GeenStijl Historisch Verantwoord! We hebben een zomercolumnist weten te strikken met een bijzondere reputatie op het gebied van cartoons & spotprenten. Deze zomer is hij onze eenmans interredactionele werkgroep cartoonduiding, om te laten zien dat het jankeballen over 'kwetsende cartoons' van nu, volstrekt verbleekt bij de hardheid, scherpte en ferme beledigingskracht van historische cartoons over slavernij, religie, koningshuizen en de vrijheid van meningsuiting. Introductie hieronder, daarna les 1. Klas, pak een kladblok en je kleurpotloden. We gaan wat leren vandaag.
Na de uitvinding van de boekdrukkunst was het Maarten Luther (1483-1546) die de kracht van het beeld op juiste waarde wist te schatten. Hij liet zijn tegen de katholieke kerk gerichte pamfletten dan ook verluchten met genadeloze en obscene spotprenten. Prenten die, mochten ze nu gemaakt worden, zouden leiden tot paniek op het hoogste niveau en spoedoverleg met de Interdepartementale Werkgroep Cartoonproblematiek.
Kwesties die de publieke opinie momenteel beheersen, speelden in het verleden vaak ook al een rol. Fenomenen als discriminatie, immigratie, godsdienststrijd, majesteitsschennis, slavernij, sociale strijd enzovoort konden toen net als nu tot grote ophef leiden.
Kris Wellen is geïnteresseerd in de geschiedenis van de spotprent omdat, in deze vorm van visuele satire, maatschappelijke tegenstellingen krachtig tot uitdrukking werden gebracht. Hij vindt de moderne spotprent tandeloos en braaf. In Collage Tour zal Kris u nog altijd relevante spotprenten van weleer tonen, en ze van deskundig commentaar voorzien.
Collage Tour: Filantropische troost en martelingen rond de slavernij
Originele titel: Philanthropic consolations, after the loss of the slave-bill. Klik voor groot & gedetailleerd
Nadat zijn voorstel slavenhandel te verbieden is afgestemd in het Britse Lagerhuis, zoekt politicus en filantroop William Wilberforce in een bordeelachtige setting troost bij een voluptueuze zwarte vrouw met blote borsten. Ze roken (goedkope) sigaren. Rechts de Anglicaanse bisschop Samuel Horsley, eveneens een tegenstander van slavenhandel. De bisschop omarmt een andere zwarte vrouw en probeert haar te kussen. Een meer-gepigmenteerd knechtje serveert glazen wijn.
William Wilberforce (1759-1833) richtte, na zijn bekering tot evangelisch christen in 1787, de Society for Effecting the Abolition of the Slave Trade op. In het Britse Lagerhuis manifesteerde Wilberforce zich als welbespraakt en uiterst vasthoudend tegenstander van slavenhandel, maar bereikte aanvankelijk weinig. Zelfs in 1792, toen honderdduizenden Britten petities vóór afschaffing hadden getekend, kwam het Lagerhuis niet verder dan een compromis: de slavenhandel zou geleidelijk worden afgeschaft. Cartoonist James Gillray (1757-1815), een tegenstander van afschaffing, suggereert met deze spotprent uit 1796 dat hypocriete zedenpreker Wilberforce en losbandige Horsley zich niet geheel zonder eigenbelang inzetten voor de gekleurde medemens. Gillray speelt daarmee in op bestaande racistische vooroordelen. Aan het einde van de achttiende eeuw werd de zwarte vrouw dierlijke en onverzadigbare lust toegedicht. Omdat men in Groot-Brittannië bang was voor mongrelization, oftewel bastaardisering, werd rassenvermenging beschouwd als een regelrechte aanslag op Britishness. In 1807 boekte Wilberforce toch zijn eerste succes: Op 25 maart van dat jaar werd slavenhandel in Brits-West-Indië verboden. De slavernij als zodanig zou pas in 1833 worden afgeschaft. William Wilberforce heeft dat nog mogen beleven.
Originele titel: Or the Inhumanity of Dealers in human flesh exemplified in Captn Kimbers treatment of a Young Negro Girl of 15 for her Virjen Modesty. Klik voor groot & gedetailleerd
Kapitein John Kimber zweept een zwart meisje af nadat ze heeft geweigerd naakt te dansen met andere vrouwen, hier zichtbaar op de achtergrond. Op het dek liggen nog twee andere zwepen. De zeeman die haar optakelt, zegt: Dam me if I like it I have a good mind to let go. Rechts lopen twee zeelieden uit beeld, hun dialoog verloopt als volgt: My Eyes Jack our Girles at Wapping are never flogged for their modesty, en By G-d thats too bad if he had taken her to Blackwall to him it would be well enough, Split me Im allmost sick of this Black Business.
