GeldBlog - Is de ECB klaar?
Drie jaar geleden heeft de Europese Centrale Bank (ECB) een koersverandering doorgevoerd. Voor het eerst in lange tijd werd er besloten om de rente stapsgewijs te verhogen. En dit heeft nogal wat negatieve gevolgen voor de economie, wat ook precies de bedoeling is. Nu de economische impact zich begint af te tekenen, is het de vraag of de ECB nu genoeg verhoogd heeft en de pauzeknop kan indrukken. Of, zoals velen in de aandelenmarkt hopen, de ECB de rente zelfs kan verlagen.
In september 2019 stond de beleidsrente van de ECB (main refinancing rate) op -0,00% en na vele stappen staat de teller inmiddels op +4,25%. Het hele idee hierachter is, zoals de vaste Geldblog lezer al weet, om de verstrekking van krediet af te remmen, de kosten van krediet te laten toenemen, om zo de consumptie en de investeringen af te remmen. Doordat de vraag dan afneemt (of minder hard groeit als het aanbod), kan de inflatie weer zakken. Immers, er is dan minder schaarste in diensten en goederen wat tevens ook leidt tot minder hoge looneisen (onderhandelingspositie van arbeid verslechtert).
Welnu, vele economische cijfers laten zien dat de economie een draai naar beneden maakt. De Eurozone Manufacturing Purchasing Managers Index geeft weer hoe de inkopers de toekomst zien; een score onder de 50 betekent een krimp. Het beeld laat al sinds medio 2022 een slecht beeld zien. Ook de gehele PMI (inclusief de beter draaiende dienstensector) staat onder de 50.
En als we naar de motor van de eurozone, Duitsland, kijken, dan kan het zomaar zijn dat het label “groeimotor van Europa” weer omgeruild zal moeten worden voor het label “de zieke man van Europa”. Zo is de Duitse Manufacturing PMI gewoon ingestort!
Verder laat het verschil tussen productie en nieuwe orders zien, dat de Duitse fabrieken vooral oude orders aan het wegwerken zijn en dat er te weinig nieuwe orders worden binnengehaald. Zeer donkere wolken daar in Duitsland (maar gelukkig hebben ze daar een stoplichtcoalitie die haar lichtje zal laten schijnen en nog meer briljante maatregelen zal treffen zoals het sluiten van de 4 beste kerncentrales ter wereld…).
Ook de producentenprijzen in Duitsland laten een kentering zien. Vaak leidt dit uiteindelijk ook tot lage consumentenprijzen en dus tezamen tot een lagere inflatie.
Social
Dus vanuit deze hoek zou de ECB kunnen concluderen dat hun verkrappend monetair beleid het gezochte effect heeft. Dit is ook te zien in de kredietverlening die nu een flinke neergang laat zien. Verder heeft de euro iets kunnen aansterken versus de Amerikaanse dollar, waardoor het nu zelfs overgewaardeerd is volgens sommige marktvorsers. Dit geeft de ECB ruimte om niet meer de rente te verhogen (of zelfs te verlagen?). De missie is volbracht, zo zeggen velen.
Social
Maar Knot waarschuwde deze week nog dat de markt veel te gemakzuchtig hierover denkt en dat de rente zeker nog wel verhoogd zal worden. Verder stelt de ECB dat het naar kerninflatie kijkt en daar is geen daling maar een stabilisatie (op een te hoog niveau) te zien. Dus wellicht heeft Knot een punt hier. De meeste experts stellen dan weer dat monetair beleid altijd met een vertraging werkt en dat de ECB nu dient te wachten om de volledige effecten van al gedane maatregelen te zien.
Social
De ECB ziet dit natuurlijk ook, maar ze zijn doodsbenauwd om te vroeg te stoppen met monetair verkrappen, want als de inflatie dan toch weer toeneemt, kan haar geloofwaardigheid dermate beschadigd raken dat de inflatiesituatie geheel zou kunnen ontsporen.
Zo bekeken heeft het er alle schijn van dat de ECB langer zal doorgaan met verkrappen (dan wel langer wachten met verlagen van de rente), totdat zij comfortabel is om het sein brand meester te geven. Dit betekent ook dat de recessie harder gaat zijn dan nodig doordat de pendule nu aan de andere kant zal uitslaan. Kortom, interessante tijden…
Reaguursels
InloggenNiets over Italie dat zogenaamd de 2e economie van de EU is maar bestaat uit rondpompen van geleend geld?
Meloni had kort geleden nog het briljante idee om het terugbetalen van rente op de leningen stop te zetten.
