Nabestaanden: mogelijk nieuwe missie MH17 https://t.co/R3ojmvCf92 pic.twitter.com/QQMHS0OzIF

— De Telegraaf (@telegraaf) 14 januari 2017

De onderste steen. Nu een journalist veroordeelde oplichter met een staatslening en een talent voor mesjogge tweets op de crash site in Oekraïne botresten van een reeds geïdentificeerd slachtoffer heeft gevonden, begint ie weer te jeuken, die onderste steen. Want wat eens een belofte was om een in rouw gedompelde natie weer hoop en sturing te bieden, is verworden tot een symbool van de verkrampte leugenachtigheid die de politieke behandeling van dit dossier tot de dag van vandaag kenmerkt. Lees deze antwoorden op Kamervragen er anders op na, vanaf pagina 8, maar vooral het antwoord op vraag 27. Daarin verdedigt minister Plasterk namelijk het geheim houden van een gespreksverslag tussen bewindspersonen (die zich voor de Kamer zouden moeten verantwoorden) en onderzoekers die in opdracht van onze regering werkten, omdat geïnterviewden anders geen 'veilige omgeving' zouden hebben. Een veilige omgeving voor bewindspersonen is dus belangrijker dan de onderste steen in de openbaarheid. De lijst met andere doofpotvoorbeelden is eindeloos: de radarbeelden, professor Maat, de schimmigheid rond de informatiepositie vóór 17 juli, het mondkapje van Timmerfrans, de rechtszaken over wob-verzoeken die schandalig werden behandeld, we kunnen nog wel even doorgaan. Bij de lijst van door communicatie-gelul en politieke slimmigheidjes verpest overheidshandelen hoort uiteraard ook de totale en nergens op slaande geheimzinnigheid rond het zoeken naar menselijke resten. Met een beroep op gevoeligheden bij nabestaanden werd iedere gerechtvaardigde vraag afgewimpeld. Ondertussen lag de bittere realiteit van onderzoek doen in oorlogsgebied mijlenver weg van het geschetste beeld dat Nederland zich tot het uiterste zou inspannen om alle menselijke resten terug te halen. En nu is er dus een of andere vlegel die met een plastic zakje botresten op Schiphol in de kraag is gevat en willen de nabestaanden dat er opnieuw wordt gezocht. Dat snappen wij verdomd goed.

Je moet wel heel diep in de put zitten als je de Europese Unie meent te moeten inschakelen om je te helpen met een probleem. Dat zijn eindeloze praters, maar geen doeners. Toch is dat wat de nabestaanden van MH17 vandaag doen. Op voorspel van Thomas Schansman, vader van een overleden zoon die in MH17 zat, sturen 22 families uit 6 verschillende landen een brandbrief naar Federica Mogherini, de "Hoge vertegenwoordiger van de Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid" en tevens een van de plusminus zevenvijftig vice-voorzitters. De nabestaanden willen haar hulp bij het openbreken van het MH17-dossier, met name over de ontbrekende radarbeelden. In een begeleidend mailtje schrijft Schansman aan GeenStijl: "Aanleiding is het feit dat de Nederlandse regering nog steeds zeer voorzichtig optreedt (en terughoudend moet optreden) om het gerechtelijk onderzoek niet te doorkruisen. Naar onze mening kan de EU daar wel degelijk op afstand een rol in spelen. Mevr. Mogherini wordt daarom nadrukkelijk gevraagd om in haar contacten met Rusland en de Oekraine druk uit te blijven oefenen om alle informatie, waaronder de ontbrekende radar- en satellietbeelden over te dragen aan het OM en het JIT." In de brief schrijven de families dat de radardata van onschatbaar belang is bij de opsporing van de lanceerlocatie en het vluchtpad van de BUK-raket waarmee de airliner werd neergehaald. Voorts omschrijft de brief hoe Oekraïne haar verklaring achteraf wijzigde (eerst stonden hun primaire radars uit, later beweerden ze dat ze vernietigd waren), dat de Russen hun ruwe data gewist zeggen te hebben en dat John Kerry meteen na de aanslag beweerde dat de Amerikanen alles op radar hadden, terwijl het land daarvan nog altijd niets heeft laten zien. Ook schrijven zij dat Mark Rutte, premier van het land dat het onderzoek leidt, niets wil doen om de radarbeelden op te vragen. Daarom wenden de nabestaanden zich nu tot de EU. Want Poroshenko, Poetin en Kerry gaven eerder al niet thuis, er komen alleen teleurstellende antwoorden op brieven en verzoeken, en de nabestaanden accepteren niet dat cruciale informatie wordt achtergehouden. Schansman had vanmorgen een helder verhaal op Radio 1. De gehele brief staat na de breek.

