achtergrond

Geenstijl

Stom. Veel media gebruiken precies de verkeerde vergelijking bij dagelijkse RIVM-tombola

STOP HIERMEE

Hier volgt een klein stukje ergernis over het totale gebrek aan cijferkennis bij vrijwel alle media. Hoofdredacties doen er niets aan, omdat hoofdredacties cijfers in theorie best belangrijk vinden, maar zelf meestal ook niets van cijfers snappen. En het is misschien niet heel erg verschrikkelijk of zo, maar toch best irritant.

De dagelijkse RIVM-tombola

Iedere dag publiceert het RIVM via de Open Data nieuwe cijfers over het aantal besmettingen. Zo'n dagcijfer zegt op zichzelf weinig, maar aan de andere kant is het wel de meest actuele informatie die we hebben over de verspreiding van het virus, dus het is niet zo vreemd dat media daar aandacht aan besteden. Doen wij ook met onze droge +zoveel updates met linkjes naar Marino. We linken overigens altijd naar Marino, omdat die de cijfers WEL van de juiste context voorziet. Te weten: het blauwe lijntje, oftewel het 7-daagse gemiddelde. Het valt namelijk nogal op dat de cijfers in het midden van de week hoger zijn dan vlak na en tijdens het weekend. Dat komt ongetwijfeld niet doordat het virus weet welke dag van de week het is, maar heeft wel te maken met het afnemen van tests en doorgeven van uitslagen door de GGD. Je ziet dus iedere week een piek, en dan weer een dal in de dagelijkse cijfers van het rode lijntje.

Wat je in dit plaatje ziet is dat het het blauwe lijntje van het zevendaags gemiddelde veel meer zegt over de ontwikkeling van de pandemie. Niet zo gek, want het is in feite niets anders dan een trendlijn die ongevoelig is voor een nogal verstorende factor in de cijfers, namelijk welke dag van de week het is. 

Nu begrijpen de meeste media dat alleen maar over het rode lijntje berichten een beetje onzinnig is: daarom durft niemand meer 'aantal tests hoger/lager dan gisteren' in de kop te zetten. Maar omdat ze de klok wel hebben horen luiden, maar niet weten waar de klepel hangt, kiezen ze nu vaak voor een bizarre oplossing: ze berichten over het dagelijkse aantal ten opzichte van het gemiddelde van de afgelopen week. 

Dat slaat, zeker als het aantal besmettingen langzaam stijgt of daalt, nergens op. Het zegt namelijk alleen iets over de vraag of het rode lijntje boven het blauwe lijntje komt. En de kans dat dat op woensdagen of donderdagen gebeurt, is een stuk groter dan in het weekend. Media die berichten over 'meer of minder dan gemiddeld', berichten dus in feite nog steeds vooral over welke dag van de week het is in plaats van over de ontwikkeling van de pandemie. Bijvoorbeeld vandaag:

FOUT, ad

FOUT, tele

FOUT, rtl

FOUT, tele

FOUT, tele

FOUT, tele

FOUT, nos

FOUT, tele

FOUT, wnl

FOUT, tele

FOUT, nrc

FOUT, tele

En de oplossing is zo simpel. Schrijf gewoon of het aantal hoger of lager is dan een week geleden. Je vergelijkt dan een vrijdag met een vrijdag en een zaterdag met een zaterdag en hebt zo geen last van welke dag van de week het is. Oftewel: geef in je berichtgeving aan of het 7-daags gemiddelde (het blauwe lijntje) stijgt of daalt. 

Of zeg gewoon helemaal niks.

Want als je ergens geen verstand van hebt, moet je je bek houden.
UPDATE: RTL Nieuws past kop aan. En NOS ook.

GOED, volkskrant

GOED, volkskrant

Reaguursels

Tip de redactie

Wil je een document versturen? Stuur dan gewoon direct een mail naar redactie@geenstijl.nl
Hoef je ook geen robotcheck uit te voeren.