Het is alweer bijna een jaar geleden dat we getuige waren van het historische Brexit-referendum. Maar sindsdien woedt er een heuse koude oorlog tussen Londen en Brussel. Met steken onder water over en weer, stoten onder de gordel en hier en daar een dolkstoot in de rug. De ongekozen voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, kan het op z’n zachtst gezegd niet goed vinden met Theresa May, de premier van het Verenigd Koninkrijk die de aanstaande Britse verkiezingen op 8 juni grandioos gaat winnen. De EU kan het zich immers niet permitteren dat het VK het straks misschien wel beter gaan doen buiten de Europese Unie: met de controle over eigen grenzen, superioriteit van het Britse parlement en de Britse rechter en met de mogelijkheid om eindelijk weer zelf handelsverdragen te sluiten met landen als de VS, India en China. Dus besluit de EU om miljarden euro’s aan losgeld te eisen voordat ze überhaupt aan tafel gaan zitten, lekt Juncker vertrouwelijke informatie aan de pers en zegt hij dat de Engelse taal steeds minder belangrijk wordt, met als ultieme doel de onderhandelingspositie van May en het VK te ondermijnen. Maar daar is dan Nigel Farage, de godfather of Brexit, die Juncker even de oren waste in de Brusselse lobbyenclave. Hoewel zijn partij UKIP langzaam het loodje legt, blijft hij weerbaar en strijdvaardig om de democratie van zijn land te beschermen. En gelijk heeft-ie.

De oorzaak van Brexit, Trump en het Nederlands NEE tegen Oekraïne-verdrag, door Joost @Eerdmans. pic.twitter.com/UokEzTSbZv

— Leroy Theuniszen (@theuniszen) 10 november 2016

Al sinds het concept representatieve democratie in het leven is geroepen, bestaat De Kloof. De kloof tussen burger en politiek. Tussen de gewone man en de zittende macht. Tussen de hardwerkende belastingbetaler en de volksvertegenwoordiger die dit geld weer uitgeeft. Die kloof is ook logisch: het is zowel theoretisch als praktisch onmogelijk voor een volksvertegenwoordiger om op elk dossier en in elk debat hetzelfde standpunt in te nemen als zijn achterban. Maar de laatste jaren is bij de zittende macht de trend ontstaan om te kijken hoever De Kloof kan worden opgerekt. De politieke klasse dacht dat zij hem eindeloos konden verbreden, dat er geen maximum aan De Kloof zat. In Nederland bereikten we hiermee een hoogtepunt bij ons eerste (moderne) referendum: het referendum over de Europese Grondwet in 2005. Bijna twee derde van Nederland stemde tegen, maar de vergaande Europese integratie ging door via een achterdeur, genaamd het Verdrag van Lissabon. Een Europese Grondwet met een andere naam, een ander lettertype en een kleinere regelafstand, maar onder de streep hadden de twee verdragen een vrijwel identieke inhoud. Zelfs een overduidelijke democratische meerderheid kon deze bevoegdheidsoverdracht naar Brussel niet tegenhouden. Onze volksvertegenwoordigers overschreden hun politieke mandaat, met alle consequenties van dien. Een zwarte bladzij in de geschiedenis van de Nederlandse democratie. Alles moet groter en groter In de jaren daarna werd het er niet beter op. Ons werd verteld dat meedoen aan globalisering geen keuze meer was. We moesten wel opschalen, we moesten wel meedoen op het wereldtoneel, want anders... Het afstaan van soevereiniteit en/of het ondergeschikt maken van eigen rechtsorde mocht geen obstakel vormen. Feitelijk werden en worden Westerse democratieën gewoon in de uitverkoop gezet, waardoor de gewone man langzaam de grip op zijn eigen leven verliest, zonder daar ook maar enige invloed of zeggenschap over te hebben. En als hij zich daar dan tegen verzet, valt het hele politieke systeem over hem heen. We zagen het vorige maand nog bij onze zuiderburen met CETA: als je gefundeerde, principiële bezwaren hebt tegen grote internationale verdragen die een ingrijpend effect hebben op het leven van de gewone man, "gijzelt" (!) hij 500 miljoen Europeanen. Niemand luistert meer naar hem, en er is geen noodrem meer waar hij aan kan trekken om het politieke systeem tot een halt te roepen. Maar dan barst de bom En dan is het 2016. Het momentum is daar. Via een Brexit en via Trump - maar ook via GeenPeil - gaat de gewone man op zoek naar zijn eigen noodrem. De Kloof tussen hem en de politieke klasse is inmiddels zó groot geworden, dat hij er alle principes voor aan de kant zet om maar gehoord te worden. Het toppunt is bereikt. Hoe vaak The Donald ook uit de bocht schoot, en hoezeer de media dit ook in het gezicht van de kiezer drukten ─ het had geen enkele zin. De seksistische en racistische uitspraken en overduidelijke incompetentie deden er allemaal niet meer toe. Het was te laat. De mensen die op Trump hebben gestemd zijn niet 'gewoon' boos, men is niet 'gewoon' bezorgd. De kiezer voelt zich compleet machteloos. De politiek heeft hem in de steek gelaten en hij heeft onvoldoende democratische instrumenten om dat politieke systeem te corrigeren. Een vertrouwensbreuk van ongekende grootte die jarenlang herstel nodig heeft. De schuld van het establishment, en exact de reden waarom Trump nu tot president verkozen is. De media hebben verloren Maar het is niet bij de gevestigde orde waar de meeste klappen vielen. De grootste verliezers van de Amerikaanse verkiezingen, het Brexit-referendum en het GeenPeil-referendum, zijn de media. Sinds jaar en dag eten ze uit de hand van de gevestigde politieke orde. Het is een integraal onderdeel van het politieke systeem geworden en samen houden ze De Kloof zo breed mogelijk. In Amerika was (en is) dat niet anders. De grote kranten, de journalisten, de experts, de opiniepeilers, allemaal waren ze eensgezind: Hillary zou winnen. Een overwinning voor Trump, zo stelden ze geheel objectief vast, was 'wiskundig onmogelijk' en 'ondenkbaar' - echt hartstikke objectief allemaal. Stel je dat eens voor. Dag in, dag uit hoor je van de media hoe slecht die ene presidentskandidaat, die precies de problemen aankaart waar jij al jaren mee kampt, wel niet is. Problemen die zijn veroorzaakt door precies dat politieke systeem waar die kandidaat tegen ageert, en waar jijzelf nooit iets aan hebt kunnen doen omdat je er geen invloed op hebt. Dat de kandidaat niet deugt, dat zijn beleid niet deugt en dat de problemen die hij aankaart niet deugen, ook al komt hij op voor jouw belangen. Dat hij nooit kan en zal winnen, hoe graag je het ook zou willen. Natúúrlijk stem je dan op Donald J. Trump. Het is de enige noodrem die je tot je beschikking hebt.