Deze spotprent van Isaac Cruikshank (1764-1811) gedateerd op 10 april 1792 gaat in op een kwestie die destijds grote aandacht trok. Enige dagen eerder, op 2 april, had William Wilberforce oprichter van The Committee for the Abolition of the Slave Trade een toespraak in het Britse Lagerhuis gehouden. Hij refereerde in zijn speech aan gruwelijkheden tijdens een slaventransport, zonder evenwel namen te noemen. Daartoe geprest noemde hij de naam van kapitein John Kimber, die vervolgens op 7 juni 1792 voor de krijgsraad moest verschijnen op beschuldiging van mishandeling en moord op een vijftienjarig zwart meisje. Wilberforce had zijn informatie van scheepsarts Dowling. Tegen alle verwachtingen in was het uiteindelijk Dowling die veroordeeld werd, wegens meineed. Kapitein Kimber kreeg eerherstel en eiste vervolgens genoegdoening. Cartoonist Isaac Cruikshank was een overtuigd tegenstander van slavernij, zijn zoon George, die in de voetsporen van zijn vader trad, niet. George Cruikshank moest, net als James Gillray, niets hebben van humorloze zedenprekers als Wilberforce. De abolitionist Wilberforce was dan ook één van de meest bespotte Britten van zijn tijd.
Geinig detail rond de geschiedschrijving over deze cartoons: Zowel The British Museum als The Library of Congress beschikken over grote collecties spotprenten. The British Museum heeft Philanthropic consolations, after the loss of the slave-bill op wetenschappelijke wijze beschreven in 1942. Men typeert een van de hoofdpersonen als fat negress. Getuige de heftige discussies van de afgelopen jaren zijn zowel fat als negress inmiddels beladen termen. In The Library of Congress, een Amerikaans instituut, rept men dan ook gemakshalve van woman.
Kris Wellen, BA
Meer informatie over Philanthropic consolations, after the loss of the slave-bill in het
British Museum en in de
Library of Congress.
Meer informatie over The abolition of the slave trade Or the inhumanity of dealers in human flesh exemplified in Captn. Kimbers treatment of a young Negro girl of 15 for her virjen modesty in het
British Museum en in het
Library of Congress.
Reaguursels
Inloggen-weggejorist-
Uiteraard is slavernij iets onmenselijks. Helaas bestaat het nog wel (isis).
Een college hoor dat geeft tegenwoordig elke doorgeslagen zichzelf in DWDD manifesterende BN'R
@Mark_D_NL | 11-07-15 | 12:59
Er valt wel degelijk wat tegen te doen. Een intitiatief als het referendum van Geenstijl over de EU is bijvoorbeeld een goede poging. Daar moet het natuurlijk niet bij blijven. Overal zijn er issues, vooral lokaal, die best opgepakt kunnen en mogen worden. En ja daar kunnen we, als we echt willen, best wel een beetje tijd voor vrijmaken.
Geschiedenisles kan boeiend zijn. Spotprenten uit vervlogen tijden laten zien wat een watjes 'we' zijn geworden.
Aan dhr. Wellen, of degene die deze nick gebruikt.
Ik ben zeer bedroefd dat uw eerste poging alhier zo matig is. Er is helaas een leemte te bespeuren in uw kennis ter zake. Achtergrond informatie waarom deze spotprent rake spot is of slechts een speldenprikje mist u schijnbaar. Het doel van de spotprent lijkt u eveneens niet te kunnen duiden.
Cruciale informatie uit de spotprent blijkt u niet te beheersen, zoals locaties van slavenhandel en andere belangrijke zaken welke toendertijd algemeen bekend verondersteld werden.
Uw duiding is matig, voegt weinig toe voor een lezer welke de prent weet te ontcijferen en bevat ook nog eens onjuistheden zoals hierboven in een reaguursel is weergegeven.
Ik hoop van harte dat uw vervolgpogingen zullen getuigen van onderlegde en passievolle betogen welke naast goed leesbaar, ook inhoudelijk correct en puntig zijn. Het is een kunst om goede columns te schrijven. Een kunst die leerbaar is. Veel succes ermee!
Ik ben benieuwd of er ook spotprenten zijn van Joodse slachtoffers van de 2e wereldoorlog. LAchuhhhhhhh
@wakkere_nederlander | 11-07-15 | 11:48
De spotprenten die men vroeger maakte zouden vandaag de dag niet meer kunnen, omdat het niet lief is als je mensen beledigt en ze misschien wel in huilen uit barsten! Quelle horreur!
