Tendentieus, ongefundeerd & nodeloos kwetsend

Senaat stemt over de referendumwet: eindelijk bindende inspraak of een Tantaluskwelling?

Maakt een (te) hoge uitkomstdrempel een lamme eend van het bindend referendum? Een achtergrondartikel bij een aanstaande stemming

Star Wars: Een Empirische Novelle

In de afgelopen maanden heeft Ronald van Raak het wetsvoorstel voor een bindend correctief referendum uit de mottenballen van D66 gehaald en vorige week met de dekking van een Kamermeerderheid in de Senaat verdedigd (verslag hierrr). De Eerste Kamer stemt vanmiddag over de wet. Als-ie wordt aangenomen, gaat hij terug naar de Tweede Kamer, waar na de verkiezingen een tweederde meerderheid nodig is om het bindende correctief referendum in de Grondwet te verankeren.

Maar er zit een stevige kink in de ankerkabels, die Van Raak niet gerepareerd kreeg: de uitkomstdrempel. Die stelt dat de meerderheid die tegen een wet stemt, minimaal de helft van de opkomst bij de laatste TK-verkiezingen moet zijn. Dat betekent dat het aantal tegenstemmers al snel rond de 40 procent moet liggen, en de opkomst bij een referendum dus minimaal het dubbele om als tegenstemmer tegen welke wet er dan ook ter referendum ligt, enige kans te maken. 

Nu snappen we waarom Ollongren namens D66 (die twee jaar terug het referendum de nek omdraaide) ineens weer vóór een referendum was: de nieuwe wet zou wel eens een morsdode letter kunnen zijn. Om niet te zeggen: een soort avondklok op inspraak & gehoord worden. Hoogleraar Tom van der Meer noemt de wet in huidige vorm een Tantaluskwelling voor de burger. Hij analyseerde alle nationale referenda sinds 1995 in andere Westerse staten die lijken op het Nederlandse type. Conclusie: van de 17 zouden er bij deze drempel slechts twee geldig zijn.

We belden daarover met SP'er Van Raak: "Die uitkomstdrempel heb ik in de Tweede Kamer ontraden. Het is ook niet mijn wet die nu voorligt, het is de versie die een Kamermeerderheid kreeg. Met die absurde uitkomstdrempel er in dus." Hij is desalniettemin hoopvol over de werking: Van Raak denkt dat de drempel omzeild kan worden door referenda tegelijk te houden met landelijke verkiezingen. Dat betekent wel dat wetten dan soms jarenlang aangehouden zouden moeten worden en het is maar de vraag of dat lukt. Daarom proberen sommige partijen de wet nog aan te passen:

UPDATE: Referendumwet is door de senaat. Van Raak: "Het is nog maar kort geleden dat het referendum dood werd verklaard, nu is het referendum terug van nooit weggeweest. De strijd gaat voort!"

Een novelle in een politieke strekenroman

Ruard Ganzevoort, senator van GroenLinks, zal vandaag met steun van PvdA, Otten en 50PLUS trachten de stemming over de wet nog uit te stellen middels een zogenaamde novelle (een duur senaatswoord voor 'wetswijziging'), zodat de "onwenselijke" en "onhaalbare" uitkomstdrempel er eerst uitgehaald kan worden. Datzelfde GroenLinks nam afgelopen weekend in het congres een motie aan om het referendum uit het verkiezingsprogramma te halen, want daar krijg je alleen maar Brexits van. De PvdA deed dat vier jaar geleden al. Henk Otten noemde de uitkomstdrempel vorige week een 'killer amendment', bedoeld om de hele wet dood te slaan, en steunt daarom de motie.

Van Raak is juist bezorgd over die novelle: "PvdA en GroenLinks willen eigenlijk helemaal geen referendum", meent hij, "Daarom proberen ze via deze motie te zeggen dat de huidige wet niet goed genoeg is, omdat ze weten dat hij zonder die uitkomstdrempel geen tweederde meerderheid haalt in de Tweede Kamer. Die partijen denken: 'Die nozem van de SP heeft onze wet uit de prullenbak gevist, die gaan we niet met de eer laten strijken'." 

Niesco Dubbelboer, de voorzitter van Stichting Meer Democratie die als Kamerlid van de PvdA in 2005 mede-indiener was van het wetsvoorstel voor het raadgevend referendum, is het niet met Van Raak eens: "Ik snap de beeldvorming over twee regenteske partijen die tegen het referendum zijn, maar Ganzevoort en PvdA-senator Koole zijn echt wel voorstanders. Koole zat in de commissie Remkes, die juist een maximale uitkomstdrempel van 25 tot 30% adviseerde. Dat werd door de Raad van State genegeerd, want die adviseerden juist deze veel te hoge uitkomstdrempel." Zijn stichting pleitte bij de senaat om de uitkomstdrempel te schrappen.

