In de film Nixon uit 1995 van regisseur Oliver Stone brengt Richard Nixon (gespeeld door Anthony Hopkins) samen met zijn butler Manolo Sanchez een nachtelijk bezoek aan het Lincoln Memorial in Washington D.C. alwaar de president in gesprek gaat met hippies die demonstreren tegen de Vietnam-oorlog. Een gebeurtenis die daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. In die scène vraagt een studente zich af of Nixon de overheid wel onder controle heeft, ze vergelijkt deze met een wild dier.

Daar moest ik aan denken toen ik zaterdag het interview met de burgermeester van Eindhoven John Jorritsma las (U weet wel, die hysterische burgeroorlog-roepende en snotterende VVD-burgervader). In dat gesprek met De Volkskrant zegt hij:

"De samenleving is in hoog tempo veranderd. En dat heeft zijn sporen getrokken. Tijdens corona hebben we 82 miljard euro geïnvesteerd om dit land overeind te houden. Het is tegenwoordig een megaklus om het veelkoppige monster Overheid te bedwingen."

De overheid als een veelkoppig monster, een wild dier.

In een interview decennia terug zegt Stone dat dat het centrale thema van zijn film over Nixon is:

"I see the Beast in its essence as a System ... which grinds the individual down ... it's a System of checks and balances that drives itself off: 1) the power of money and markets; 2) State power, Government power; 3) corporate power, which is probably greater than state power; 4) the political process, or election through money, which is therefore in tow to the System; and 5) the media, which mostly protects the status quo and their ownership's interests."

Wat ons brengt op Mark Rutte en de toeslagenaffaire. Afgelopen week was de demissionaire minister-president in Brussel op een Europese top.  De NOS stelde hem wat vragen over de  ruim 1000 kinderen die uit huis waren geplaatst. Maar Rutte was niet voornemens daarop in te gaan. Want in Brussel. Stel je voor! Kijk maar:

De vraag is nu vooral: heeft Mark Rutte Het Wilde Dier, het Veelkoppig Monster eigenlijk wel onder controle? Of is hij zelf het Ondier? De twijfel slaat even toe; zou Oliver Stone toch gelijk hebben, Rutte slachtoffer van een systeem wat hij niet onder controle heeft?   

Tienduizenden gezinnen zijn kwaadaardig verneukt door de Belastingdienst, door de overheid. De slachtoffers is compensatie beloofd maar het drama blijkt iedere keer toch groter te zijn. Is het systeem groter en krachtiger dan de demissionair regeringsleider?

Nee, want dit is geen film. Bovendien geen Watergate, Rutte geen Nixon.

Dit tranendal is uiteindelijk de verantwoordelijkheid van Mark Rutte, 'the buck stopped in het Torentje'. De man is ruim tien jaar premier: Daar zal hij op moeten worden afgerekend.

Tijd voor functie elders

Demissionair minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) is in grote lijnen Chef Democratie van het huidige soort-van-kabinet. Het geld voor de begroting van de Tweede Kamer komt van haar ministerie, verkiezingen, referenda, gemeenten en provincies zijn allemaal haar verantwoordelijkheid. Afgelopen week werd er gedebatteerd over een nieuw stembiljet.

De bewindsvrouwe bood de Tweede Kamer (en de gemeenten die dit moeten uitvoeren) twee opties: Een biljet per partij met daarop alle namen van de kandidaten (Kiezer: "Hallo tot Stembureaugemaakte, mag ik alstublieft van u het stemformulier voor partij X." Daar gaat je stemgeheim!) of een biljet met de namen van de partijen met daaronder de nummers van de kandidaten en dus geen namen. Nog anoniemer kun je als politicus niet worden, de kiezer niet verder in verwarring worden gebracht.

Eén van de redenen voor Ollongren om het huidige stembiljet aan te passen is dat het document inmiddels zo'n beetje een vierkante meter papier beslaat. Stemmentellers hebben er naar eigen zeggen moeite mee dat allemaal te verhapstukken tijdens het tellen. Het terugvouwen van het biljet is ook redelijk ingewikkeld zoals de geoefende stemmer weet. Ollongren maakte tijdens het debat echter een cruciale denkfout.

Laffe aanval op Johan Remkes kan niet onbestraft blijven...

