Als allerlaatsten hebben wij (trage lezers met een door jarenlange internetverslaving aangetaste concentratiespanne van een goudvis) het nu ook uitgelezen: ‘Voorlichting loopt met u mee tot het ravijn’.

Dat is dus het hard uit de school klappende schrijfwerk van voormalig vvd backbencher Ybeltje Berckmoes-Duindam, dat vorige maand al verscheen maar wij lezen nou eenmaal langzaam. Is het boek onthullend? Nee. Eerder bevestigend. Over politiek én pers en daarom dus belangrijk. Geen standaardwerk. Wel een bijbeltje.

In de afgelopen weken werd het boek veel besproken. Het kwam uit in de week voordat Jeanine Hennis struikelde over het OVV-rapport over het mortiergranaat-ongeval in Mali, en de inhoud van het boek beïnvloedde de beeldvorming over die kwestie heel sterk. De vvd-respons op wat een mediarel werd, was namelijk een live casus van wat er in het boek besproken wordt over hoe de vvd van binnen werkt. Plotseling keek iedereen dwars door de politieke mediatraining van Hennis heen, ineens zagen we allemaal de voorlichterslijnen waar de minister zich uit alle macht aan vast probeerde te houden, en toen die niet sterk genoeg waren, bleek er onvoldoende inhoudelijke grond onder haar voeten om aan te kunnen blijven als minister. 1 - 0 voor Ybeltje.

Desondanks werd Ybeltje Berckmoes, vvd Kamerlid van november 2011 tot maart 2017, in de meeste reacties op haar boek op de persoon aangevallen. Niet alleen door de beroepsbewoners van het Binnenhof, maar ook door de (parlementaire) pers en in de commentaren. Ze was een onzichtbaar Kamerlid geweest dat ondanks haar grieven over de gang van zaken binnen de vvd lekker was blijven zitten om een riant Kamersalaris te cashen. En nu er geen baantje voor haar was, is ze maar aan het natrappen geslagen. Zit een kern van waarheid in natuurlijk (want waarom niet eerder opstappen als het je allemaal zo principieel raakt wat er gebeurt binnen de partij), maar tegelijkertijd is het te makkelijk om fundamentele fouten in de vvd af te doen als rancune van een gefaald Kamerlid. 

De voorspelbare reacties in de media proeven alsof de (parlementaire) pers zich betrapt voelt door de onthullingen van Berckmoes: frequente barhangers in Nieuwspoort weten zelf ook allemaal hoe het er aan toe gaat in de Haagse machine. Niet zelden zijn voorlichters journalist geworden, of journalisten voorlichters. De hoogste spindokter van de vvd hopte nota bene zelf heen en weer tussen RTL Nieuws en de vvd. Iedereen weet hoe het er aan toe gaat aan het Binnenhof, maar niemand schrijft het op. Bang om bronnen te verliezen. Omdat ze denken ‘dat het nou eenmaal zo werkt’. Of omdat ze vrezen om het ‘verkeerde populisme’ in de kaart te spelen als de gordijnen van het partijkartel opzij geschoven worden en Het Volk een ongefilterde blik op de kleedkamers van het Haagse theater krijgen. Nu een Kamerlid het zélf doet, blijken al die Jaap Jansens, Hoedemannen en aanverwanten onder de kaasstolp net zo hard in hun hemd te staan als de partij waartegen de in boekvorm gegoten aanklacht zich richt. Alleszeggend voorbeeld: na het verschijnen van het boek haastte De Volkskrant zich om alle namen van de coalitie-spindoctors te noemen in een artikel waarin erkend werd dat die mensen in onze democratie machtiger zijn dan Kamerleden en ja, dat het journaille zich niet zelden om de tuin laat leiden door deze “bruidegoms van het Binnenhof.”

Toch blijft vooral de negatieve benadering van Ybeltje Berckmoes hangen, en in de beeldvorming hoeft de vvd dankzij hun vrienden van de kartelmedia derhalve weinig reparatiewerk te verrichten. Een paar sneren van Halbe Zijlstra en een verder hardnekkig zwijgen volstond.