Uitkomstdrempel schrappen zet kwaad bloed bij twijfelpartijen
Van Raak vreest op zijn beurt dat de wens om de uitkomstdrempel te verlagen zorgt dat de wet (die dan ook weer langs de Raad van State moet) kwaad bloed zet bij juist degenen die vóór die hoge uitkomst-eis waren en ze daarmee het excuus reikt om de wet alsnog af te schieten. "De keuze is nu geen referendum, of zelfs nooit meer omdat GL en PvdA inmiddels ook tegen zijn, of dít referendum. Deze maakt kans in de Tweede Kamer na de verkiezingen. Hij zal bindend zijn bij voldoende uitkomst, wat je sowieso haalt als je referenda koppelt aan Kamerverkiezingen, en hij zou raadgevend kunnen zijn bij een te lage uitkomst."

Is dit wensdenken van Van Raak, die na de verkiezingen niet in de Kamer terugkeert en er dus ook enig persoonlijk belang bij heeft om zijn stempel nog op deze wet te drukken? Zijn we als burgers inderdaad weer eens getuige van een politiek pingpongspel van de kinnesinne? Of heeft Dubbelboer, in lijn met de motie-Ganzevoort en de analyse van Tom van der Meer, gelijk dat het geen enkele zin heeft om de wet in huidige vorm in te voeren omdat de burger de politiek nooit zal kunnen bijsturen met gebroken gereedschap? 

Sneuvelen voor de eindstreep
Dubbelboer is er aan de telefoon in ieder geval ondubbelzinnig over: "Dit is weer een referendum dat voor de eindstreep sneuvelt." En in een nieuwsbrief van Meer Democratie schreef hij: "Als er geen meerderheid komt voor een novelle, roepen wij op tot een tegenstem. Beter nu geen referendum dan een totaal onwerkbaar referendum dat alleen maar voor frustratie en cynisme zorgt."

Linksom of rechtsom kijken we hoe dan ook naar een politieke vertegenwoordiging die de grootste moeite of zelf weerzin blijft hebben om de demos toegang tot hun cratie te geven, en al haar eigen wetsmiddelen inzet om inspraak te beperken tot 'eens in de vier jaar'. De stemmingen over novelle en wet zijn live om 13u30 te volgen op de stream van de Eerste Kamer.

Reaguursels

Inloggen
-weggejorist-
Catelilina | 27-01-21 | 00:45

Nee, invoering van een wetgevend en bindend referendum is natuurlijk volstrekt onwenselijk. Voor je het weet wordt ons land net zo'n bestuurlijke chaos als Zwitserland. U weet wel, Zwitserland, ook wel bekend als "het Albanië van de Alpen", een totaal ontredderde staat waar wetteloosheid heerst!

Rhenium | 26-01-21 | 19:41

Je kan een kapotte democratie niet repareren met een fake referendum.

logicavanhetgevoel | 26-01-21 | 18:11

Ja jongens. Het is over. Waar we dromen van een bindende referendum, krijgen we morgen een Grote Herstart onder Rutte's bezielende lijding: twitter.com/thierrybaudet/status/1354...

Game over man. The jig is up, the table is rigged and the house always wins.

Graaf_van_Hogendorp | 26-01-21 | 18:04

Is, nadat de wet is aangenomen, ook een tweederde meerderheid nodig voor een aanpassing van de uitkomstdrempel?

Major-Disaster | 26-01-21 | 15:28

Ik ben altijd groot voorstander geweest van (bindende) referenda. Maar ik moet bekennen dat ik wel meer twijfel nu. De invloed van wappiesites op de mensen is wel erg groot geworden. De strijd tegen 'nepnieuws' is daardoor ook wel een dingetje. Ik vond dat in het begin vooral een oorlog tegen onwelgevallig nieuws en meningen maar inmiddels zie ik dat ook wel anders. Sites als ninefornews, commonsensetv enz verspreiden echt grote onzin die door massas wordt gelooft en gedeeld op de socials. Dat is wel echt een probleem aan het worden.

Insan3 | 26-01-21 | 15:17 | 3

Dus je vertrouwt wel op de kundigheid en het beoordelingsvermogen van de gemiddelde stemmer om de verantwoordelijkheid volledig weg te geven, één keer in de 4 jaar, maar niet als het over één afzonderlijke wet gaat.

sprietatoom | 26-01-21 | 15:34

@sprietatoom | 26-01-21 | 15:34: Dat blijf ik altijd een bijzondere logica vinden inderdaad. Met diezelfde argumenten kun je net zo goed democratie geheel afschaffen "want de mensen geloven in fake news". Volgen het gros van de politieke en media-elite is GS een "wappiesite".
We laten als sinds het begin van de democratie ook gewoon mensen stemmen die en masse geloven in onzichtbare baardmansen in de lucht maar nu zijn "wappiesites" ineens een probleem.

snakedogman | 26-01-21 | 16:07

Inderdaad, ranzige wappiesites als de NPO verspreiden nepnieuws. Driewerf bah, snel ook maar algemeen stemrecht afschaffen want demense zijn net sponsen voor fake news.

Graaf_van_Hogendorp | 26-01-21 | 16:50

Nou we hoeven dus geen handtekening op de stempas te zetten. Tot er natuurlijk miljoenen Henks en Ingrids op Denk stemmen.

Rest In Privacy | 26-01-21 | 15:07 | 1

Oh sorry, het gaat niet over het referendum in de eerste kamer maar over de handtekening op de stempluspas. Ongelooflijk hoe je daar uren over kan debatteren.