@Litsehimmel | 11-07-15 | 14:25
Maar het is niet 150 jaar na dato. De segregatie heeft in sommige staten voortgeduurd tot ver na de tweede wereldoorlog.
La Bailaora | 11-07-15 | 12:52
Ziedaar de herkomst van Zwarte Piet. De Moor (Marokkaan) die de Europese kusten afstruint op zoek naar witte slaven. Prachtig plaatje.
Hey Kris, je prent wel even goed lezen: By Gales, that's too bad if he had taken her to Blackwall all would be well enough. Split me I'm allmost sick of this Black Business. Extra duidings: Blackwall was een havengebied in Londen met (slaven)handel bestemt voor de West Indies.
Kan niet. Kan echt niet: slaven met GOUDEN oorknoppen, halsketting en armbanden.
En die slaven lijken niet eens op zwarte piet: ze zijn bruin en niet zwart. Nog erger.
Zwarte piet was een Moor, en die hebben Spanje en Portugal bezet.
'Fat negress', leuk idee voor een nick.
Cartoons zijn net zo achterhaald als strijdliederen. Gewoon fotosoepen. We wonen in 2015... trouwens, er zijn ook zat schilderijen die onder spotprenten te scharen zijn. En wie weet hoe nodeloos kwetsend die grotschilderingen eigenlijk waren in hun dagen? Humor is van alle tijden. Nah, ok, niet alle tijden waren even leuk. Dat dan weer niet...
Slik door die drol achter, achter, achter, kleinkinderen van slaven.
Schandalig natuurlijk slaven houden maar er over blijven etteren zorgt alleen maar voor verongelijkte mensen.
Wat me al lang opvalt - en behoorlijk irriteert - is dat er blijkbaar maar één ras/groep op de knieën door de modder moet om "sorry" te zeggen, en dat zijn de blanken (niet het Kaukasische ras, want daar behoren arabieren etc ook toe); alsof niet elk ras ter wereld inherent discrimineert. En dat m.n. de negers (ja, ik zeg negers, aangezien er nog steeds sprake is van het negroïde ras, totdat ook dat aangepast wordt aan de politiek-correcte eisen) in de V.S. 150 jaar na dato nog steeds jammeren over het onrecht wat hun voorouders is aangedaan, en het 'zwart-zijn' (zelfs diegenen die hoofdzakelijk blank bloed hebben) nog immer aangrijpen om discriminatie te schreeuwen, dat vind ik gewoon ronduit sneu. Ze zouden zich dood moeten schamen! Immers, de afstammelingen van hen die de slaven aan de blanken verkochten - en dat waren in eerste instantie óók negers! - wagen nu hun leve om dezelfde kansen te krijgen als de afstammelingen van hen die als slaven werden verkocht. Talk about a warped view on things!
Opdat linkse media de kwaliteit van dergelijke topics niet langer zullen kunnen ontkennen.vaas klaak|11-07-15|12:09|||Dat zie ik niet gebeuren. De vara, npo, nu.nl, joop.nl, etc. ed. zullen nooit veranderen.
De conclusie is dus dat spotprenten nooit voor wereldwijd bloedvergieten hebben gezorgd. Behalve een niet nader te noemen maatschappelijk kankergezwel.
Sorry, maar er is geen touw aan vast te knopen...
@ShoveASockinit | 11-07-15 | 12:00
Hamer en sikkel ontbreken en de sik van Lenin.
Ik snap de toevoeging van dit geschiedenislesje niet. Als je de hedendaagse spotprenten tandeloos en braaf vindt dan moet je niet in het verzamelboekje "goedgekeurde spotprenten" van A. Pechtold zoeken naar de harde en scherpe cartoons.
.
Het feit dat die harde en scherpe spotprenten tegenwoordig voor meer paniek en aandacht zorgen is omdat wij in een media-wereld leven. De stem van een enkeling wordt al snel verheven tot geschreeuw van velen.
.
Aangezien een mening die weinigen zijn toegedaan zo wordt uitvergroot door onze nieuwe media en zaken als racisme en discriminatie worden gezien als "slecht", komen de politiek correcte autoriteiten even om de hoek kijken om hun straatje schoon te vegen. Niet meer dan normaal, want bekend staan als racist is in deze tijd niet echt iets positiefs. Zeker niet in een publieke functie.
.
Laat die 18e-eeuwse spotprenten voor wat het is en vertel wat over de spotprenten van vandaag waardoor politici in paniekmodus schieten. Dat zou het voor mij in ieder geval een stuk interessanter maken om te lezen.