Our @pollsterpolls model gives @HillaryClinton a 98.1% chance of winning the presidency https://t.co/E9mjH42Sa4 pic.twitter.com/RcNnoTqdke

— Huffington Post (@HuffingtonPost) 7 november 2016

De media hebben Trump in het presidentiële zadel geholpen, omdat ze hun macht hebben verloren en hun grip op de samenleving zijn kwijtgeraakt. Stuk voor stuk zaten ze ernaast, omdat ze totaal geen idee meer hebben wat die gewone man, die potentiële Trumpstemmer, allemaal denkt, voelt en meemaakt. Hij schermt zich politiek gezien volledig af en vertelt aan niemand dat hij op Trump stemt, want dat maakt hem een 'boze blanke man', zelfs als hij niet wit is, en zijn zorgen zijn hierdoor niet langer legitiem. Men bestempelt zijn zorgen als 'onterecht', 'onderbuik', (extreem-) rechts of erger, want dat is wat de media ervan maken. Zijn problemen doen er niet meer toe. Gevolg is dat hij zich niet alleen afzet tegen het establishment, maar ook tegen de media. Het politieke systeem begrijpt hem niet en wil hem niet begrijpen. Hij sluit zich aan bij de silent majority. Het establishment moet weg. De groeiende afkeer van het establishment was ook duidelijk zichtbaar tijdens de campagne van GeenPeil. Binnen no time waren er voldoende donaties binnen voor een stevige campagne, en het duurde niet lang tot zich een groot vrijwilligersleger achter GeenPeil had geschaard. Die 3.000 vrijwilligers waren de meest strijdbare mensen die ik ooit heb gezien in Nederland. Zo kwam er een verzoek in de mail van een vrouw die om een extra doosje flyers vroeg voor haar moeder van 86. Haar moeder was zó fanatiek, dat ze de eerste doos al op had. Zesentachtig jaar oud, en zo strijdbaar voor de democratie. En toch werden ook zulke mensen, die de Nederlandse democratie zo'n warm hart toedragen, door het establishment en hun media-arm bestempeld als 'vriendjes van Poetin' - omdat ze op kwamen voor hun eigen democratie. Het is niet alleen kleinerend en onder de gordel, het is beschamend. En de media dragen eraan bij. GeenPeil en De Kloof GeenPeil maakte duidelijk dat er veel mensen in de samenleving zijn die zich nog niet veilig voelen voor de opschaling, de globalisering, de Europese eenwording. Veel mensen zijn bang de grip op hun leven te verliezen. Dat zijn geheel terechte gevoelens waar je voorzichtig mee om moet gaan, maar het establishment houdt er een deksel op en gaat gewoon verder. De Kloof moet zo breed mogelijk blijven. Maar op een gegeven moment barst dat uit. Dan krijg je inderdaad Trump als president van de VS, na decennialang establishment aan de macht. Dan verlaat het Verenigd Koninkrijk inderdaad de Europese Unie, na 45 jaar lidmaatschap van een bureaucratisch moloch. De gewone man heeft genoeg van het politieke systeem dat zijn leven opslokt, zonder dat hij er iets tegen kan doen. Hij vindt zijn eigen noodrem wel, al moet hij daar al zijn andere principes voor aan de kant zetten. In Nederland was GeenPeil die noodrem. 