Rest In Privacy | 26-01-21 | 15:17

De huidige in zich zelf gekeerde politieke cultuur in Nederland is te ver heen om nog gecorrigeerd te worden door een referendum. Zie bijvoorbeeld teletekst, over woedende politici die boos zijn op de relschoppers, maar geen enkele kans op handhaving hadden vooraf.
Nederlandse politici leven in een droomwereld, waar alles helemaal fijn en toppie is, want ze zijn het allemaal heel erg met elkaar eens, en of we er ons even niet mee willen bemoeien.
Eenmaal geconfronteerd met de werkelijkheid, namelijk geen verbinding meer met demense, trekken ze zich mokkend, geschokt en beledigd terug achter de bestuurlijke muren.

De Briemusketier | 26-01-21 | 15:05 | 3

De afstand tussen de politiek en de mensen op de straat is nog nooit zo groot geweest. Ondanks alle verwoede pogingen om de afstand te verkleinen, althans in woord.

Rdock | 26-01-21 | 15:09

@Rdock | 26-01-21 | 15:09:
Gisteravond was de vertwijfeling van de diverse regenteske types af te lezen in de diverse tv-studio's. Gezien de diepte van de kloof tussen de studiogasten en het rellende publiek kan het ook hoogtevrees geweest zijn.

De Briemusketier | 26-01-21 | 15:16

@De Briemusketier | 26-01-21 | 15:16: Toch vreemd dat ze hoogtevrees hebben aangezien ze op een roze wolk zitten( nederland is een gaaf land en de multicuturele samenleving is een verrijking) en ze doen zo uit de hoogte alsof ze alles weten wat het plebs ook weet en vindt.

brie-de-penis | 26-01-21 | 18:03

The sovereign individual is de toekomst.

Baizuo | 26-01-21 | 15:02 | 2

Eerder het verleden.

snakedogman | 26-01-21 | 16:08

@snakedogman | 26-01-21 | 16:08: Ik hoop dat je ongelijk hebt maar het zal niet vanzelf gaan. Verwacht dat blockchain en decentralisatie uiteindelijk niet tegengehouden kan worden.

Baizuo | 26-01-21 | 17:55

39 stemmen voor. Niet te geloven.

Piet Karbiet | 26-01-21 | 14:48 | 2

Dus nipt aangenomen en dan sneuvelt hij in de volgende ronde.

sprietatoom | 26-01-21 | 15:04

Tegen: SGP, CDA, VVD, GroenLinks (met uitzondering van het lid Karimi) en PvdA.

sprietatoom | 26-01-21 | 15:07

Dus zo krijg je een sigaar uit eigen doos en wordt je tegelijkertijd in den aarsch genomen. En hard ook.

Wa jij wil... | 26-01-21 | 14:31 | 2

Ik denk wel dat voordat ze genomen worden, ze er een buttplug in steken zodat de referendumwet alsnog het ronde archief in gaat.

Rdock | 26-01-21 | 15:07

Een referendum in Nederland is trekken aan een deaud politiek paard, volkomen zinloos.

De Briemusketier | 26-01-21 | 15:07

Al met al, de burger moet gewoon één keer in de 4 jaar een kartelpartij aan kruisen en verder zwijgen.

De macht van de raad van state (D66) is inmiddels ook veel te groot geworden.

sprietatoom | 26-01-21 | 14:10 | 8

@NPOlitiekgekleurd | 26-01-21 | 14:29: Die voorzittersrol is symbolisch, heb ik ooit geleerd. De echte baas is de vice. Maar daar twijfel ik steeds meer aan.

Piet Karbiet | 26-01-21 | 14:51

@sprietatoom | 26-01-21 | 14:40:
-
Zeker. maar uitsluitend op plaatsen als het Roze Weblog.
-
Altijd handig, zo'n centrale opvangbak van mondige ouwe mopperkonten. Noem mij gerust paranoïde, maar ik ga er alvast maar van uit dat ze bij de AIVD weten wie er achter de nicks zit.

bisbisbis | 26-01-21 | 14:53

De raad van state is volledig gekaapt door de linkse partijen, kijk maar naar de klimaatuitspraken van dit orakel. Het zou een onafhankelijk instituut moeten zijn maar is volledig gekaapt door de links georiënteerde partijen en dat is verfoeilijk.

Rdock | 26-01-21 | 15:03
▼ 5 antwoorden verborgen

Als ze die drempel van 40% ook hadden gehanteerd bij de "verkiezingen" voor het "Europese" "parlement", zouden de verkiezingen in Nederland van 1994, 1999, 2004, 2009 en 2014 ongeldig zijn verklaard.

J.P.Drapeau | 26-01-21 | 14:07 | 2

Sterk en helemaal waar

Axolotl | 26-01-21 | 14:22

Nee want alles wat EU-verdragen raakt wordt uitgesloten van de referendum-wet. En dat is zo'n beetje alles wat er echt toe doet want de macht is reeds overgedragen.

_pacman_ | 26-01-21 | 14:44

Uitstekend plan, een referendum, de uitkomstdrempel is inderdaad wel érg hoog. Iéts van een drempel moet er wel in. Dat heeft niks met volkshaat ofzo te maken: we herinneren ons vast allemaal nog het gemak waarmee GeenStijl in de beginjaren allerlei internetstemmingen kaapte. Dat waren mooie tijden, en het was ook onschuldig, maar zoiets moet niet mogelijk zijn bij beslissingen van dit gewicht.