Alleen al daarom is het boek een aanrader om te lezen (en schrijven we nu toch nog deze verlate recensie). Maar ook het boek zelf is vlot en zeer leesbaar geschreven - dat kun je aan joostwriter ghostwriter Joost Niemöller wel overlaten. Zijn connectie met het boek, en het feit dat de uitgever uit “het netwerk rond Thierry Baudet” komt, waren overigens ook al reden voor achterdocht bij de MSM.

Enfin, het boek dus. Dat schetst een ontluisterende bevestiging van alles dat we eigenlijk al weten, of vreesden, over de vvd. Berckmoes toont zich een observant die wel graag mee wilde doen, maar mede door haar eigen naïeve onwil om zich aan het politieke spel aan te passen nooit de positie van buitenstaander van zich afgeworpen kreeg. Natuurlijk zit er ook persoonlijke rancune in het boek (Halbe Zijlstra kan werkelijk niets goed doen), maar tegelijkertijd beschrijft Berckmoes haar vvd-ervaringen niet in groteske overdrijvingen of smeuïg opgeklopte anekdotes. Diverse beweringen worden ondersteund met interne brondocumenten (achterin het boek afgedrukt), waardoor het geheel niets minder dan een geloofwaardige getuigenis vormt van een politieke partij die als een kil en liefdeloos bedrijf gerund wordt.

Laten we derhalve niet beginnen met een citaat van Berckmoes, maar met eentje van de vvd zelf, afkomstig uit de memo “Werkafspraken Tweede Kamerfractie” uit 2010. “Uitsluitend voor intern gebruik” en achterin het boek integraal afgedrukt:

Wij zijn nog bezig in het boek van Ybeltje (we moesten eerst wat oude DM's van Kees Persluis opgraven), maar bij de vrienden van The Post Online mochten ze een stukje voorpubliceren uit de vuile was van de vvd.

En dat geeft wederom een ONTLUISTEREND inkijkje in de machtsmachine van de voormalige liberalen. U weet, Geert Wilders werd in het tweede proces tegen zijn persoon vorig jaar veroordeeld. Geen straf, wel een rode sticker op zijn persoonsbewijs wegens onfatsoenlijk gedrag. Een en ander viel samen met een debat over de vrijheid van meningsuiting, naar aanleiding van een initiatiefwet van Joram van Klaveren. Dat debat werd vóór kerst gehouden, want het mocht natuurlijk niet Wilders in de kaart spelen in aanloop naar de verkiezingen. Ybeltje Berckmoes schrijft in haar boek dat voormalig vvd-Kamerlid Joost Taverne het in dat debat echter voor Wilders' vrijheid van meningsuiting  op had willen nemen, en hij stelde het volgende voor in de fractievergadering:

Prima tekst voor een liberale partij. Maar hij werd NOOIT uitgesproken. Taverne werd na de fractievergadering achter het katheder getrokken en in elkaar gebeukt door Halbe Zijlstra. "WIL JIJ NOG ERGENS EEN BAANTJE STRAKS? DAN MOET JE DAAR GAAN ZITTEN EN JE BEK HOUDEN!" En aldus geschiedde. Terwijl laffe teckel Pechtold de rechter stond te prijzen voor het snoeren van de mond van een gekozen politucus, zat Taverne op zijn tong te bijten terwijl Zijlstra achter hem met een dolk klaar stond om meteen in zijn rug te jagen als hij het zou wagen om een liberaal standpunt in te nemen waar Wilders wellicht een pietsie van zou kunnen profiteren. De vvd wilde verkiezingen winnen, niet het landsbelang dienen. Berckmoes in haar boek: "Niet veel later liet Halbe Zijlstra mij weten dat Joost Taverne anders dan ik niet zo dom zou zijn om zonder toestemming een interview te geven. ‘Omdat Joost wel weet dat hij hierna nog een hele carrière te gaan heeft.’ Daar had hij een punt. Ik was nooit een goede marionet." Nano-Jort Joost Taverne wel. Die is ondertussen naar een sjiek diplomatenbaantje in New York gepromoveerd. Met zijn Porsche en zijn rode sokken.

