Iedere week is er wel iets dat ik hoor of lees, wat een Darwin Award waard is. Zo ook afgelopen week. In de file had ik BNR Nieuwsradio opstaan en die kwamen met een bericht dat de AFM finfluencers (vreselijk woord) aan het onderzoeken is in verband met fraude die in de miljoenen loopt. Wat er aan de hand is en welke rol de AFM hierin speelt, is maar een deel van dit verhaal, want de echte oorzaken liggen bij foute regelgeving en stupiditeit.

Wat was er aan de hand? Wel, honderden Nederlandse beleggers zijn zeker EUR 5 miljoen kwijtgeraakt aan Grinta, een beleggingsplatform dat speculeerde op valuta (wisselkoersen). Het bedrijf claimde een algoritme te hebben ontwikkeld dat, door slim te handelen, rendementen van wel 5% per maand kon behalen. Om deze waanzinnige rendementen wereldkundig te maken, gebruikte Grinta allerlei finfluencers om zodoende nieuwe klanten aan te trekken. En iedereen die klanten aandroeg, kon een graantje meepikken want Grinta gaf aanbrengcommissies.

Hoe dom ben je, als je denkt dat je 5% per maand kunt scoren bij een onbekende aanbieder zoals Grinta? Dat is 79,59% per jaar! Zulke rendementen zijn mogelijk, maar alleen als er een enorm risico genomen wordt. Iets dat dan ook in de resultaten terug te vinden moeten zijn. Immers, veel risico houdt ook veel volatiliteit in van de resultaten van FX (valuta) speculatie. Als er iedere maand braafjes gescoord wordt en de rendementslijn dus zowat kaarsrecht is, dan is dat al genoeg reden tot wantrouwen.

Verder zou een belegger toch echt even moeten onderzoeken aan wie hij of zij haar geld geeft. In dit geval was Grinta gevestigd op een eilandengroep in de Stille Oceaan… Dat had, nogmaals, al genoeg moeten wezen om de investering in Grinta niet te maken. Dat een popiejopie finfluencer iets zegt en dat een belegger dat dan blind volgt, is geen excuus voor laatstgenoemde. Het is echter wel genoeg om die finfluencers te vervolgen voor fraude (ik hoop op flinke straffen).

Tevens zouden de investeerders in Grinta zich toch af hebben moeten vragen waarom zij überhaupt nodig waren. Immers, bedrijven konden de afgelopen jaren lenen tegen minder dan 2% rente per jaar en met een rendement van 79,59% per jaar, was 1 miljoen euro in 5 jaar uitgegroeid tot 17,66 miljoen netto. Grinta had dus geen beleggers nodig. En als ze bij een zo ongelofelijk goede deal de investeerders ook nog een aandraagcommissie geven die door blijft lopen als de “aangedragene” weer nieuwe mensen aandraagt, dan moet je echt een IQ van -1 hebben om niet door te hebben dat het een foute boel is. Dit is namelijk zowat letterlijk de definitie van een piramidespel!

Dus hoe kan het nu dat die Grinta-investeerders nou zo dom hebben gehandeld? Enerzijds hebben Nederlandse beleggers altijd het idee dat wat er ook aangeboden wordt, wel zuivere koffie moet zijn, want anders hadden de toezichthouders wel ingegrepen. Nederland heeft niet voor niks een zeer streng gereguleerde financiële markt, zo gaat de gedachte. Deze investeerders hebben dus hun due dilligence (gedegen onderzoek) achterwege gelaten omdat ze ervan uitgingen dat de “instanties” dat al voor hen hebben gedaan. Dit is dus het contraproductieve van consumentenbeschermingsprogramma’s; het maakt mensen lui en dom want ze wentelen hun eigen verantwoordelijkheden af op instanties/anderen.

Anderzijds is er een groep Nederlandse investeerders waarbij de wens voor makkelijke winsten het wint van de ratio. Deze mensen hebben gewoon een slechte impulscontrole en daar is een goed medicijn tegen: deksel op neus. Na zo’n fout, kijkt de belegger wel uit.

En dan zijn er nog die Nederlandse investeerders die er helemaal geen verstand van hebben. In dit geval, moeten ze gewoon helemaal niet zelf beleggen, totdat ze zichzelf hebben geschoold in de basis van beleggen. Geen zin, geen tijd? Dan moeten ze een gedegen vermogensbeheerder zoeken. En wederom is hier een goed medicijn tegen: deksel op neus.

Maar dan zijn er die mensen, die zelfs niet leren van de deksel op de neus. Kijk, daar moet je gewoon Darwin zijn werk laten doen.