Diewijfvandielange | 26-01-21 | 14:06

Een referendum wil in feite zeggen dat de meerderheid mag bepalen wat we gaan doen. Dat is niet bepaald een goed idee, als we een kijkje nemen naar onze geschiedenis.

James Madison, een van de Founding Fathers, pleitte om dezelfde reden voor federalisme, om te voorkomen dat de meerderheid de minderheid omver zou werpen, verwijzend naar het destabiliserende effect van de superieure kracht van een overheersende meerderheid op een regering. Een republiek, zo argumenteerde Madison, is anders dan een democratie, omdat de regering in handen is van afgevaardigden, en daardoor kan worden uitgebreid over een groter gebied. Hoe groter het land, hoe groter het aantal belangen van groepen, hoe kleiner de kans dat een bepaalde groep de controle over de hele regering zou kunnen krijgen. Madison zag groepen (facties) als onvermijdelijk vanwege de aard van de mens, dat wil zeggen, zolang mensen verschillende meningen hebben, en verschillend vermogen bezitten, zullen ze allianties blijven vormen met mensen die het meest op hen lijken (zie Antifa, BLM, KOZP etc.), en ze zullen soms in strijd zijn met het algemeen belang en inbreuk maken op de rechten van anderen. Ze behoorden allemaal tot verschillende klassen die werden aangedreven door verschillende gevoelens en opvattingen. Onbeheerde klassen zouden zomaar kunnen samenkomen om een meerderheidsgroep te vormen die de controle over de regering uiteindelijk overneemt. En ja, dit was nog ruim vóór Marx en het Communisme, dus we kunnen in retrospect concluderen dat hij gelijk had. Hij zag directe democratie als een gevaar voor individuele rechten, en pleitte daarom voor een representatieve democratie, om wat hij beschouwde als individuele vrijheid te beschermen tegen meerderheidsregering, of tegen de effecten van dergelijke ongelijkheid in de samenleving.

Een referendum is in zekere zin een extreme vorm van democratie. Het heeft zelfs wel wat weg van een 'ochlocratie', oftewel een staatsvorm waarbij de bestuurlijke autoriteit gehandhaafd wordt enkel door de opvattingen van de menigte. Vanwege de negatieve connotatie als ontaarde vorm van democratie wordt het ook wel "heerschappij van het gepeupel" genoemd. Een beetje wat Jean Jacques Rousseau als ideale wereld voor zich zag dus, maar Amerika koos uiteindelijk voor John Locke's ideeën, een soort middenweg tussen Rousseau (pure democratie) en Thomas Hobbes (geen democratie).

Ten tijde van het Oekraïne-referendum was ik vóór het referendum, sterker nog, ik mee meegeholpen met flyeren etc. Dit had voornamelijk te maken met dat ik het oneens was met hoe niet-democratisch gekozen EU-parlementsleden hun werk doen (of beter gezegd: niet doet, zie de wekelijkse toestroom van ongeveer 500) , en moet daarom hervormd worden. Hetzelfde geldt voor politiek in eigen land. Ik ben toch wat van teruggekomen van mijn extreme opvatting destijds. Het huidige politieke systeem werkt absoluut niet, toegegeven, zie alleen al hoe zo'n belachelijk idee als een avondklok op een totale niet-democratische manier tot stand komt, maar het tegenovergestelde, een referendum, is ook niet bepaald wenselijk, om andere reden. De waarheid ligt, zoals wel vaker, waarschijnlijk ergens in het midden.

JackStick | 26-01-21 | 14:04 | 5

@Tashtego | 26-01-21 | 14:45:
Onderwerpen in te delen naar gelang de mate waarin ze referendabel zijn? Ik zie nog een Rutte doctrine opduiken... alles wat maar enigszins van belang is krijgt de stempel "niet referendabel".

Louter Leuter | 26-01-21 | 16:06

@Louter Leuter | 26-01-21 | 16:06: Dat is inderdaad een van de gevaren, dat Rutte wel even uitmaakt wat referendabel is en wat niet. Mind you, dat doet 'ie nu ook al: geen internationale verdragen, geen koningshuis, etc. Toch zit er gevoelsmatig een verschil tussen het onderscheid belangrijk-onbelangrijk enerzijds, en referendabel-niet referendabel anderzijds (inderdaad, voor Rutte zouden die twee distincties met elkaar samenvallen). Of je de donorwet nu belangrijk vindt of niet, het komt op mij referendabel over. Evenals het koningshuis, het marrakech pact, de sleepwet, het bijzonder onderwijs, vrije vuurwerkverkoop, toetreden van Albanië tot de eu, etc. Nou ja, ik kan nog heel lang doorgaan, het gaat niet gebeuren.

