“We would go to Davos and get access to Rutte and anyone else we needed to”

Thumbnail: Rutte, Kalanick, Kroes en MacGann in februari 2016 op Uber HQ in San Francisco

Als je een vinkje verkeerd zette bij de kinderopvangtoeslag, kreeg je the full weight of the law in je nek om je tot aan de poorten van de belastinghel te vervolgen voor fraude. Als je Uber bent, echter, hielpen de ambtenaren van de Belastingdienst gretig met het zoeken naar welke vinkjes je het meeste belastingvoordeel oplevert. En niet alleen achter gesloten deuren in Nederland: de Belastingdienst fungeerde als "ambassadeur" voor Uber in de EU, waar het off the record inzage gaf in geheime Europese overleggen. Onderwijl betaalde Uber 25% venootschapsbelasting over slechts 1% van hun wereldwijde inkomen. De rest werd kunstmatig laag gehouden en ging via de Bahama’s en de Kaaiman Eilanden naar de aandeelhouders van Uber. Nederland was een belastingparadijs voor Uber, de voordeeltjes die werden geboden waren moeilijk te weigeren maar de uitkomst was een combinatie van "ruthless greed and state failure", waardoor Uber over Nederlandse arbeidswetten heen kon walsen. 

Dat zijn in het kort de harde feiten die voormalig Uber-lobbyist en thans klokkenluider Mark MacGann aan een hoorzitting met maar vier politieke aanwezigen (organisator Omtzigt, PvdA, SP en Volt) en één journalist (NRC) oplepelde. Op zich maken we deze wilde rit natuurlijk al langer mee. Uber is sinds jaar en dag dé taxidienst van de vvd, met Neelie Kroes, Barbara Visser, Bart de Liefde en Mark Rutte op de achterbank. Maar langzaam wordt steeds meer duidelijk over hoe innig het geknuffel tussen Uber, de vvd en de Belastingdienst was. Rutte en Uberbaas Travis Kalanick zijn een soort huisvrienden, die elkaar in Californië en Davos opzochten.

Daarbij was ook Neelie Kroes (MacGann: "We had the benefit of some former senior politicians having good networks to help us"), plus belastingambtenaren en fiscalisten van Ernst & Young, om te lobbyen vóór belastingvrijstellingen, tégen andere EU-landen en op kosten van zowel de chauffeurs (die tegelijkertijd werden aangehouden en beboet wegens rijden zonder de juiste vergunningen) als de belastingbetaler, die geen inzage in de geheime en waarschijnlijk onwettige brievenbusdeals krijgt waar de Belastingdienst zelf onderzoek naar mocht doen en waarbij ze - heel gek - geen misstanden hebben aangetroffen. "I think we are taking our citizens for fools", verzuchtte MacGann gisteren. De coalitie blokkeerde in februari een debat, dat donderdag alsnog gehouden wordt. De BV Nederland is een brievenbusfirma waarbij die citizens onderhand eens een brandende fakkel door de gleuf moeten steken. Maar dat is slechts een persoonlijke beleidsopvatting van dit weblog.

Bovenaan het brisante kwartiertje openingsstatement van MacGann, na de breek de hele hoorzitting - zeer de moeite waard als je zelf ook overweegt een belastingparadijs te beginnen. Leuker kunnen ze het niet maken, maar wel makkelijker...

Rutte knuffelde met Uber terwijl het OM Uber nog onderzocht

..en later werd die zaak achter gesloten deuren gesetteld...

Wij geven alleen maar antwoorden!

Nou dat zullen wij u eens even uitleggen. Op 19 augustus 2015 mailde een ambtenaar van Algemene Zaken aan een collega over een verzoek van Neelie Kroes (die op dat moment helemaal niet voor Uber mocht lobbyen, maar toch voor Uber aan het lobbyen was) om Mark Rutte een ontmoeting te laten hebben met Uber-CEO Travis Kalanick. Kroes had Rutte geappt dat ze "een fascinerende ontmoeting" met Kalanick had gehad, "Kan mijn kleinzoon zijn", en dat Rutte hem "moet" ontmoeten. Die ambtenaar mailt nu dat Uber een jaar eerder ook al met Rutte wilde spreken, maar dat men daar op AZ huiverig voor is omdat Uber in een rechtszaak is verwikkeld met de ILT vanwege allerlei illegale activiteiten. 

En nou komt ie, uit de mail van de ambtenaar. "Wel hielden we de deur open voor een gesprek in Davos, maar Uber bleek daar niet vertegenwoordigd te zijn." Toch handig zo'n World Economic Forum. Kun je gezellig praten met bazen van bedrijven voor wie je partijgenoten illegaal aan het lobbyen zijn, zonder dat de pers er weet van heeft. Precies wat een reptiel zou doen, zeg maar.

Mocht u nou bang zijn dat Rutte en Kalanick elkaar nooit gekregen zouden hebben, dat sprookje is gelukkig nog helemaal goed geëindigd. In februari 2016 bracht Rutte een bezoek aan Silicon Valley. Hij ging langs bij verschillende bedrijven, op basis van een door Uber-lobbyist Neelie Kroes opgestelde lijst en ontmoette, geheel toevallig, dus ook Uber-topman Kalanick op diens hoofdkantoor. U ziet hierboven wie daarbij was. 238 pagina's waarin u zelf onderzoek kunt doen HIER, uitstekend draadje van Trouw-journo Auke van Eijsden DAAR, AD-bericht HIER, vragen van de Omtzigtman DAAR. 

Mark Rutte, taxichauffeur richting het ravijn

We wisten eigenlijk toen al wat we nu weten, inzake de gedeelde taxirit die de VVD en Uber al jaren maken. Teruglezend in wat GeenStijl-topics van jaren terug kom je een kribbige Neelie Kroes tegen die in de zomer van 2016 door het Vlaamse TerzakeTV geconfronteerd werd met haar eigen uitspraak - uit 2004! - dat ze na haar termijn als eurocommissaris voor mededinging “geen verantwoordelijkheid meer zal opnemen in het bedrijfsleven”. Ze leidde die belofte in met de woorden dat het haar “belangrijkste zin” was in haar gelofte om de Europese Unie te dienen. Twee jaar na haar vertrek als eurocommissaris werd ze voor twee ton per jaar lobbyist voor de Amerikaanse taxi-app - netjes volgens de regels van de 'afkoelingsperiode' waar ze zich niet aan hield. 

Eerder dat jaar, in januari 2016, verruilde VVD-Kamerlid Bart de Liefde (plaats 36 op de lijst, 2.136 stemmen) het pluche voor een functie als ‘public policy manager’ bij de taxiservice zonder eigen auto’s. Hij was al jaren opzichtig fan van Uber, want reeds in mei 2014 meldde hij in een inmiddels verwijderde tweet: “Met #Uber van Kamer naar huis. Goeie service, nette chauffeur en wagen. Tot en met zondag gratis in Den Haag. Ik zeg: doen ;-)”. In 2015 prees hij de toenmalige minister dat Uber door het kabinet (destijds zijn VVD met de PvdA) werd beschouwd als “een bemiddelaar in personenvervoer”, waardoor de app in tegenstelling tot in andere Europese landen “geen beperkingen kan worden opgelegd”. De Liefde vond dat “een goede zaak”. In 2016 ging hij dus voor het bedrijf van Travis Kalanick werken - maar in wezen deed hij dat al langer.