Zo

Het JIT heeft zojuist in een persconferentie gemeld dat het onderzoek naar MH17 voorlopig is afgerond. Behalve de drie die al zijn veroordeeld, heeft het onderzoek geen nieuwe verdachten opgeleverd. "De Russische president Poetin heeft toestemming gegeven voor de inzet van het wapen waarmee in 2014 vlucht MH17 is neergeschoten boven Oekraïne. Dit blijkt uit tapgesprekken die het internationale onderzoeksteam in handen heeft, melden verschillende nabestaanden aan de NOS."  Het OM zelf is iets voorzichtiger: "Er zijn sterke aanwijzingen dat in Rusland door de president is beslist  over de verstrekking van de Buk-TELAR aan de separatisten van de DPR." staat in een persbericht. Hoe dan ook, Poetin had hier al geen vrienden door zijn constante leugens over de aanslag, en het afgelopen jaar heeft zijn reputatie ook geen goed gedaan. Maar als deze bewering klopt, is het nog een klein beetje een grotere schurk dan de extreme schurk die hij al is. Fuck Poetin. 

Hee een steentje

Hee. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft een tussenbeslissing genomen in de zaak die Nederland heeft aangespannen tegen Rusland vanwege het neerhalen van MH17. Het Hof heeft bepaald dat de partijen ontvankelijk zijn, omdat het gebied van waaruit het vliegtuig op 17 juli 2014 werd neergehaald, op dat moment onder controle was van de Russen (persbericht daarr). 

"Among other things, the Court found that areas in eastern Ukraine in separatist hands were, from 11 May 2014 and up to at least 26 January 2022, under the jurisdiction of the Russian Federation. It referred to the presence in eastern Ukraine of Russian military personnel from April 2014 and the large-scale deployment of Russian troops from August 2014 at the latest. It further found that the respondent State had a significant influence on the separatists’ military strategy; that it had provided weapons and other military equipment to separatists on a significant scale from the earliest days of the “DPR” and the “LPR” and over the following months and years; that it had carried out artillery attacks upon requests from the separatists; and that it had provided political and economic support to the separatists. It held that there was sufficient evidence to satisfy the burden of proof at the admissibility stage of administrative practices in violation of a number of Articles of the Convention and it declared the majority of the complaints by the Government of Ukraine admissible."

Het is voor het eerst dat een internationale rechter zich uitspreekt over de misdaad, nadat een Nederlandse rechtbank al drie Russen veroordeelde. Een overwinning dus voor Nederland, en een klein beetje genoegdoening voor de nabestaanden die nog steeds zoeken naar de Onderste Steen. 

Niet rusten

Hee kijk nou. Een steen. Niet de onderste steen. Maar toch. Een steen. Een steen, die al sinds mei 2014 gewoon in een Nederlandse archiefkist. Een steen, die onze overheid zeven jaar lang verborgen heeft gehouden. Een steen, die in september 2017 aan Kamerleden is laten zien, maar toen weer veilig is opgeborgen. Een steen, die ook verborgen bleef in officiële rapporten van de OVV (uit 2015) en de Flight Safety Board (uit 2021). Een steen, die het ministerie van Veiligheid van Justitie verborgen wilde houden, maar die pas openbaar werd door een uitspraak van de rechter. 

Een steen, waarop staat dat de Oekraïense autoriteiten in mei 2014 al verklaarden dat ze de veiligheid van het Oekraïense luchtruim boven de Krim (waar MH17 niet overheen vloog) niet konden garanderen, vanwege het conflict met Rusland. Een steen, waarop staat dit 'een enorm verlies aan inkomsten' betekent voor Oekraïne. Een steen, waarop staat dat de Oekraïense én de Europese luchtvaartautoriteiten zich in zullen spannen om er voor te zorgen dat zo veel mogelijk langeafstandsvluchten tussen Europa en Azië boven het luchtruim mogelijk blijven. Een steen, die dus meer inzicht geeft in de context van de besluiten van de Oekraïense luchtvaartautoriteiten om vóór 17 juli 2014 een deel van (dus niet het volledige) het luchtruim boven Oost-Oekraïne (waar MH17 wel overheen vloog) te sluiten. Een steen, die een beetje meer antwoord geeft op de vraag die na zeven jaar nog altijd niet goed is beantwoord.

Waarom vloog dat vliegtuig daar?

Waarom moeten we dit blijven zeggen?

We dachten dat met MH17 in het achterhoofd vliegmaatschappijen de gevaren van het vliegen over conflictgebieden wel hadden begrepen, maar blijkbaar is een soort jaarlijkse reminder nodig. Omdat anders een mist van potentiële inkomsten het zicht op de gevaren mogelijk vertroebelt. Aangezien Iran begin vorig jaar liet zien dat het risico nog niet is geweken, startte de Onderzoeksraad voor Veiligheid een onderzoek naar de acties op de aanbevelingen uit het eerdere MH17-rapport. Conclusie: de besluitvorming verloopt nog trager dan stroop door een trechter en de overheid kan alleen adviseren en niet verbieden. Dus als een Nederlandse maatschappij besluit dat kostenbesparing belangrijker is dan risicobeperking en een vliegtuig vol toeristen Russisch roulette laat spelen met het lokale luchtafweergeschut is er momenteel niets dat de regering kan doen. Dan weet u dat alvast voor uw volgende vakantievlucht met BudgetAir. Fijne reis!