.
Hoe wisten ze trouwens dat het negermeisje 15 jaar was?
-weggejorist-
@arie181818 | 11-07-15 | 12:45
Het is een illusie dat je er nog iets aan kunt doen als Nederlander. Je kan alleen maar jezelf in een vrije onafhankelijk positie manoeuvreren. En dat heeft o.a. te maken met Geld en mindset. Vergeet niet dat een verkiezing in NL niet echt veel meer voorstelt. Het is de EU die deze dans leid. En niet Nederland meer. Dus je invloed is nu echt gemarginaliseerd met 600 miljoen mede europeanen.
Witte slaven, dat was er ook:
atlantablackstar.com/wp-content/upload...
De moderne cultuur is mogelijk geworden mede door het belachelijk maken en aan de kaak stellen van tirannie en wantoestanden. Maar het ziet ernaar uit dat diezelfde moderne cultuur weer verdwijnen zal omdat tegenwoordig kunstenaars, politici, journalisten, professoren, enzovoort, zeer beducht zijn wat betreft gelijksoortige kritiek jegens de religie van de vrede en aanverwante politiek correcte intolerantie. Het lijkt een samenzwering van twee soorten van totalitarisme om de moderne open samenleving om zeep te helpen.
Als ik het woord 'zomercursus' hoor dan slaat mij de schrik al om het hart.
@mindless | 11-07-15 | 12:01
Of hij heeft het samen met BA geschreven of het betekent Bullshit Academicus.
Zie het helemaal voor mij:
Dijsselbloem die de Nederlandse pinpas leeg staat te trekken bij een pinautomaat en dat daar dan een rijtje naast staat die hun hand ophoudt, zoals Tspiras, Verhofstadt en Juncker.
Interviewer: Minster Hirsh-Ballin, hoe denkt u dat u herinnerd wordt?
HB: Waarschijnlijk als de mongool die de interdepartementale werkgroep cartoonproblematiek heeft opgericht.
Interviewer: Yep, inderdaad.
@Mark_D_NL | 11-07-15 | 12:28
maar in tegenstelling tot echte slaven hebben Nederlanders wel de vrijheid om er iets tegen te doen en het anders aan te pakken. Maar gemakzucht gaat boven idealen.
En weer Regilio op de achtergrond met de wijntjes.
Wie zit er nu te wachten op een column bomvol namen, jaartallen en feitjes met betrekking tot zoiets gedateerds als spotprenten.
Charlie Hebdo werd ook nauwelijks door iemand gelezen. Wie kende überhaupt Charlie Hebdo voor de afslachting?
Of Kurt Westergaard. Of Gregorius Nekschot.
Vaak zijn dit type illustratoren niet bepaald de beste tekenaars. Het blijft altijd krakkemikkig en onbeholpen.
(Met uitzondering van Daumier.)
Ik zie de toegevoegde waarde van "cartoons" niet meer. Inmiddels is de Nederlandse (politieke) realiteit al een karikatuur van epische proporties. Islamoordenaars hebben niets met Islam te maken. Democraten bouwen aan een supranationale dictator. Een munt die zijn geveinsde stabiliteit ontleent aan continu kunst en vliegwerk. Wentelen in de nakende wereldvrede terwijl spanneningen en militaire wedlopen wereldwijd intensiveren. De realiteit is een zwartgallige grap geworden. Niet meer te vangen in een enkele illustratie.
NL biedt excuses aan dat landgenoten hier naar kijken en is graag bereid tot een betaling. Vervolgens naar de dominee om onze schuld te laten vergeven. En ... het is allemaal de schuld van Die-Wilders. Zo, pfff, kunnen we braaf van de zondagsrust genieten.
Toen mocht je nog gewoon neger zeggen,
nu alniet eens meer Turk van de (goed)Volkskrant..
@Skunk57 | 11-07-15 | 12:24
Ik zag er juist linkse policor wegkijkers in. De rug toekeren naar de problemen die er zijn. En vooral voor je eigen baantje zorgen. Zo zie je maar weer hoe 2 mensen diverse interpretaties kunnen hebben van een beeld.
@mrvandale | 11-07-15 | 12:22
Goede omschrijving van de huidige situatie. Waarvan veel mensen denken dat dat nu vrijheid en democratie is. Een farce. Slaven van het grootgeld en de EU zijn veel Nederlanders geworden.
Ik ben benieuwd!!! :)
Onmiddellijk schiet greet door je hoofd als je dit plaatje ziet. Niet de kapitein, niet de takelende zeeman, maar 1 van de 2 die het geheel de rug toekeren, de 2 lafaards.