Ex-vvd Kamerlid Ybeltje Berckmoes klapt in een boek uit de school over haar tijd als backbencher in de schaapskooi van Mark, Halbe en vvd voorlichtingsführer Kees Berghuis. De onthullingen zijn ontluisterend, edoch totaal niet verrassend voor de vvd, een principeloze bitterballenclub voor baantjesjagers zonder integriteit of ruggengraat. Je hoort het al jaren en je leest het tussen alle regels door: Kamerleden van de partij zijn dress monkeys van de partijleiding. Smoel houden en stemmen wat de baas je oplegt. En wie goed meespeelt, krijgt de mooie baantjes. Landsbelang? Flikker toch op & who the hell cares. Zolang je de pers beheerst, beheers je het verhaal en daarom heeft Berghuis iedereen opgelegd te zwijgen over Berckmoes' boek. Dan bloedt zoiets vanzelf dood.

Tijd om zelf ook een onthulling te doen.

In het najaar van 2015, kort nadat GeenStijl een half miljoen handtekeningen bij de Kiesraad had ingeleverd en het Oekraïnereferendum een feit was, wilde Kees Berghuis plots 'koffie drinken' met ondergetekende. We hadden ooit eens kort telefonisch contact gehad, vlak voor hij in maart 2015 bij RTL Nieuws afzwaaide, en die 'voormalige prille samenwerking' (1 keer een tipje) wilde hij zogenaamd voortzetten, maar dan vanuit zijn nieuwe rol als voorlieger bij de vvd. De berichtjes van dat najaar bewezen vooral met terugwerkende kracht dat Berghuis in zijn slotperiode bij RTL met een dubbele pet op aan zijn bureau heeft gezeten, om mediazieltjes te winnen om zijn aanstaande voorlichtersmachine alvast wat mee af te stellen en te smeren. Wie weet hoeveel journalisten op die manier naar zijn pijpen dansen, want het parlementaire persvlees is vaak zwak. Op het koffievoorstel zijn we nooit ingegaan. Wij komen nooit in Den Haag.

Kort na het referendum van 6 april 2016, op het moment dat de uitslag officieel geldig was, dook Berghuis wederom op in mijn privéberichten op Twitter. Ditmaal met het voorstel voor een biertje. De insteek? Een vorm van 'samenwerking', want hij hoort nog wel eens wat, 'net als bij RTL'. Hij bood dus Binnenhofroddels aan, misschien wat vuil over andere partijen, uiteraard nooit ongunstig voor zijn eigen club en ongetwijfeld voornamelijk met de hoop op een wederdienst in de vorm van een terughoudende of vriendelijke opstelling van GeenPeil en GeenStijl ten aanzien van een referendumuitslag die bij de vvd natuurlijk als een politieke en publicitaire molensteen om de nek hing. Zonder er omheen te draaien hebben we hem verteld dat we niets te bieden hebben. Er ligt een heldere, geldige uitslag, en daar mag de vvd het mee doen. Berghuis dekt zich vervolgens nog enigszins in door te suggereren dat het biertje natuurlijk los stond van het referendum. Hij vindt ons gewoon toffe jongens, of zo. 

Aan onze hoela.

Wij vinden Berghuis, de Roger Stone van Den Haag, een gladde lul op bruine puntschoenen, zonder democratisch eergevoel en met dédain voor bestuurlijke verantwoordelijkheid aan het volk, die denkt dat alles en iedereen te koop is, of anderszins voor het opportunistische karretje is te spannen. Wat in de wereld van de vvd ook gewoon zo is, zo blijkt bij elk nieuw integriteitsschandaal of middelvinger naar de democratie. Maar die smerige spelletjes spelen wij niet mee, want zelfs al kunnen we een stel online hufters zijn, we hebben zowel eer als geweten en we handelen alhier naar beiden. Iets waar we de vvd zeer zeker niet van verdenken.

Na die laatste 'lol' onzerzijds, en een openlijk door mij in de timeline gegooide waarschuwing aan zijn adres dat een volgende poging tot doorzichtige omkoping zou leiden tot openbaarmaking van de DM's, ontvolgde hij me - never to be heard of again. De typische vvd-reactie op de onthullingen van Ybeltje Berckmoes, waar we de hand van Berghuis weer in terug proeven, zijn vandaag de trigger om ons eigen kleine voorbeeldje van de viezigheidjes van de vvd alsnog naar buiten te ventileren. Met de hartelijke groetjes van 2,5 miljoen tegenstemmers bij het referendum.