Goede zaak. Aandelen met korting te koop!
Postbus 51 moet maar nieuwe spotjes gaan uitzenden op TV met de waarschuwing: ‘Politici maken meer kapot dan je lief is.’ Vroeger was het drank, maar de schade die onze bestuurders aanbrengen is vele malen groter
Wat een populistische prietpraat. Een van de weinige keren dat Sassen impliciet zegt dat de overheid het juist goed doet. Maar ja daarvoor moet je wel begrijpend kunnen lezen.
Back to basic EEG met zoals ik het noem submarine economisch model de voormalige EEG monetaire slang waarin elk deelnemer verantwoordelijk was voor de eigen economische perikelen!!
Wij gaan betalen. Aan de zuidelijker landen.
We worden in het pak genaaid.
De ECB heeft de rente veel te lang veel te laag gehouden, en de zeepbel is nog altijd niet ontploft. Er is wat mij betreft nog lang geen ruimte om de rente terug te laten zakken, integendeel.
Huizen staan nog steeds 100% overgewaardeerd. Dat moet naar beneden als je wil dat mensen geld overhouden om uit te geven aan iets anders dan aan hun hypotheek.
En dan is er ook nog de aanpak van de kapitaalvlucht. Daar hoor je weinig over. Nochtans is dat vanuit economisch standpunt het ergste kwaad dat een land kan overkomen. Er lekt geld weg uit de kringloop, en het komt niet meer terug. Het gaat naar China, het gaat via Western Union naar Afrika.
Wil je uitgelachen worden? Vraag of je bij van die geldbureau's ook geld uit Afrika of Azie kan krijgen. Het slechts gaat een richting op. De technische infrascturtuur om een tientje naar Nederland te krijgen is bij velen niet eens aanwezig.
De Grieken, Italianen en Spanjaarden moeten nou toch weer 4,25% dokken over hun staatsleningen? En dat hebben ze toch niet? Hun staatsschuld had toch moeten afnemen want daarom was toch de rente op 0%. En nou stijgt dus die rente en dan komen die landen toch weer in de knoop? Dan gaan we weer moeten dokken toch voor die landen? Volgens mij snap ik hoe het zit.
Met twee jaar 10% inflatie is de schuld nu gratis 20% minder. De niet productieve landen/industrieen kunnen een niet volledige inflatiecorrectie doorvoeren op lonen waardoor hun relatieve kosten gedaald zijn.
Ik ben blij dat de ECB en de EU over ons waken. Kan ik straks weer rustig gaan slapen.
Een jaar geleden had ik een hypotheek van 433 euros per 1 september is deze 691 euros. Dank ECB.
Je had het ook vast kunnen zetten. Ik heb nog 18 jaar 1,5%
Kunt u toch meer aftrekken? Wat een gemiesemaus.
Bij een hoge rente is het aantrekkelijker om vervroegd af te lossen, en de verlaagde maandlasten op te sparen voor nog meer extra aflossingen. Ook als het effect op je maandlasten in het begin maar heel klein is tikt het op een gegeven moment hard door, en het geeft je meer financiële vrijheid omdat die extra aflossingen allemaal vrijwillig zijn. (dus bij extra aflossingen de looptijd gelijk houden.) Bij een heel lage rente gaat het grootste deel van je hypotheeklasten al naar aflossing, en hebben extra aflossingen niet zo veel effect.
@W_F | 10-09-23 | 22:04: waarom? Welke rente heb je het over? Zolang ik eenvoudig 6 of 7 procent rendement kan maken met mijn beleggingen dan is het niet zinvol om extra af te lossen.
Er is een reden waarom aflossen zo wordt aangemoedigd door de staat: Wat ik aflos, is geld dat vast zit in mijn huis. Ik kan daar niks mee doen (ook geen rendement behalen) en als ik sterf verdwijnt al dat geld voor een groot deel naar de belastingdienst, ipv. dat ik het zelf kan uitgeven.
Kan iemand ondergetekende simpele ziel uitleggen wat hier nou precies staat? Dan de Belg: cut out the middlemen met hun "war bonds". Het is oorlog: tegen het marktsprookje. Een klein clubje mensen probeert de hele wereld op te kopen.
Dan kun je er al dan niet wetenschappelijk lafjes wat aan tegen speculeren, maar het blijft precies dat. Gokken in een vooropgezet spelletje.