Fragment 1Vandaag over de eindeloze strijd van #MH17 nabestaanden tegen Poetin, Poroshenko, Kerry en @MinPres. pic.twitter.com/a7MCQJ39mp

— Bart Nijman (@BartNijman) August 31, 2016

Oekraïne geeft ons geen duidelijkheid en maakt zich daarmee niet minder verdacht! Wij vinden dit een gemiste kans.

— Thomas Schansman (@ThomasSchansman) July 12, 2016

Eindelijk (soort van) antwoord! Enkele nabestaanden van passagiers van MH17 hebben een half jaar geleden al brieven geschreven aan Poetin, Kerry en Poroshenko. Daarin vroegen ze de politieke kopstukken uit Rusland, de VS en Oekraïne om meer informatie en openheid over de radarsystemen en de (ontbrekende) radarbeelden. De eerste twee hebben maanden geleden al (onvolledige en ontwijkende) antwoorden gestuurd, maar Poroshenko liet een half jaar én een aanmaning van MinPres Mark op zich wachten. En nu schrijft niet hij, maar minister van Huisvesting (...) Gennadiy Zubko dan toch eindelijk een antwoord. Of nou ja, een brief terug. Want veel antwoorden staan er niet in. Bla bla nationale tragedie bla bla daders vinden bla bla rechtszaak, maar geen woord over de primaire radarbeelden. Desondanks schrijft Kiev dat het alles wel volgens de regeltjes doet: "The air traffic service was conducted at the moment of the accident with the use of data from secondary radars which is fully in compliance with ICAO standards and recommended practices." Oftewel: Kiev geeft geen opheldering over het ontbreken van primaire beelden, of over de radarinstallaties die volgens Oekraïne eerst uit stonden, en later plots 'vernietigd' zouden zijn geweest. Sterker nog: Kiev wijst in reactie op de vragen van de nabestaanden doodleuk terug naar het OVV-rapport uit oktober 2015. Waar de antwoorden dus ook niet in staan.

De nabestaanden laten aan GeenStijl weten "teleurgesteld" te zijn in de reactie uit Kiev. Citaat van Thomas Schansman (die eerder voorbij kwam in deze MH17-topics):

"Teleurgesteld in deze reactie die pas na 6 maanden tot ons kwam en pas na interventie door MP Rutte.
- Er zijn in het geheel geen antwoorden gekomen op onze vragen naar radar- en satellietbeelden.
- Wij worden zelfs terug verwezen naar het Nederlandse OM en OVV!
- Oekraïne laat de kans liggen om een toelichting te geven op het gedoe rondom radarinstallaties die in onderhoud waren danwel kapot geschoten.
- Oekraïne geeft ons geen duidelijkheid en maakt zich daarmee niet minder verdacht! Wij vinden dit een gemiste kans.
- Van Rusland werd overigens geen antwoord ontvangen op dit niveau. Wel via de pers door plaatsvervangend hoofd Rosaviation / Federal Air Transport Agency. Wij zijn nog steeds in afwachting van een fatsoenlijk antwoord van dhr. Putin."

Stand dus, na drie uit drie aangeschreven regeringen: drie keer niks. Hele brief - die nota bene vanuit het het Cyrillisch is vertaald door de communicatie-afdeling van het Nederlandse MH17-onderzoek omdat hij niet naar de nabestaanden, maar naar Den Haag was gestuurd - na de breek, in het Engels. Origineel Cyrillische versie hierrr (pdf).

Geen steun van VVD en PvdA voor een apart en spoedig debat over ontbrekende, gewiste en verborgen radargegevens MH17

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 12, 2016

Afgelopen weekend maakte MH17-nabestaande Thomas Schansman bekend dat hij een brief aan US MinBuZa Kerry heeft gestuurd om de radarbeelden van de aanslag op MH17 op te vragen. Gisteren - dinsdag - blokkeerden PvdA en VVD een debat over het ontbreken van deze belangrijke beelden in het dossier MH17 en het onderzoek van de OVV. Reden voor de familie Schansman en nog 17 andere families van nabestaanden, om ook MinPres Rutte van de VVD aan te schrijven over deze ontbrekende radarbeelden. De brief is per post naar het Torentje verzonden, maar GeenStijl ontving een kopie in de mail, "omdat het nodig is." Hieronder de brief integraal door ons afgedrukt.
UPDATE 20u40: Stichting MH17 heeft op anonieme wijze meerdere e-mails met radarbeelden ontvangen. De mails bevatten teksten in het Russisch en Oekraïens en de beelden worden door experts als "authentiek" bestempeld. Spannend! Rotterdam, 12 januari 2016 Hooggeachte heer Rutte, Ondergetekende nabestaanden van MH17-slachtoffers benaderen u met enkele vragen over het lopende onderzoek naar de aanslag op de MH17. Het is nu 1,5 jaar geleden dat onze geliefden zijn omgebracht in de Oekraïne. Wij herinneren ons nog goed hoe u vlak na de aanslag (u noemde het toen nog een ramp en geen aanslag) beloofde de onderste steen boven te zullen halen. Dat vinden wij ook zeer belangrijk omdat wij de waarheid willen weten; wie heeft er op het vliegtuig geschoten en om welke reden? Dit is ook belangrijk voor vervolging en berechting van de daders. Iets waar wij vanzelfsprekend heel veel belang aan hechten. Het Eindrapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) bevat voor ons een aantal teleurstellingen. Betrokken landen blijken onvoldoende te hebben meegewerkt aan het onderzoek. Wij betreuren het zeer, dat Rusland en Oekraïne geen (ruwe) primaire radarbeelden beschikbaar hebben gesteld aan de onderzoekers. Terwijl landen verplicht zijn om die te verschaffen onder het ICAO verdrag. Wij denken dat deze radarbeelden uiterst belangrijk zijn voor het onderzoek en de waarheidsvinding.