Bijna op de kop af verliet ik drie jaar geleden tegen mijn zin dit geweldige nieuws- en opinieblog. Kwaadaardige krachten zorgden er destijds voor dat Geenstijl zich moest herbronnen en eenvoudige zzp'ers als ondergetekende kostte dat de kop. Terwijl er met wederzijdse weemoed afscheid werd genomen, was ik er van overtuigd dat de roze jongens en meisjes het zouden overleven. "Losgerukt van de grillen van bangige Vlaamse investeerders, rekenend op de gunst van de lezer en die van de wel moedige adverteerder", schreef ik in die 389ste en laatste Bassiehof. En zo geschiedde (en rommelde ik hier lekker verder).

Afgelopen week ging de deurbel op de gracht. Toen ik op het CCTV-scherm keek, zag ik Bart Nijman voor de poort staan. Op de achtergrond een woest nawalmende bolide van een Duits automerk zichtbaar. "Moment!", riep ik door de intercom. Nadat ik mijn grote witte behind toonbaar had gemaakt door wat kleding aan te trekken, piepte ik de deur open en even later zat Nijman tegenover mij in de werkkamer. Lang verhaal kort: dit is Bassiehof numero 390 op GeenStijl. Plezierig gevoel, gelijk Vijf Reeten.

Wat ons brengt op Sjoerd Sjoerdsma. Het D66 Kamerlid - tevens campagneleider, vice-fractievoorzitter én vertrouweling van Sigrid Kaag - heeft misschien wel de meest smerige streek uitgehaald in de geschiedenis van de parlementaire democratie. Hij heeft actief de roddel verspreid dat informateur Johan Remkes tijdens de onderhandelingen dronken zou zijn geweest.

Na 389 zondagen komt er een einde aan Bassiehof.

Het avontuur begon op zondag 8 mei 2011 en ruim zeven jaar later - geen dag overgeslagen, want je moet werken voor je geld - is dit mijn laatste bijdrage. Mijn makkers Marck Burema en Bart Nijman verwijt ik niets. Wie ik wel iets verwijt, zijn de adverteerderbellers die - in een gecoördineerde actie van de Volkskrant en NRC Handelsblad - hebben geprobeerd GeenStijl ten gronde te richten. Haha, dat is ze overduidelijk niet gelukt! Vanaf donderdag 1 november gaat het roze weblog op eigen kracht verder. Losgerukt van de grillen van bangige Vlaamse investeerders, rekenend op de gunst van de lezer en die van de wel moedige adverteerder. En zo hoort het ook.  

Het is alleen jammer dat ik als eenvoudige freelance-zzp'er slachtoffer ben geworden van een krimpende begroting. Het slachtoffer van een politiek-correcte volkswoede. Ik vraag mij af of de aanstichters van deze hetze wel hebben begrepen waar ze mee bezig waren. Hoe voelt dat nou, een eenvoudige zzp' er de vernieling in helpen? Wees er maar trots op!

Alsof de duvel ermee speelt, roept iemand zojuist op De Gracht: "Bassiehof will rise again!" Ik weet niet of dat gaat gebeuren. Maar maakt u zich geen zorgen over mij. Ik blijf mijn stukjes tikken op ThePostOnline.

Ik ben nooit een werkelijk onderdeel geweest van dit fenomenale Roze Keurkorps. Als zondagse bijdrager is er nu eenmaal teveel afstand. Wel kreeg ik wekelijks de kans mijn grote blanke behind in het gezicht van progressief Nederland te duwen.

Ook ben ik trots op wat GeenStijl de afgelopen jaren heeft bereikt. Continu het oog op de bal sinds 2003: hypocriete politici van links tot rechts ontmaskeren, de oprukkende islam aan de kaak stellen en somtijds gewoonweg schijtlollige stukjes tikken omdat het kan. En als laatste hulde aan Bart Nijman, die persoonlijk parlementaire geschiedenis schreef met zijn referendum over het Associatieverdrag met Oekraïne. It was a hell of a ride.

Ik eindig met een gedichtje.

I am a part of all that I have met
Too much is taken, much abides
That which we are, we are
One equal temper of heroic hearts
Strong in will
To strive, to seek, to find, and not to yield.

Geachte redactie, lieve lezers: Nu doorrammen!