And you ain't in on it.
gewoon n flinke oorlog beginnen, met minder mensen meer herbouwen
De zieke man van Europa, is nu nog zieker doordat ze energieprijzen de pan uit stijgen (geen kernenergie en geen gas meer), een automobielindustrie waar klappen, achterblijvende digitalisering, en ontbreken van vakkrachten (de apothekers blijken bar weinig te kunnen). Sch¨roder had nog een agenda, Merkel heeft vooral weinig gedaan, en wat ze wel gedaan heeft was desastreus. Kortom, de zieke man is voorlopig nog niet genezen. De Ampelkoalition (Rot, Gelb, Grün), een stoplicht van Rot (de SPD van Scholz), Geld (de kleur van de FDP, liberaler dan de vvd), en Grün, de Groenen die nu merken dan regeren van au gaat en ze veel meer bruinkool moeten gaan verstoken. Maatschappelijk loopt het wir schaffen das ook niet lekker.
De zieke man heeft door naïviteit en hebzucht verkeerde toevoegingen tot zich genomen en wordt nu zelf van binnenuit volledig aangetast . Dit komt nooit meer goed
De zieke man van Europa is weer terug en dat betekent nu dat wij daar ook last van krijgen. Duitsland was de motor van de EU.
@likmegaties | 10-09-23 | 20:42: Ik zou niet willen zeggen ´nooit´ maar het gaat heel lang duren als het weer redelijk goed komt.
@ChalinaRosa | 10-09-23 | 20:47:
Als Duitsland niest, dan worden wij verkouden. Wij zijn al lang een Bundesland (Rotterdam leeft van de Rijn met de verbinding naar NRW en verder - Duisburg is 's werelds grootste "Binnenhafen").
"de apothekers blijken bar weinig te kunnen"
Niettemin is de naam feitelijk correct, waarbij ze er NB ook nog naar behoren invulling aan geven.
- Ze appen veel
- Ze gedragen zich vnl. als teken.
U mist nog iets?
Tja, de man die "HO" roept is er inderdaad niet.
Asscher zal nog eens kunnen nadenken, of dit de bedoelde kwalificaties waren, die hij hen toedichte.
Over "schaffen" gesproken?
Met dit bevolkingsbeleid, klimaatbeleid en economisch beleid, is men vooral bezig, laat ik het dicht bij huis houden, Nederland af te "schaffen".
Ik zie Merkel er nog wel voor aan dat ze dit zo bedoelde. Levert uiteindelijk toch glashard totalitair communisme op.
Tja afkomst?
D7 was hier ook hard op weg
hetzelfde te bewerkstelligen.
Na 33 jaar, zijn de Oost-Duitsers nog niet over hun trauma heen.
Stel je voor, nee, houd er maar rekening mee, dat wil er ooit herstel komen, naar een stabiele en vrije maatschappij, dit wel eens minstens zo lang kan gaan duren.
In dat opzicht zijn de jaren Rutte, tot grotere schade geweest, dan menig andere destructieve historische wereldgebeurtenis
@Milton_Styx | 10-09-23 | 22:03:
Over een week weer een (Duitstalige) conferentie waar ook werk van Arbeitskommitees voorgesteld worden (waar ik en een Deen ook aan meegewerkt hebben). Zal weer vele Duitse collega's en vrienden tegenkomen. Dit onderwerp, Standort Deutschland, Wettbewerbsfähigkeit und die Wirtschaft zal ook geheid aan de orde komen.
Deze Drs. in de economie heeft geleerd dat eer twee soorten inflatie zijn; demand push en cost pull.
Deze inflatie is grotendeels cost push; veel inflatie als gevolg van stijgende productiekosten. Lees; energie.
En wat doet mevrouw Von Der Leyen?
Die leest Keynes nog een keer hoop ik
Een hoop macro economische begrippen en een overschatting van controle en bestuurbaarheid. Beetje zoals we ook denken het klimaat per excel te kunnen besturen. Waar het om gaat is, wat kun je kopen voor je euro en hoeveel van die euro's heb je. En dat ziet er niet gunstig uit en dan is nog niet eens de volledige doorwerking goed zichtbaar. Met vraag en aanbod heeft het niet veel te maken minder dan voorheen iig. Eerder met gekozen beleid of ontbreken van pragmatische maatregelen en niet te vergeten (secundaire) belastingdruk.
ECB heeft zichzelf allang in de voet geschoten, het huidige beleid gaat leiden tot deflatie.
Vorig jaar was de economie al 9% geslonken, de inflatie van 10 procent zorgde er op het oog voor dat we net aan de goede kant zaten van net niet in recessie zijn. (Alle kranten jubelden dat we toch nog net wat meer groeiden dan verwacht 0,2% vs 0,0% ofzo)
Ondertussen zien een hoop bedrijven de bui al hangen via de order portefeuille, er is onder de bevolking veel minder bestedingsruimte, voedsel energie en wonen (of het nu hypotheek of huur is) zijn veel duurder geworden.