De slaven van tegenwoordig zijn de kinderen die vanaf hun 4e jaar in een rigide schoolsysteem geïndoctrineerd worden om vervolgens als volwassen werknemers voor 50 jaar te moeten werken en zich vrijwillig laten ketenen aan de hypotheek op hun woning en leningen voor meer bezit en relatieve status. Hun verdiende en opgebouwde vermogen wordt via diverse belastingen en boetes vervolgens weer zoveel mogelijk afgepakt en zo blijft deze afhankelijkheid tot hun dood in stand. Eens in de 4 jaar mogen ze een stem uitbrengen op een partij die carte blanche krijgt om besluiten over hen te nemen zonder enige fatsoenlijke inspraak. Enige vrijheid die ze hebben is dat ze mogen roepen wat ze willen, maar daar wordt toch niet naar geluisterd. Rond hun 70e worden ze aan hun lot overgelaten voor hun laatste 10/20 jaar. Slechts weinigen weten aan dit systeem te ontsnappen.
1833........ en die neger (mag je dat nog zeggen of niet) uit het westen, kwinsie of zoiets, zit nu te zeiken over de slavenhandel.... dat hij zijn persoonlijke luie reet uit z'n uitkering (subsidie is ook goed) trekt met de rest van z'n uitkeringsmaten en naar Afrika vertrekt om daar de slavenhandel aan te pakken !!! Slavenhandel die al bestond voordat er 1 blanke een poot aan land had gezet en nu nog steeds dus bestaat, en haal er de moslims ook maar bij want die hebben in tegenstelling tot de "witte mens" ook geen stap gezet richting normaal sociaal menselijk gedrag op dat deel van de aardbol). Maar dat doet meneer niet. Meneer doet niets van dat alles omdat het bij meneer draait om graties geld en subsidie. Net zoals al zijn vrinden met dat complexje van ze doet hij niks. Niets als op dat extreem rechtse Joden hater forumpje van ze, derJooppunktnl, schelden op diegenen die zijn graties geld bij hem afleveren.....
Kijk mijn zaterdag is weer helemaal goed. Na het wegvallen van Hans waren mijn zaterdagen leeg.
@Graaf van Egmont | 11-07-15 | 12:03
Ja, met name die grootheden missen aan dat volkomen incomplete beeld.
@Petrus de Rewa | 11-07-15 | 12:07
Wat mij betreft is dat water naar de zee dragen want dat beeld zien wij dagelijks om ons heen. Of niet dan?
Eerste pica: Er is volgens mij nog geen reet veranderd. Was laatst in Club Boccaccio en zat daar gewoon met een zwart hoertje gezellig een joint te roken in de jacuzzi na het klaarkomen.
Maar ja, de WEG MET ONS mentaliteit viert nu eenmaal hoog tij bij het gutmensch volk. Dus...
-weggejorist-
Mooie plaatjes hoor. En natuurlijk hartelijk dank voor dit mooie en zéér interessante artikel.
Mag ik ook eens college geven over het beeld van de Turken in de Nederlanden?
ShoveASockinit | 11-07-15 | 12:00
Wat mij betreft mis ik nog een liggend zwaard, een Mohammed en een halve maan.
Wie zet er nou BA achter zijn naam?
zag net deze flag zegt wel wat
i57.tinypic.com/282gwaw.jpg
Sorry hoor, Quinsy Gario heeft de slavernij afgeschaft, dat hebben wij blanken zelf niet gedaan. Wat een leugens!
Het is duidelijk dat dus bijna niemand voor de afschaffing van slavernij was. En terecht. Er werden grote bedrijven ten gronde gericht. Gelukkig constateer ik dat die tijd voorbij is en dat grote bedrijven weer alle ruimte krijgen. Bv van de EU. En worden wij dus de slaven.
Zwarte tetten en touwen altijd +1
Ik hoop dat niemand op de spotprenten Mohammed moet voorstellen.
Voor de rest is een spotprent toch nooit een issue geweest?
-weggejorist-
Spotprenten die duiding behoeven verliezen hun kracht: je moet in één keer snappen wat de tekenaar bedoelt. Nu snap ik ook wel dat 'wij' spotprenten uit voorbije eeuwen niet zo één twee drie kunnen duiden omdat 'wij' de context niet (her)kennen en enige duiding dus wel gewenst is.
Maar om dan een serie te beginnen met een paar prenten met een immens hoog Koewinsie-gehalte vind ik dan weer wel erg gewaagd. Desalniettemin dank voor de platen én voor de duiding.
Toen was geluk nog heel gewoon.
REAGEER OOK