Na Safari Eurabia op Oorlogspad Oekraïne - deel twee van een drieluik over een reis naar het front

Conflictkenner en camerasoldaat Dr. Teun Voeten is voor een speciale operatie voor GeenStijl naar Oekraïne gereden, in één ruk in zijn ouwe Peugeot diesel, met wat voedselbonnen, een knapzak en een camera. Hij bezocht steden en stranden op het strijdtoneel en reisde door naar het front van de oorlog tegen de Russen. Daar deel één, hieronder verder met de verslaggeving. Alle foto's opklibaar voor groot. Daarbij geldt een kijkerswaarschuwing: het is oorlog, en dat is soms goed te zien.

Honderdvijfendertig kilometer ten oosten van Odessa ligt het stadje Mykolaiv. Het is het laatste Oekraïense bastion, een buffer tegen de Russische bezette gebieden in het zuiden: vanaf het tien kilometer verderop gelegen Kherson tot aan de Krim. Mykolaiv is in feite frontlijn-gebied. Dat het raketten regent op Mykolaiv is overdreven, maar de stad wordt dagelijks beschoten. In maart bezocht ik met Robert Dulmers de dierentuin, de grootste van het land, waar ‘s anderendaags zes raketten waren geland, waarvan de restanten nu in het kleine natuurhistorisch museumpje van de Zoo liggen. Tijdens de bijna zes maanden durende oorlog zijn er in Mykolaiv bijna vierhonderd doden gevallen en ruim duizend gewonden.

Mykolaiv is een naargeestige stad. De centrale boulevard die Tsentralʹnyy Prospekt heet, is drie kilometer lang en volgebouwd met grijze, in Sovjet-depri-stijl opgetrokken flats. In maart was de stad doods: alle winkels en cafeetjes gesloten, maar nu probeert het bestuur van de oblast (het district) onder het leiderschap van de charismatische gouverneur Vitaliy Kim het leven weer te normaliseren. Kappers, cafés en garages functioneren, als ik deze augustusmaand met mijn fixer Alexander Milevich naar de stad rijd. Het was de bedoeling om in het weekend te gaan, maar de stad heeft toen van de gouverneur een uitgaansverbod gekregen van achtenveertig uur. Een noodzakelijke maatregel volgens de autoriteiten, om Russische collaborateurs op te speuren en aan te houden.

"Trek gerust voor de honderdvijfendertig kilometer een kleine drie uur uit", hoor ik en het klopt. Niet alleen zijn er grote gaten in het wegdek, vanwege granaatinslagen, maar het zijn vooral de checkpoints die tijd kosten. Bij sommige is het genoeg om mijn paspoort en Oekraïense legeraccreditatie te laten zien waarna ik vriendelijk word doorgezwaaid, bij andere checkpoints worden de papieren gefotografeerd en met WhatsApp doorgestuurd naar de autoriteiten waarna je dan een klein kwartier moet wachten om vervolgens alsnog doorgelaten te worden. Bij een ander checkpoint staat een file van kilometers die ik als geprivilegieerd lid van het internationale pers corps met alarmlichten voorbij rij, om me vooraan aan te sluiten.

Herhaalde waarschuwing: ongecensureerde oorlogsfoto's na de breek