Onbetrouwbare politiek die ondanks gestegen kosten nog altijd menen dat we de kosten van ongebreidelde immigratie kunnen dragen, zorgt voor onzekerheid. (Net als alle andere “tig” crisis die we nationaal niveau hebben, en God mag weten wat er op Europees niveau nog aankomt)
Dus de hand gaat op de knip.
Wie kijkt naar oorlog,
Wie kijkt naar migratie,
Wie kijkt naar criminaliteit, cultuur en sociale cohesie,
Wie kijkt naar de staatsschulden aan de rand van Europa,
Wie kijkt naar de zelfdestructie van verdienmodellen om het klimaat,
weet dat het werk van de ECB nog moet beginnen.
Persoonlijk vind ik inflatie/deflatie een achterhaald begrip. Net als het idee bij hoge inflatie moet je niet sparen omdat alles toch duurder wordt. Maar als je voor een verbouwing spaart, die toch sowieso duur gaat zijn, is een deel zelf financieren best aantrekkelijk en dat scheelt weer in de kosten voor lening.
Vroeger, tot begin 2000 toen had de term inflatie echt nog wel een betekenis, want er kwam niet elke week een nieuwe televisie of mobiele telefoon uit. Maar tegenwoordig kun je ipv een nieuwe (uitgebrachte) tv ook eentje van 6 maanden "oud" kiezen, die ongeveer dezelfde kwaliteit brengt maar toch goedkoper is.
U ervaart geen -onnodige- inflatie in de buurtsuper? Welk een gelukkig mens. Maar kan ik ook oud eten kopen van zes maanden oud?
Duurdere boodschappen is zooo 2023. Goeie ouwe tijd.
Ik blijf dit herhalen: De inflatie in de EU-zone is een gevolg van debiel energiebeleid, waardoor de prijzen van zo'n beetje alles, inclusief basisbehoeften, door het dak zijn gegaan. Niet als gevolg van de grote vraag, maar omdat het aan de aanbodkant veel duurder is geworden.
En die vraag naar basisbehoeften hangt samen met de bevolkingsgrootte, niet met de financieringsruimte.
Inflatie als gevolg van blijvende vraag naar basisbehoeften terwijl de productiekosten stijgen, los je alleen op door massa-euthenasie. Nou heeft Duitsland daar al ervaring mee, maar dat was toen een enorm slecht idee, en dat is het nu nog steeds.
Precies; het draait voornamelijk om de gestegen kosten.
sproeien om er wereldwijd een kwart af te halen zou veel problemen oplossen.
@AntiZanicz | 10-09-23 | 20:42: zullen we dan in jouw dorp beginnen?
Er is buiten Europa bijna niemand meer die Euro's nodig heeft, de Euro gaat in die zin de Roebel op eigen wijze achterna.
De Euro is sterk overgewaardeerd daar heeft mijnheer Brooks volgens mij gelijk.
hahahaha
Inflatie nog steeds te hoog dus kom maar door met die renteverhoging.
Gewoon op naar een rente van 8%, net zoals 30 jaar geleden. Krijg je weer 2 dollars voor een euro, en dondert de Nederlandse huizenmarkt eindelijk in elkaar, alleen maar win-win.
@Festen | 10-09-23 | 19:54: Ik kan serieus niet wachten :)
@Festen | 10-09-23 | 19:54: Kan mij vaag herinneren dat dit compleet geklapt is in 1988.
Eens. En die renteverhoging komt er ook denk ik.
@Festen | 10-09-23 | 19:54: Mooi man, 2 dollars voor een euro.
Je gebruikt een methodiek die kijkt naar een periode van één jaar. Dat daalt dus niet zo maar.
de rente is ook helemaal niet hoog en de negatieve effecten zijn er helemaal niet. Het herstel naar normala is niet negatief en voordelen voor VVD vrindjes opheffen is ook goed.
@AntiZanicz | 10-09-23 | 20:40: 3.0 op 10 jaars staatsobligaties. Is Inderdaad helemaal niet zo hoog.
@Festen | 10-09-23 | 19:54: We gaan de richting uit van 2 Euro's voor een Dollar
De ECB gaat het allemaal oplossen. De gaan ook nog nu heel veel geld aan het klimaat spenderen. Alle vertrouwen in. Helemaal geen politiek hoor.
Meer eu! (eu met kleine letters)
REAGEER OOK