(Ga met uw muis over de foto voor bijschrift)

Daar ik eind 2002 mijn eerste stappen op het Binnenhof zette, heb ik de zaterdag overleden Wim Kok als minister-president nooit ontmoet. Op een enkel handje op een of andere inmiddels vergeten post-premierborrel en een kort telefoongesprek over iets anders na heb ik dus het hele feest van een PvdA-premier in het Torentje gemist. Toch bleef de geest Kok over het Binnenhof hangen vanwege de nasleep van de moord op Pim Fortuyn.

De commissie die onder leiding van Harry van den Haak - voormalig president van het Gerechtshof in Amsterdam - onderzoek deed naar de moord kwam namelijk eind dat jaar naar buiten met zijn conclusies. En die waren niet mals.

Zo bleek dat Fortuyn tot zijn dood 25 keer was aangetast ‘in zijn fysieke integriteit’. De overheid wist ondertussen van 14 dergelijke gevallen of had daarvan moeten weten. De incidenten waren niet ernstig, maar voldoende reden om de lijsttrekker van passende beveiliging te voorzien. Wat dus niet was gebeurd.

Wat was de rol van toen nog minister-president Wim Kok daar in? Het rapport is daar erg summier over en het lijkt er op dat de commissie de rol en verantwoordelijkheid van Kok bewust in het midden laat. Dat zit zo.  

VVD-lijsttrekker Hans Dijkstal heeft onder meer in de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (de Commissie Stiekem) meermaals gezegd zich zorgen te maken over de veiligheid van Fortuyn. Ook heeft hij Wim Kok gevraagd actie te ondernemen. Kok zou volgens Dijkstal hebben geantwoord dat minister van Binnenlandse Zaken Klaas de Vries (PvdA) contact had opgenomen met de politie in Rotterdam. 

Kok zelf echter, stelt in het rapport zich tegenover Dijkstal alleen in algemene termen te hebben uitgelaten over de beveiliging van Pim Fortuyn. Van den Haak heeft vervolgens niet de moeite genomen uit te zoeken wie nou de waarheid sprak: Dijkstal of Kok? Maar zo wel de pijnlijke vraag ontweken over hoe het nu precies zat met de verantwoordelijkheid van de minister-president.

Enfin, over de doden niets dan goeds, nietwaar?

Dinsdag 15 oktober 2002. Prins Claus wordt bijgezet in Delft. Het eerste kabinet Balkenende wankelt op dat moment, LPF-ministers Herman Heijnsbroek en Eduard Bomhoff gunnen elkaar het licht in de ogen niet. “In de Nieuwe Kerk waar de afscheidsdienst plaatsvindt, maken Kamerleden en ministers van de LPF openlijk ruzie met elkaar. Dat is ook voor mij en de andere genodigden hoorbaar en zichtbaar", schrijft toenmalig GroenLinks Kamerlid Femke Halsema in haar memoires. Natuurlijk, het voorlezen van de Troonrede in de Ridderzaal door de moedige vorst is minder sacraal dan de bijzetting van een lid van het Koninklijk Huis in de crypte maar toch: iets van decorum ligt in de rede. Daar dacht minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) afgelopen dinsdag anders over. 

Citaat uit de Volkskrant van deze week over de problemen binnen de coalitie over Nederlandse steun aan Syrische jihadisten:  “Dinsdag, op Prinsjesdag, waren meerdere aanwezigen in de Ridderzaal getuige van een uitval van minister Blok naar het CDA-Kamerlid Martijn van Helvert. ‘Zullen we een paar VVD’ers ook wat kritische vragen laten stellen aan CDA-ministers?’, beet de minister Van Helvert toe. VVD-Kamerlid Bente Becker moest tussenbeide komen om de ruzie te sussen. ‘Niet hier! Er luisteren mensen mee’, zei ze.” 

“Zullen we een paar VVD’ers ook wat kritische vragen laten stellen aan CDA-ministers?” Gênant. Die ene zin zegt alles over hoe Stef Blok naar de parlementaire democratie kijkt. VVD Kamerleden zijn voor hem schijnbaar willoze vechthonden die hij op bevel op een aangewezen slachtoffer los kan laten gaan. Terwijl Van Helvert en zijn kompaan in dit dossier Pieter Omtzigt – beiden lid van dezelfde coalitie als Blok – slechts hun Grondwettelijke taak uitvoeren: het controleren van de regering. 