450.000 mensen tekenen voor een referendum, meer dan 30% van de kiezers ging stemmen en 2,5 miljoen Nederlanders uitten hun diepgewortelde onvrede over Europese uitbreiding. Het moge duidelijk zijn dat Trump en Brexit een waarschuwing zijn voor premier Rutte: negeer deze referendumuitslag en de democratie loopt permanente schade op. Zelfreflectie 2016 gaat de boeken in als het rampjaar voor het establishment en de establishmedia. De harde klappen die de Westerse bevolking heeft uitgedeeld zijn genoeg reden voor de nationale en internationale media om de hand in eigen boezem te steken. Ze kunnen niet anders dan toegeven dat ze lange tijd een speelbal in de handen van het establishment waren en compleet out-of-touch met de rest van de bevolking zijn geraakt. Hoe dan ook, de kop is eraf. Hoelang zullen ze het volhouden? Hebben ze hier echt van geleerd? Voelde het establishment niet gewoon veel te lekker aan? De verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland volgend jaar zijn in ieder geval de volgende grote test. De Europese lente gaat hoe dan ook door. Moge de democratie winnen. PS. Heb je ook genoeg van De Kloof? GeenPeil probeert het gat te dichten. Sluit je aan bij het Leger des Peils op www.geenpeil.nl en zet je in voor een gezonde democratie.

alsof je Theo van Gogh minister van Buitenlandse Zaken maakt https://t.co/dYYuN28BFx

— Joris Luyendijk (@JLbankingblog) July 13, 2016

De Britten maken zich op voor een spannende dag: #MayDay. Naar verwachting maakt kersverse premier Theresa May vandaag de rest van haar kabinet bekend, nadat zij gisteravond al een aantal kabinetsrollen onthulde. De nu al meest verrassende alsook meest lovenswaardige benoeming is die van de malle, maar uiterst briljante Brexiteer Boris Johnson als nieuwe MinBuZa - een benoeming waar niet zozeer de Britse kiezers, maar vooral de Britse media enorme moeite mee hebben, en deze ambtenaar is ook niet bij Iedereen wordt in hun hemd gezet, van zuurlinks tot Eurofiel gek. Ook de Nederlandse Bremainers zijn de draad helemaal kwijt. Zo zou de keuze voor Boris niet alleen 'irrationeel' zijn, aldus Joris Luyendijk, maar kan de wereld het VK volgens hem ook 'niet langer serieus nemen' en zou May graag een kernoorlog willen ontketenen. Bovendien, zo denken ze te denken bij Nieuwzuur (en willen ze dus dat wij dat ook denken), heeft Boris de positie alleen gekregen zodat May 'm in de gaten kan houden. Bon. Wij kunnen het vooralsnog alleen bij de feiten houden, en dat is dat Boris een referendum heeft gewonnen en nu in de perfecte positie zit om voor 17.410.742 Britten de controle terug te nemen over hun land, hun grenzen, hun viswateren en hun democratie. Laat die Brexit maar komen, zouden wij zeggen. Maar EU-president Tusk (wie?) denkt daar toch mooi anders over. Pratend over de aanstaande uittredingsonderhandelingen met het VK, zei hij gisteren dat de Britten absoluut niet mogen profiteren van een Brexit, omdat dit dodelijk zou zijn voor de Europese Unie. Daarmee erkent de ongekozen president van de EU dus dat het draagvlak voor een politieke unie, met steeds minder macht voor nationale parlementen en steeds meer bevoegdheden voor ongekozen bureaucraten, alsmaar verder afbrokkelt. Want Brexit means Brexit, heeft May gezegd, en daarom heeft ze in haar kabinet ook een Minister van Brexit aangesteld. David Davis wordt voluit Secretary of State for Leaving the European Union en daar heeft hij (toevallig?) begin deze week een aantal hele optimistische ideeën voor uiteengezet. There's their plan! Juncker doet niet flauw en feliciteert May met haar aanstelling - en de ongekozen potentaat hoopt dat hij snel eens langs mag komen. Zal ons eerst benieuwen of hij z'n baan nog heeft tegen de tijd dat hij aan de beurt is.