Tashtego | 26-01-21 | 16:18

Uiteindelijk wordt over elke wet in de 2e kamer ook bij meerderheid beslist. Hoezo is dat geen "mob rule" dan? We hebben gewoon een grondwet waarin rechten van minderheden beschermd zijn dus noch de 2e kamer, noch het volk bij wijze van een referendum kan "de minderheid omverwerpen". Maar we moeten toch beslissingen nemen en de enige logische manier is stemmen. Ik zie niet in waarom dat via een referendum "geen goed idee" is, als we hetzelfde anders gewoon in de 2e kamer doen? Het probleem met alle beslissingen laten nemen door de 2e kamer, zonder controle, is dat er een bestuurlijke klasse aan de knoppen zit die maar beperkt binding heeft met het volk, en alleen in naam nog "volksvertegenwoordiging" is, die vervolgens ook nog een haar eigen macht beperkt heeft door machtsoverdracht naar een andere "federale" regering, namelijk de EU (met nóg veel minder binding met de kiezers dan onze eigen 2e kamer), en door te tekenen voor allerlei vergaande internationale verdragen. Daarnaast nog het feit dat regeringen hier altijd een coalitie zijn van vele belangen, waardoor vaak allerlei beslissingen genomen worden die in geen enkel verkiezingsprogramma stonden en waar de burger dus ook niet voor of tegen kon stemmen.
In Amerika (of in elk geval in een behoorlijk aantal staten) heb je trouwens regelmatig referenda over bepaalde onderwerpen, en die worden dan tegelijkertijd meegenomen met "normale" verkiezingen.
en.wikipedia.org/wiki/Initiatives_and...

Natuurlijk kun je niet iedere beslissing per referendum nemen, maar er is volgens mij ook niemand die dat voorstelt.

snakedogman | 26-01-21 | 16:27
▼ 2 antwoorden verborgen

Government is the problem.

rifraf | 26-01-21 | 14:01

Die hoge drempel is er met een reden. Het bindend correctief referendum zet het parlement buitenspel. Het is bedoeld als een noodrem voor als het volk iets écht niet wil. Van mij had het raadgevend referendum mogen blijven als instrument naast een bindend correctief referendum.

Ga er overigens maar vanuit dat zelfs als die meerderheid de drempel niet haalt er wel degelijk aanpassingen aan een wet komen om recht te doen aan de uitkomst van het referendum. Want zo werken politieke partijen, ze zijn gevoelig voor momenten die ze stemmen kunnen kosten.

MFvGeel | 26-01-21 | 13:59 | 5

@sprietatoom | 26-01-21 | 14:39:
Het oorspronkelijke doel van D66 was "kanalen graven naar de macht", oftewel Nederlanders maximale mogelijkheden geven tot inspraak en invloed. Inspraak/invloed is niet hetzelfde als beslissingsrecht.

Kanalen graven naar de macht bereik je ook door die macht verder te decentraliseren, iets wat steeds meer gedaan wordt.

Een van de belangrijkste redenen voor een representatieve democratie is de mogelijkheid die een kamerlid heeft om zich in de materie te verdiepen. Dat kost tijd en moeite en niet alles is zo zwart-wit dat het in een ja/nee referendum kan worden gegoten.

Als je het referendum als een instrument ziet en niet als een doel op zich, dan is de drempel voor het bindend correctief gewoon goed gekozen.

MFvGeel | 26-01-21 | 16:14

Zolang het parlement de wil van de meerderheid van het volk buitenspel kan zetten, moet dat andersom natuurlijk ook kunnen.

snakedogman | 26-01-21 | 16:28

@MFvGeel | 26-01-21 | 16:14:

Stel je eens voor dat niet één kamerlid maar duizenden burgers met juridische kennis een bepaalde wet peer to peer reviewen, in de materie duiken en hun oordeel vormen. Zou best een vooruitgang kunnen zijn.

sprietatoom | 26-01-21 | 16:29
▼ 2 antwoorden verborgen

Er komt misschien nog een (breder opgezette) parlementaire enquete naar aanleiding van de toelagenaffaire. Maar Pieter Omtzigt van het CDA heeft liever dat de Venetië commissie van de Raad van Europa NL door de wringer gaat halen. Omtzigt heeft liever niet dat de slager zijn eigen vlees gaat keuren (nl. parlement onderzoekt functioneren van parlement). 66 stemmen zijn voor de enquete. www.parool.nl/nederland/kamer-nog-nie...

Eeuwig..Op..Vakantie | 26-01-21 | 13:58

Van Raak heeft gelijk. Ze zijn er op uit om deze wet helemaal te killen.

Een "onhaalbare" drempel zou gehaald worden met de juiste effort en coordinatie.

Ir. Wilhelmus | 26-01-21 | 13:55 | 1

Men, in de Tweede Kamer, dacht ook dat de drempel voor het raadgevende referendum aangenaam hoog was. De uitkomstdrempel is nog hoger. En, zoals elders al werd opgemerkt, als de uitkomstdrempel voor andere verkiezingen had gegolden zoals Europese en Provinciale verkiezingen dan zouden de uitslagen ongeldig geweest zijn. Dat alleen al laat zien waarom de uitkomstdrempel een gedrocht is.

Louter Leuter | 26-01-21 | 16:13

Ja, je wordt weer genaaid, ik wilde vanavond daartegen gaan demonstreren, maar het is dan te druk op straat.

jan huppeldepup | 26-01-21 | 13:53

Als wij als burgers nou eens een referendum organiseren of wij wel of niet een referendum willen..