VVD-Kamerleden kunnen dat ook maar Blok ziet die mogelijkheid dus als een politiek instrument om te dreigen en intimideren. Dat zegt ook wat over de VVD-Kamerfractie zelf: Blok onderneemt niet zo’n actie als hij zich niet van hun steun weet verzekerd.

Geert Wilders had het eerder over een nepparlement, Thierry Baudet stelde vrijdagavond tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in de Nationale Vergaderzaal: ‘heel veel wat hier gebeurt, is flauwekul’.

Het is in ieder geval Stef Blok die hun wantrouwen bevestigt.

Prinsjesdag is nakende dus afgelopen week werden beleidsplannen en cijfers gelekt. Het lekken van de Miljoenennota en dien omtrent is al decennia een geliefd spel tussen politiek en pers. SP-Kamerlid Ronald van Raak maakt zich daar al jaren druk over. Afgelopen week voer hij zoals vaker in september uit tegen een incontinent kabinet. Principieel heeft Van Raak gelijk: de Tweede Kamer zou als eerste moeten worden ingelicht over wat het kabinet doet of van plan is. De politieke realiteit is dat het lekken van de Miljoenennota ieder jaar plaats vindt. Dat Van Raak daar niet in berust valt te prijzen. In een ver, ver, ver verleden wist ik zelf voor De Krant de hand op het zo geliefde document te leggen (geen USB-stick zoals nu, ouderwets een stapel A4’s, overhandigd in een biljartzaal op het Noordeinde) en het was mieters. Maar strikt genomen is het een jaarlijks terugkerend evenement zoals het vlegelzwaaien in Bennekom of de schuttersfeesten in Haaksbergen: kapotgrappig, maar in de kern niet zo boeiend.

Ook de lokroep naar de dodenvloten op de Middellandse zee gaat een paar decibel harder klinken.

Mark Rutte was stellig: deze twee moeten weg. Staatssecretaris Asielzaken Mark Harbers (ook van de VVD) zei vrijdag na de Ministerraad hetzelfde: Pijnlijke zaak zeker maar Lili en Howick gaan zaterdag toch echt uitgezet worden Armenië. Maar toen – in de nacht van vrijdag op zaterdag – verdween het duo plotsklaps uit de grootouderlijke woning waar ze verbleven. In het pand waren zelfs medewerkers van de voogdijorganisatie die toezicht moest houden aanwezig maar *poef* like magic waren ze opgelost in de lucht. Nee hoor, niemand had iets gezien. En gij geleuft dat? 

Een ieder met beetje verstand richtte zaterdag natuurlijk zijn blik op dat dekselse Twitter. Het digitale onwelriekend riool leent zich op dit soort momenten perfect als thermometer in de bips van de Twittergemeenschap van BN’ers. De politie riep de hulp van de burger in om mee te zoeken naar het op de vlucht geslagen duo. Dat viel niet in goede aarde, Peter R. De Vries had het zelfs over NSB-praktijken en veel van zijn BN-collega’s vielen hem bij. Buitengewoon geestig was vervolgens dat toen stas Harbers (waarover later meer) bekendmaakte dat Lili en Howick mochten blijven het duo nog steeds spoorloos was. Hoe zou dat werken in de hoofden van die BN-deugers? Mochten de faksisten van de politie dan nu wél op zoek naar die koters? De Bekende Nederlanders zwegen in alle talen.

Terecht dat Ten Broeke opstapt? Hij kan niet anders, beeldvorming is alles.

Meest verdrietig aan de affaire Han ten Broeke is dat de Nationale Vergaderzaal een uitstekend Kamerlid gaat missen. Zelden een parlementariër ontmoet die zo goed in zijn dossiers zat als de VVD’er. Twee jaar geleden stampte hij bijvoorbeeld  eigenhandig een liberale visie uit de grond over hoe het Nederlands buitenlandbeleid eruit zou moeten zien. Een humorvolle en aimabele parlementariër  bovendien. En zoals nu blijkt behept met een verlangend oog naar het vrouwelijk schoon.

De kwestie is op zijn minst dubieus te noemen. De medewerkster om wie het draait voelde zich in 2013 blijkbaar onheus bejegend door het Kamerlid, toch kwam het tot een vergelijk – ‘agree to disagree’ - en bleef ze nog enige tijd werkzaam voor de fractie. 