My warmest congratulations to @theresa_may - I look forward to working closely with you and wish you every success pic.twitter.com/lG1hWw36aO

— Jean-Claude Juncker (@JunckerEU) July 13, 2016

Rutte sloeg plank weer eens goed mis. VK in 20 dagen nieuwe regering, NL na 3 mnd. nog geen besluit over ass-verdrag pic.twitter.com/eTkLTgO59Q

— ForumvoorDemocratie (@fvdemocratie) July 13, 2016

Een pijnlijke doch geen verrassende constatering: Nederland kent net zulke slechte verliezers als het Verenigd Koninkrijk. Hoewel de voorspelde doemscenario’s nog even op zich laten wachten, spoelen er allerlei negatieve economische cijfertjes aan op de kuststrook van het Europese vasteland - die vervolgens schuimbekkend worden opgeraapt door de Hollandse Bremainers. Eén van de meest gehoorde kritiek op de aanstaande Brexit – die overigens nog lang niet zekergesteld is als Bremainer Theresa May premier wordt – is dat het Britse vestigingsklimaat voor grote bedrijven is aangetast. Multinationals, beleggers, investeerders en internationale instanties vermijden de financiële metropool Londen, of willen er zelfs uit vertrekken. Well, dat is niet meer dan logisch. Economische en financiële onzekerheid en instabiliteit zijn een vanzelfsprekend gevolg van de keuze om de EU te verlaten. De Europese Unie heeft immers decennia lang macht gecentraliseerd in Brussel en Straatsburg, waardoor het lobbyen voor grote bedrijven en investeerders stukken makkelijker is geworden – en de Brusselse macht corrupter. Nu er een Brexit aan zit te komen, ziet Big Business hun lobbymacht verdampen. Dat de Britse bevolking zich van de lobbycultuur heeft losgemaakt, is iets waar het juist trots op mag zijn, in plaats van angstig weg te kijken. De Britse MKB'ers krijgen eindelijk weer lucht nu multinationals hen niet meer uit de markt kunnen pesten met stapels wetgeving waar ze moeilijk of niet aan kunnen voldoen. Dat neemt niet weg dat het economisch inderdaad pijn gaat doen de komende paar jaar. Het beste advies aan de Britten: accepteer dat je er even op achteruit gaat en beperk de pijn op korte termijn. Maar laat je niet afremmen door de stormvloed aan minnetjes. Let ook op de plusjes. En richt je vooral op de lange termijn met een duurzame economie. Focus niet alleen op het terugtrekkingsakkoord met de Europese Unie, maar stuur ook diplomaten naar alle uithoeken van de wereld. Haal de economische banden aan met China, de VS, Japan, Brazilië en de Commonwealth, met landen als India, Australië, Nieuw-Zeeland en Canada, en sluit zo spoedig mogelijk eigen handelsverdragen als er daadwerkelijk een Brexit heeft plaatsgevonden. Het wordt een bumpy road, maar blijf achter je land staan. Als die Britse economie eenmaal weer op de rails staat, zou deze best eens kunnen bloeien als nooit tevoren. Al helemaal als de Britten geen zorg hoeven te dragen voor de nieuwe bankencrisis op het Europese vasteland, die overigens weinig met een Brexit en alles met politiek en financieel wanbeleid te maken heeft. (Video via)