Barkruk2 | 26-01-21 | 13:53 | 3

Dat wil D66 best wel doen, wel moeten dan 80% van de stemmers ervoor zijn.

jan huppeldepup | 26-01-21 | 13:55

@jan huppeldepup | 26-01-21 | 13:55: Hahaha.... dan kun je wekenlang voor de stemming slinkse negatieve reclame verwachten betreffende referenda op alle NPO zenders . Ik zie het al gebeuren,je kunt er op wachten..

Koning BongoBongo | 26-01-21 | 14:00

Haha gewoon onze eigen democratie maken net als de Catalaanse mensen een tijdje terug.

sprietatoom | 26-01-21 | 14:25

Dus we mogen kiezen:
- geen referendum
- referendum met onhaalbare drempel

koeberg | 26-01-21 | 13:52

Dit is gewoon een vorm van sabotage

DeAapUitDeMouw | 26-01-21 | 13:51

Het volk krijgt never nooit inspraak op relevante onderwerpen . Verder dan stemmen op loze verkiezingsbeloftes gaat het niet in dit land.

Koning BongoBongo | 26-01-21 | 13:49

De DDR schafte het referendum ook af. Wat daar de boete was voor overtreden van de avondklok moet ik nog even opzoeken.

Piet Karbiet | 26-01-21 | 13:45

Dat moet toch te halen zijn, las hem even anders.

Theoretisch kan de helft +1 vd opkomst voldoende zijn.

sprietatoom | 26-01-21 | 13:45 | 3

En dat is precies de bedoeling. Steeds weer het meurende lijk van het referendum opgraven, ter stemming brengen, allerlei amendementen aanvragen waardoor een referendum geen zin meer heeft, en het weer begraven.

Graaf_van_Hogendorp | 26-01-21 | 13:47

Precies, wassen neus dit...

DeAapUitDeMouw | 26-01-21 | 13:47

@Graaf_van_Hogendorp | 26-01-21 | 13:47:

Het gaat toch om het verwerpen van wetten, de verwerpende stemmers zullen toch wel in slagen om 40% te halen ?

Las hem eerst anders, waar je op reageerde aangepast..

sprietatoom | 26-01-21 | 13:55

"Inspraak schminspraak."
Was getekend, Ollongren. Met het bekende knikje van "hoepel nu maar op".

Graaisnaaiert | 26-01-21 | 13:42

Ouderwets goed stuk, Van Rossem; welgemeende complimenten.

Het valt mij op dat partijen die de "D" van democratie in hun naam hebben, het hardst hun best doen om de hakken in het zand te zetten en het democratisch proces zo lam mogelijk proberen te maken.

jemagookniksmeer | 26-01-21 | 13:41 | 1

DDR had zelfs 2 D's in de naam. Maakte ze helaas niet democratisch. Maar VVD, CDA, PvdA, GL, CU en last but not least D66 willen meer naar de DDR toe dan naar een referendum.

En aangezien ze 80% van de stemmen krijgen geeft dat ernstig te denken. Over zowel deze partijen als de medelanders die daarvoor stemmen.

Maar misschien is het echt zo, zalig zijn de armen van geest.

Graaf_van_Hogendorp | 26-01-21 | 13:45

Het wordt ondertussen weer steeds gezelliger in Den Bosch, mensen worden naar huis gestuurd, scholen gaan eerder dicht, er worden planken voor de ruiten getimmerd in Rosmalen, winkelcentrum ontruimd, politie aanwezig in een park.
En dat allemaal om een stel kutjochies.

Patje | 26-01-21 | 13:39 | 2

Was het nog goedgegaan met de winkel van je betere helft, Patje?

Graaisnaaiert | 26-01-21 | 13:42

En maar uitmelken dat half uurtje. Ondertussen draaien ze elk vorm van inspraak de nek om. D66 ziet er leuk uit in de etalage voor veel idioten, todat je de verpakking openmaakt en weer ziet dat je bent opgelicht.
Mensen blijven er maar intrappen.

Wim Venijn | 26-01-21 | 13:33

"The people have only one true enemy.... the government." Georges Danton.

oranjerood | 26-01-21 | 13:28 | 2

Een wijs man. Met als leermeester Mirabeau.

OscarWilde | 26-01-21 | 13:34

Zo begin ik het ook steeds meer te zien en te voelen

DeAapUitDeMouw | 26-01-21 | 13:48

Het probleem is niet zozeer het referendum maar meer de totale vooringenomenheid van de aan het partijkartel gelieerde media die de stemmers met leugens gaan beinvloeden om zo alsnog de zin van datzelfde partijkartel door te drukken.
Helaas is 90% van het stemvolk te dom en/of te lui om zich om die leugens heen zichzelf te informeren.

2voor12 | 26-01-21 | 13:27 | 3

Dat hebben we bij het referendum over Oekraine zeker kunnen meemaken. Ongelofelijk hoe de media de boel verdraaide en verziekte.

Piet Karbiet | 26-01-21 | 13:49

100% waar wat je zegt.

DeAapUitDeMouw | 26-01-21 | 13:50

Wat Piet zegt. En anders wel het referendum over de Europese grondwet.

knutsel_ | 26-01-21 | 14:02

Groen Links is ook tegen !