Als Nederland niet zo ontzettend traag gereageerd had op MH17, dan hadden we de radarbeelden van de aanslag veilig kunnen stellen. Dat zei oud-luchtmachtgeneraal Steve Netto afgelopen week tegen De Telebloid. Rusland zegt dat de beelden gewist zijn (Netto: "Ze liegen dat ze barsten") en Oekraïne had toevallig net alle radars uit staan (Netto: "Daarmee maken ze zich verdacht"). De Onderzoeksraad voor de VVD (OVV) van Tjibbe Joustra (VVD) nam genoegen met het gebrek aan beelden en hosselde alsnog wat conclusies in een rapportje. Gelukkig dat het CDA Omtzigt daar geen genoegen mee neemt, maar nu is er ook een vader van een nabestaande opgestaan: "De vader van MH17-slachtoffer Quinn Schansman heeft een brief geschreven aan John Kerry. Hij vraagt de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, alsnog radar- en satellietbeelden van de MH17-crash vrij te geven voor onderzoek. Schansman schreef de brief aan Kerry omdat hij vindt dat Nederland te weinig moeite doet om de beelden te bemachtigen. De reactie van de overheid na publicatie van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid noemt hij op dit punt 'teleurstellend'." (NOS) Goed idee van vader Schansman, Kerry heeft immers letterlijk gezegd dat "we saw the trajectory, we saw the hit" (bron), maar nooit gaf de Amerikanen hun radarbeelden vrij - en Rutte's OVV nam daar genoegen mee. Sluiten we af met nog een Steve Netto-kwoot: "Als specialisten inzoomen op de satellietbeelden van die eerste uren, kunnen zij zelfs de schroeiplek van de afgeschoten raket terugvinden." Juist. Maar vooralsnog zien we alleen de schroeiplekken op het blazoen van Rutte.

Gejuich bij de Belastingdienst toen MH17 uit de lucht kwam zetten. Dode Nederlanders betekent namelijk inkomsten voor de fiscus. Bijvoorbeeld als ouders de begrafenis van hun volwassen kind betalen, zoals we al eerder schreven. Maar het kan nog schrijnender. Nabestaanden van MH17 die anders dan van Malaysia Airlines smartengeld krijgen, moeten dat bij de belastingdienst aangeven als inkomsten [langlees]. Jup. En om te voorkomen dat de nabestaanden dit in hun verdriet vergeten, heeft de Nederlandse Belastingdienst een speciaal team opgezet, dat zich bezighoudt met het afromen van schadevergoedingen. Dat die grievende mensen niet denken dat ze zomaar wegkomen met niet de helft van hun smartengeld aan de overheid geven. Dezelfde overheid die ooit vurig beloofde dat de onderste steen boven zou komen, maar nu al maanden angstig probeert te zwijgen over MH17 omdat ze zelf de onderste steen blijken te zijn. Het kabinet daags voor de aanslag op de hoogte dat het luchtruim gevaarlijk was en deed daar niks mee. Maar intussen wel een special team inrichting bij de Belastingdienst dat zich specifiek bezig houdt met het lastig vallen van nabestaanden om te zorgen dat ze elke euro smartengeld braaf opgeven als inkomsten. Geen sorry voor laakbaar gedrag, wel aasgieren op de centjes. Dit leugenachtige, kwaadaardige en moreel inferieure kabinet verdient een motie van wanstaltigheid. Elk weldenkend mens kokhalst van de revoltante redenaties van deze regering. Met je speciale bloedgeldhonden bij de Belastingdienst. En dan eindigen we even met nabestaande Hans van Mens met de Quote Die Alles Zegt: "De verbittering zit hem in de harde aanpak van de fiscus. Dat is heel wrang, omdat de regering ook schuld heeft aan de moord op 196 Nederlanders. De regering had een ernstig vermoeden dat sinds 14 juli niet boven het oorlogsgebied gevlogen kon worden als gevolg van een andere crash, maar zegt dat dit de verantwoordelijkheid is van de luchtvaartmaatschappijen. Dit komt bij mijn verdriet om Lucie." Fuck you, Mark Rutte & Co.

