Rotterdam hard op weg naar algeheel bankroet
De Maasstad doet momenteel hard z'n best om in recordtempo in de rivier af te zakken. Lukt aardig ook, trouwens. Drie dagen geleden werd bekend dat de gemeente Rotterdam voor het zoveelste jaar op rij te kampen heeft met een tekort van tientallen miljoenen. Maar geen nood, Rotterdam beschikt over een goedgevulde reservepot. Die werd in 2006 gevuld met ongeveer een miljard euro die Rotterdam verdiende aan de verkoop van AVR, een groot afvalverbrandingsbedrijf. Toenmalig wethouder Wim van Sluis (Leefbaar Rotterdam) sloot in 2005 nog wel een contract voor 25 jaar met AVR: de gemeente betaalt 100 euro per 1.000 kilo afval. Dat leek toen een goede deal, inmiddels is de marktprijs om 1.000 kilo afval te laten verbranden gezakt naar 40 euro. Oeps.
Tegelijkertijd heeft de gemeente wel de ambitie om het ophalen van afval kostendekkend te maken. Gevolg: de afvalstoffenheffing knalt jaar na jaar door het plafond. In 2011 stond het tarief nog op 260 euro, in 2014 gaat het waarschijnlijk naar 370. Een bizarre lastenverzwaring voor de werkende Rotterdammer, die ook moet betalen voor de arme Rotterdammers die hun heffing kwijtgescholden zien. Maar dat is lang niet de enige hoge belasting in Rotterdam. Ook de markttarieven zijn met tientallen procenten gestegen, de parkeertarieven zijn met 10% omhoog en de bouwleges zijn met honderden procenten gestegen. Weet u wat het kost om een dood boompie in uw tuin te kappen in Rotterdam? Een lieve 738 euro. Zo hoog is de nood in de Maasstad. Ook het reorganiseren van het ambtenarenapparaat in Rotterdam lijkt stroef te verlopen. Van de 2.450 ambtenaren die Rotterdam voor 2015 kwijt wil zijn er tot nu toe 1.300 vertrokken.
De reservepot wordt nu al jaren gebruikt om de tekorten op de begroting te dichten. Voorzienbare tekorten, maar er wordt steevast te positief gedacht over inkomsten en uitgaven. Tot voor kort wethouder van Financiën Kriens (PvdA, inmiddels hotemetoot bij de VNG) voerde de motie 'Budgetdiscipline', die bedoeld was om 'paal en perk te stellen aan overschrijdingen van het budget', niet uit, 'waardoor de deuren naar de reserves nog steeds wagenwijd openstaan.' Resultaat van dit PvdA-beleid: zat er in 2006 nog een miljard in de reservepot, nu zit er nog een kleine 400 miljoen in. Het 'beleid' (graaien in de reservepot terwijl de tekorten voorzienbaar zijn) is jaren achter elkaar bekritiseerd door de Rotterdamse Rekenkamer, die echter steevast nul op rekest kreeg bij het College van B&W.
Ook aan hopeloze blunders is in Rotterdam geen gebrek. De laatste: een totaal geflopt ICT-systeem om de grondexploitatie inzichtelijk te maken. Het mislukte grapje kost Rotterdam 15 miljoen. Hoppa. Niet per se een blunder maar wel een mooi voorbeeld van bijna realiteitsloze luchtfietserij: het Stadsinitiatief in Rotterdam. Vorig jaar won het initiatief 'De Luchtsingel', een houten brug bij Hofplein. Kosten: vier miljoen. Kan er ook wel vanaf. De initiatieven van dit jaar kunnen geen van allen de tongen losmaken in Rotterdam, de optie blanco klinkt steeds aantrekkelijker.
Het grote probleem van Rotterdam is trouwens niet eens geld maar werkloosheid. Rotterdam is aandeelhouder van grote bedrijven als Eneco, Evides en het Havenbedrijf die voor weinig in de boeken staan, aanleiding voor de directeur van de Rotterdamse Rekenkamer te stellen dat Rotterdam 'op papier veruit de rijkste stad van Nederland' is. Maar dan de werkloosheid. In april waren er maar liefst 60.000 niet-werkende werkzoekenden in Rotterdam, het aantal Rotterdammers in de bijstand staat op ruim 35.000. Desastreuze cijfers (PDF), en dan mag u zelf bedenken hoe het plaatje er in vergelijking met de landelijke cijfers uit ziet. Ondertussen laat het Rotterdamse College van B&W een interne mail lekken waarin staat dat de gemeente wat hen betreft best garant kan staan voor 165 miljoen voor een nieuw voetbalstadion. Lalala. Geld.
Niet alleen geldzaken zijn reden tot zorg in Rotterdam. Het stadsbestuur heeft te kampen met een kliek van elkaar de hand boven het hoofd houdende bewindvoerders. Meest bizarre voorbeeld hiervan is de recente (en nog altijd aan de gang zijnde) affaire met de dappere ambtenaar die het lef had om iets te zeggen over de erbarmelijke omstandigheden in Rotterdamse moskee-internaten. Die wordt er momenteel vakkundig uitgewerkt door samenwerkende wethouders. Ook op wijkniveau is het lang niet overal koek en ei, neem bijvoorbeeld een kijkje in Feijenoord en de overname van de macht door Turks-PvdiAaanse politici. Hoog tijd voor die gemeenteraadsverkiezingen in 2014.
Voor de duidelijkheid. Alleen Rotterdammers mogen kankeren op Rotterdam. Dus u mag nogmaals uw kapsones muil houden en zakken gaan sjouwen in de haven.