Uw Verzekeringsadvis | 26-01-21 | 13:26

Referenda die wel kunnen leven:

- vuurwerk
- immigratie

Maar dan moeten er wel concrete wetten zijn die aangevochten kunnen worden. Als dingen alleen maar 'beleid' zijn of het gevolg van vele wetten, waarvan sommige internationale 'pacts' dan kun je geen fluit met je referendum.

Knufter | 26-01-21 | 13:25 | 2

Ik zie het stemformulier, unaniem besloten door premier Wilders, al voor me: Wilt u meer of minder immigratie?

OscarWilde | 26-01-21 | 13:35

Immigratie gaat niet lukken denk ik, daar zitten we al vast aan allerlei internationale verdragen inderdaad, die zijn al uitgezonderd. Vuurwerk zou misschien kunnen, alhoewel sommige partijen als ze door hebben dat daar een referendum over dreigt wellicht zullen argumenteren dat dat niet in lijn is met internationale milieuwetgeving of zoiets. Die geven dan even onder tafel een signaal naar een of andere activistenclub (denk urgenda) die dan naar de rechter gaan en betogen dat het herinvoeren van vrije verkoop in strijd is met internationale afspraken. En het oordeel van die rechter laat zich raden.

Tashtego | 26-01-21 | 13:37

De uitkomstdrempel is maar één van de manieren waarop het referendum gesaboteerd wordt. Er zijn al allerlei uitzonderingen bedongen: over het koningshuis, internationale verdragen, begrotingen, belastingen en de grondwet kan geen referendum gehouden worden. Nou begrijp ik dat in het geval van belastingen wel, maar toch: zelfs al zou je de uitkomstdrempel er afhalen en er gewoon een minimum opkomst van maken, het is een illusie om te denken dat je hiermee iets werkelijk kan veranderen.

Tashtego | 26-01-21 | 13:24 | 1

Inderdaad pure sabotage dit. Maakt het normaal en gezond functioneren van een referendum eigenlijk onmogelijk. En dat weten ze.

DeAapUitDeMouw | 26-01-21 | 13:45

Je vraagt je toch af wat de weerzin is tegen een toegankelijk praktisch referendum.

Het ademt maar één boodschap: vertrouw de burger niet, geef 'm geen inspraak. De burger is dom, de burger verstoort onze gang van zaken.

Het zou één boodschap moeten ademen: de burger betaalt, de burger bepaalt en hoe krijgen we dit zo praktisch mogelijk op de rit.

Antidemocratisch gedoe. Vragen of je een koekje mag uit je eigen trommel.

Knufter | 26-01-21 | 13:22 | 1

Dat we Windmolens weg stemen.

Uw Verzekeringsadvis | 26-01-21 | 13:27

Samengevat is het niet wat de indiener ingediend heeft en is het wel een referendum maar met 'maren'. En de toon van dit artikel is niet positief.

Helemaal kudt dus volgens sommigen.

sjef-van-iekel | 26-01-21 | 13:21

Heb met alle referenda “gewonnen” maar toch de middelvinger gekregen..

Messerschmitt | 26-01-21 | 13:19 | 3

Ah, jij ook?

Ik verwacht van dit referendum niets anders. Dan win je. Dan moeten ze een wet intrekken. Poeh poeh nou nou, dan maken ze die wet gewoon de volgende dag opnieuw en dan een beetje anders.

Knufter | 26-01-21 | 13:23

@Knufter | 26-01-21 | 13:23:
De uitspraak van Laurens-Jan was de beste... als u tegen stemt gaat het licht uit.. wat een lul

Messerschmitt | 26-01-21 | 13:26

Van Raak heeft het er maar moeilijk mee. Hij gaf er op de radio net een gekke draai aan; door te zeggen: "zie dit als een raadgevend referendum dat bij een hoge opkomst en hoog aantal tegenstemmers niet terzijde geschoven kan worden." Tja... persoonlijk zou ik het er niet voor doen.

Dat idiote idee om de referenda gelijk met de kamerverkiezingen te houden komt trouwens niet uit de koker van van Raak, maar van Ollongren. Die ziet namelijk graag dat het aantal momenten dat de bevolking de kamer af kan rekenen beperkt blijft tot eens per 4 jaar.

Muxje | 26-01-21 | 13:18 | 1

Onder het motto beter iets dan niets

Uw Verzekeringsadvis | 26-01-21 | 13:27

Waarmee het organiseren van een bindend referendum een Sisyphus arbeid wordt

Niet_Van_Hier | 26-01-21 | 13:17

Inderdaad een dode letter.

Je moet dus iets meer dan 5 miljoen mensen motiveren om te gaan stemmen? Lukt nooit, met alle VVD/D66/CDA stemmers in dit land, en dat weten ze donders goed.
Niks meer dan een vodje, om te kunnen zeggen ; "maar we hebben een referendum hoor!".

Rest In Privacy | 26-01-21 | 13:16

Een bindende referendum geeft voeding aan het populisme. Niet doen dus.

oldandwise | 26-01-21 | 13:15 | 2

Hey Rob Jetten heeft ook een account aangemaakt!