Het kabinet heeft nu voor de derde keer geweigerd om memo 14/7 over neerschieten Antonov openbaar te maken. Er is niet eens een brief.

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 23, 2015

Nee, Jeanine Hennis heeft niet hoogstpersoonlijk de radarwagen van het BUK-systeem op MH17 afgesteld. Nee, Ivo Opstelten heeft niet hoogstpersoonlijk zijn hand naar de rode knop bewogen waarmee een luchtdoelraket richting MH17 kon worgen gejaagd. Nee, Mark Rutte heeft niet hoogstpersoonlijk de order gegeven om MH17 neer te schieten. Maar de overheid draalt, faalt en rommelt opzichtig in het geven van antwoorden op hele valide vragen. Zoals: waar zijn de notulen van de bijeenkomst in Kiev waar vice-ambassadeur Gerrie Willems werd gewaarschuwd voor de gevaren van zwaar luchtdoelgeschut in het oosten van Oekraïne? De onderste steen komt stukje bij beetje uit het zonnebloemenveld, maar niet dankzij Rutte. Die weigert voor de derde keer openheid te geven op verzoeken van CDA, D66 en De Telegraaf om eerlijk te vertellen wie er zat te slapen. Ons idee: Het is - alwéér - verkiezingstijd en Het Eerlijke Verhaal in de Kiev-notulen zouden wel eens slecht af kunnen stralen op de VVD en de PvdA. En dat is natuurlijk het allerergste...
MinPres 14u45: Tijdens de wekelijkse persco kwam Rutte met een verhaal over de geheimhouding van diplomatiek verkeer. Goeie smoes, Mark! Jammer dat Omtzigt er meteen doorheen prikt...:

Koenders 8/1: "rapportage verspreid" https://t.co/JxezykFks2 Koenders nu: "geen sprake van een echt verslag" http://t.co/8nVjsyJmWi #MH17

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 23, 2015

Rapport-Davids maakte cruciale diplomatieke memo gewoon openbaar. Dat weet @MinPres Zie pagina 509: http://t.co/cuGg9SKq9n

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) January 23, 2015

Timmerfrans is publiekelijk door het stof gegaan zijn omdat hij het nodig vond om zijn eigen ijdelheid te stutten met undisclosed en voor dramatisch effect behoorlijk aangedikte infopropaganda over een zuurstofmasker bij een MH17-passagier. Maar het is niet genoeg: nabestaanden MH17 klagen de Staat aan wegens GROVE NALATIGHEID. Oei. Dat zijn termen die parlementaire enquêtes veroorzaken. Het roddeltje van Timmerfrans over het zuurstofmasker is de directe aanleiding voor een stichting van tientallen nabestaanden om de aanklacht in te dienen. Terecht ook. Nederland repatrieerde precies 1 slachtoffer, terwijl de Oekraïeners en de separatisten bijna 200 lichamen en een treinwagon vol persoonlijke bezittingen veiligstelden in het crashgebied. Nederland blijft daarnaast consequent van een 'ramp' spreken, niet van een aanslag. Ook het thuisgetikte foprapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid was een lachertje waar iedereen zo doorheen prikte, temeer omdat er sprake bleek van geheime dealtjes met Australië, Kiev en Maleisië over het ontsluiten van MH17-informatie. En dan gaat MinBuZa Timmerfrans, die bij de VN Veiligheidsraad al zat te liegen over een niet gestolen ring, óók nog eens op de nationale televee - gelukkig in een matig bekeken programma - classified én onbewezen zuurstofmaskerverhaaltjes uit zijn dikke duim zuigen. Dan is het geen anekdotisch dramatiseren meer, dan wordt het categorisch liegen - door een aanstaande Eurocommissaris die zijn eigen veeltalige & breedsprakige ijdelheid niet onder bedwang heeft. En nu dus een aanklacht aan de broek heeft. Goed moment ook, want volgende week is er een Kamerdebat over de nasleep van MH17, en de oppositie is ook klaar met Mark & Frans. Sja boys. Nederland was maandenlang emotioneel van slag, en bleef iets te lang trots op de lege woorden over 'niet rusten' en 'onderste stenen ' die de MinPres in stemmige herdenkingszaaltjes sober maar ferm propageerde. Maar nu is het rally around the flag-effect voorbij en is Nederland weer gewoon zijn kritische, ontevreden en politiek wantrouwige zelf geworden. MOOI. De onderste steen boven in debat én rechtszaak graag.