Bindende kijktip voor iedereen die de Britse democratie een warm hart toedraagt: de kickstarterfilm Brexit the Movie. Na een overtuigende #NEEisNEE in ons eigen GeenPeil-referendum is het op 23 juni a.s. de beurt aan de Britten om aan de noodrem van de Europese trein te trekken, in het nu al historische,100% bindende, #OutisOut Brexit-referendum. Met nog 41 dagen te gaan, werd de campagne afgelopen maandag officieel afgetrapt door premier David “dodgy Dave” Cameron namens het Remain-kamp (vóór EU-lidmaatschap). Onder het motto “Stronger, safer, better off” stelde hij dat – hou je vast – een Brexit kan leiden tot een Derde Wereldoorlog. Sodeju! Tegen zo’n bangmakerij kan zelfs die continentale crisis van Juncker niet op. (Waar blijft die nou eigenlijk, JC?) Maar behalve deze angstzaaierij, van een campagne die ondertussen bekend staat als “Project Fear”, is er nog meer aan de hand bij onze referendumburen.
Zoals we inmiddels wel kunnen verwachten van een campagne waarbij de overheid een kant kiest, is het referendum al lang niet meer “free and fair” zoals aanvankelijk werd beloofd. Daarbij gaan de Britten nog een stap verder dan een reductie in stemlokalen en verwarrende stembiljetten. Om te beginnen valt het referendum precies in het midden van het EK voetbal. Strategisch gekozen door de regering of niet, dit zal ongetwijfeld effect hebben op het stemgedrag. Het nieuws zal vooral overschaduwd worden door de (al dan niet belabberde) prestaties van de Engelse, Welshe en Noord-Ierse voetbalteams, en zal dus niet gaan over de 80 miljoen visumvrije ErdoTurken. Bovendien kan het tijdelijke, 51 voetbalwedstrijden durende gevoel van Europese eenheid het onderscheid doen vertroebelen tussen een continent vol diversiteit en vriendschap enerzijds, en een bureaucratische politieke unie anderzijds. Kiezers kunnen hierdoor sneller geneigd zijn om toch vóór EU-lidmaatschap te stemmen. Maar er is meer. Terwijl het Leave-kamp, bestaande uit de groepen Vote Leave, Leave.EU en Grassroots Out (GO!), het voornamelijk moet doen met donaties en leningen van sympathisanten, krijgt het Remain-kamp – dat overigens via een Soros-achtige constructie wordt gesteund door o.a. de Amerikaanse banken Goldman Sachs en JP Morgan – extra hulp van de Britse regering. Dodgy Dave heeft namelijk, op rekening van de belastingbetaler, een pro-EU propagandaboekje naar alle 27 miljoen huishoudens in het Verenigd Koninkrijk laten sturen. Kosten: 9,3 miljoen pond. Dat is dik een miljoen meer dan het gehele Leave-kamp tot nu toe in donaties heeft ontvangen (8,2 miljoen pond). Last but not least doet ook de Britse publieke omroep BBC, waarover vorig jaar nog bekend werd dat zij miljoenen aan subsidie krijgt van de EU, nog een duit in het zakje van wantoestanden. Nigel Farage, de Founding Father van het referendum, is namelijk uitgesloten van het grote BBC Wembley Arena referendumdebat op 21 juni – dat is twee dagen voor het referendum. Dit terwijl er zonder de onuitputtelijke inzet van deze onvermoeibare volksheld en van zijn partij UKIP, überhaupt nooit een referendum zou zijn geweest. Al met al bewijst de gang van zaken dat ook dit referendum een strijd is van the people versus het establishment, net als het referendum van 6 april. De meest recente peiling toont overigens een nipte voorsprong voor het Leave-kamp: 41 tegen 40 procent. 16 procent weet het nog niet. En dat wordt de belangrijkste categorie kiezers: the undecided. Bij deze groep, die vooral bestaat uit linkse stemmers, zal dan ook het eindoordeel over Brits EU-lidmaatschap gaan vallen. Misschien dat Brexit the Movie ze kan helpen bij hun keuze. De film is hoe dan ook een aanrader voor iedereen, aan welke kant je ook staat. Dus. Chips, nootjes, en bier. Check de film, gratis en voor niets, hierrrboven of via de website van Brexit the Movie.

Nooit eerder werd Arrogander Pechtold en overige Eurofielen zo glansrijk in hun hemd gezet. 14.441 handtekeningen. Uitgeprint. Ondertekend. Gevouwen. In een envelop gedaan. Met een postzegel erop. Door mensen die ouderwetse democratie een warm hart toe dragen. Burgerverzet zag er nimmer zo bureaucratisch uit, maar het effect is net zo grandioos als een gemiddelde revolutie. Inleidend verzoek tot een referendum over de EU met twee vingers in de neus binnengesleept. Vlag & Wimpel. Dankzij jullie. Nu hebben we tussen 18 augustus en 28 september de tijd om 300.000 fysieke handtekeningen binnen te slepen, die allemaal naar GeenPeilHQ gestuurd moeten worden. Hoe dat in z'n werk gaat, lees je in deze nieuwe FAQ.