OscarWilde | 26-01-21 | 13:16

Hoe noem je 10 drempels op elkaar?
Een muur.
Nu nog een kastje.

letterzetter | 26-01-21 | 13:14 | 1

Scherp

Uw Verzekeringsadvis | 26-01-21 | 13:28

Laven, laat dit maar aan XYZ'66 over.
Politieke pirouettes draaien is een kunst nietwaar.
Vraag anders aan Wouter Bos en die ene partij van hem.
Portemonnaie van de Ander.
Van de rozen uitdelen.
Van het kaas van je brood eten.
Vanaf een roodgeschilderde zeepkist.
En maar tof doen, naar de arbeider, die je niet of nooit gekend heb.

chicago river | 26-01-21 | 13:14

Ik stel voor hier een referendum over te houden.

Schriever | 26-01-21 | 13:13

In twee etappes, nu voor na de verkiezingen tegen.
Volk is ook zelden zo dom als nu.

rein9576 | 26-01-21 | 13:12

Dit is de burger blij maken met een dode mus..

Wijze uit het Oosten | 26-01-21 | 13:12

De heersende klasse zegt

- Ja, tegen ondemocratisch gekozen burgemeesters van veiligheidsregio's die mogen besluiten (ook buiten hun gemeente) met hoeveel man je op straat loopt, of en welke winkels gesloten worden en nog veel meer, zonder dat je een vergadering kan bijwonen en zonder dat je in bezwaar kan gaan

- Ja, tegen ondemocratisch gekozen commissarissen van de koning die met de MinJus bij algemene maatregel van bestuur jouw tijd kunnen beperken dat je in de buitenlucht 'vertoeft' (maw: de avondklok)

- Ja, tegen een ondemocratisch gekozen staatshoofd die via via nog best wat in de melk te brokkelen heeft

- Ja, tegen macht voor ondemocratisch gekozen personen in clubjes als vakbonden, ombudsmannen, raad van state, centraal planbureaus, OMT's en allerlei andere instituten en overlegorganen

Maar 'nee, nee, NEIN!' tegen burgers die via een referendum een simpel ja/nee op een standpunt kunnen doorgeven.

Spoiler alert: Dit bindend referendum gaat er niet komen.

JohnLocke | 26-01-21 | 13:12

Ach, bindend. Inlegvelletjes zullen dan wel weer de gewenste uitslag gaan bepalen.

Lorejas | 26-01-21 | 13:11

Hoe moeilijk kan het zijn? In Zwitserland functioneert het referendum prima. Dus kopieer gewoon het Zwitserse systeem et voila.
Elke andere (lees: mindere) poging die wordt gedaan, wordt gedaan door partijen/mensen die net doen alsof ze het referendum willen maar eigenlijk niet.

Referendum is een PERFECT democratisch middel. Niet dat de burger bij elke nieuwe wet zich zou moeten uitspreken dmv referendum MAAR het feit dat het bij elke beslissing van het kabinet dan wel wetsvoorstel zou kunnen zal menig politicus van onzin weerhouden omdat hij/zij door een referendum kan worden teruggefloten.

Dus minder tot geen achterkamertjes-politiek en absolute transparantie. Ik zeg: doen!

Toeja | 26-01-21 | 13:11 | 7

Dat willen wij wel, maar dat wil Den Haag niet. Symboolpolitiek. Theaters zijn dicht, maar de poppenkast van Rutte geeft de ene voorstelling na de andere.

Deksmaat | 26-01-21 | 13:34

@TeeJee | 26-01-21 | 13:15:
De meerderheid van de parlementsleden weet niet eens waar de controversen uit bestaan en hoe daarmee om te gaan. Heb meer vertrouwen in het boerenverstand van het volk, dan het geleerde maar zelfoverschattende verstand van de kamer.
Prachtig boek waarin dit bij herhaling pijnlijk duidelijk wordt gemaakt en elke zin voorzien is van bronvermelding is "het euro evangelie" van Arno Wellens.

Barend1814 | 26-01-21 | 22:15
▼ 4 antwoorden verborgen

D66 is voor. Dan is het een waardeloos voorstel. Voor u.

Deflatiemonster | 26-01-21 | 13:10

George Carlin zei het al eens: politici zitten er voornamelijk om U het idee te geven dat U enige invloed heeft. Die heeft U niet.

Montgomery Burns | 26-01-21 | 13:07 | 4

Zoals ook bewezen is meermaals.

All_Anonymous | 26-01-21 | 13:10

George Carlin zei ook: "Politici worden gekozen door de kiezers. Slechte politiek is niet de schuld van de politici maar van de mensen die de politici kiezen."
Als je telkens blijft kiezen wat je altijd koos, dan zul je krijgen wat je altijd kreeg.

Bakkeleures | 26-01-21 | 13:54

Als stemmen nut had was het al lang verboden.

Piet Karbiet | 26-01-21 | 14:01
▼ 1 antwoord verborgen

REAGEER OOK

Uitgelezen op GeenStijl? Abonneer je op de Nijman-Nieuwsbrief.
linktips: Energie vergelijken | Autoverzekering vergelijken
Kansino. Hét online casino van Nederland.
Online casino met licentie | Bookmakers | Online casino overzicht | Bookmakers Nederland
Online Casino | Online Gokken | Brokerfolio.com brokers vergelijken | online bookmakers in Nederland
Online Casino Top 5 | Casino bonussen | Crypto-casino.nl