar dat geloven wij net zoveel als het verhaal dat Hassan destijds geen kwade bedoelingen had. En nu zit hij dus in Puntland. Opgeruimd staat netjes.