Extra verdrietig dat huidig fractievoorzitter Klaas Dijkhoff zijn voorganger deze week nog een mes in de rug stak door te stellen dat hij het heel anders zou hebben aangepakt. Triest, afgaande op de feiten zoals bekend valt toenmalig fractievoorzitter Halbe Zijlstra niets aan te wrijven: hij adviseerde het vermeende slachtoffer zelfs aangifte te doen, een weg die zij dus uitdrukkelijk niet wilde inslaan.

Uniek is de zaak niet naar Haagse begrippen. Begin dit jaar werd bekend dat een voorlichter van de GroenLinks-fractie een stagiaire daadwerkelijk had aangerand en dat de partij dit in eerste instantie in de doofpot wilde stoppen.

Zo ver is de VVD echter niet gegaan. Het advies van Zijlstra aan de dame in kwestie om aangifte te doen staat haaks op wegmoffelen.

Terecht dat Ten Broeke opstapt? Hij kan niet anders, beeldvorming is alles. Aanblijven had onvermijdelijk geleid tot een onverkwikkelijk welles-nietes spelletje. Bovendien waren ongetwijfeld meer verhalen opgedoken, het lot van de ladies man in deze tijden van #MeToo. Wat knaagt: waarom moet Ten Broeke nu opstappen voor iets dat vijf jaar geleden schijnbaar geen onoverkomelijk probleem bleek?    

Jammerlijke toestand. Han ten Broeke is hoe dan ook de beste minister van Buitenlandse Zaken die we nooit hebben gehad.

Juist politici dienen zich op te stellen als hoeder van de democratie en pal te staan voor het vrije woord.

Wie vrij kan denken en vrij kan spreken, is een vrij mens. Als de mensen van een land vrij zijn, dan pas is een land vrij. Dat is de essentie van de vrijheid van meningsuiting en de kern van onze democratie.

Cartoonisten en kunstenaars doen aan zelfcensuur of voelen zich in hun vrijheid belemmerd. Alleen al het gevoel niet alles te durven zeggen of schrijven, is een feitelijke inperking van de vrijheid van meningsuiting. Deze ontwikkeling mag de politiek nooit accepteren, laat staan bevorderen. Juist politici dienen zich op te stellen als hoeder van de democratie en pal te staan voor het vrije woord.

Want wie bepaalt wanneer iets ‘onnodig kwetsend’ is? De staat? Dat kan niet de bedoeling zijn. Natuurlijk kan pesten tot vervelende situaties leiden.

Is er dan geen enkele beperking aan de vrijheid van meningsuiting? Jawel. Die vrijheid wordt achteraf begrensd door de wet, bijvoorbeeld als het gaat om oproepen tot geweld. Maar vooraf is er alleen de persoonlijke verantwoordelijkheid.

Aan politici de taak het klimaat te scheppen waarin cartoonisten en opiniemakers het vrije woord daadwerkelijk vrij mogen uiten.

Daarom vind ik het goede zaak dat Geert Wilders in de Tweede Kamer - het hart van de vaderlandse democratie - een internationale cartoonwedstrijd over de profeet Mohammed organiseert. Dat dat in Pakistan tot scheve gezichten leidt: het zij zo. En daarom snap ik niet waarom minister-president Mark Rutte afgelopen vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie over de wedstrijd van Wilders zei: “Behalve de begrenzing in de wet is er ook je eigen beschaving, persoonlijke opvattingen. Niet alles wat gezegd mág worden, hoeft gezegd te worden. Feit is dat ik het niet zou doen, zo’n wedstrijd. Maar hij mag het doen.”

Ik snap de uitspraken van Rutte niet omdat de eerste vijf alinea’s van deze Bassiehof niet door mij zijn geschreven maar in mei 2008 door de toenmalig fractievoorzitter van de VVD. Ze werden destijds afgedrukt in de Volkskrant om te onderstrepen dat de liberalen een vrijdenkersruimte hadden geopend in het gebouw van de Tweede Kamer opdat kunstenaars, columnisten en cartoonisten die op de een of andere manier te maken krijgen met censuur daar hun werk konden tentoonstellen.

Zijn naam? Mark Rutte.