achtergrond

Geenstijl

Longread. De Griekse crisis is weer terug

doodeuro.jpg De Griekse crisis is weer aan het oplaaien. De Griek is wederom bijna door z'n geleende geld heen, dus gaan de geldsluizen weer open: miljarden aan leningen (alles komt terug, met rente!) stromen vanaf juni richting Hellas en dat aanvullen van de tekorten met nieuwe tekorten heet dan schuldverlichting. De volgende stap is kwijtschelding maar dat woord durft geen enkele politicus nog hardop te gebruiken. Ohja toch wel: de PvdA van MinFin & Eurogroupführer Dijsselbloem. Doei geld, doei rente. Een half-Hollandse Griek beziet de beroering en vroeg aan GS of ie een stuk over zijn vaderland mocht insturen. Dat is een onderhoudende longread geworden en die staat hieronder. Bij dezen. Hé, pssttt, gyros kopen? Ook hallo. Kudos voor Van Rossem van wie ik als half-Nederlandse, half-Griekse auteur een gastcolumn over Griekenland mocht schrijven. Relevant ook, want de Eurogroep vergadering over de Griekse Crisis Des Doods deel 483 staat alweer voor de deur. Wat nu weer? Politiek betrokken en met één been in beide landen, deel ik graag wat perspectief met u. Intro
 Je kent vast wel zo’n persoon: intelligent en getalenteerd, maar ook dysfunctioneel. Iemand die het ver kon schoppen, maar in het verkeerde gezin geboren werd en door gebrek aan vorming nooit echt iets bereikte. Zo is het moderne Griekenland dus ook. Prachtig, sterk, veelzijdig, maar ook dysfunctioneel. De mensen kunnen super zijn, maar het systeem is er finaal kaputt en dat maakt alles stuk. Hoe werd het toch zo’n puinhoop in het land dat de beschaving praktisch uitvond? Moderne geschiedenis
 Na WOII, waarin op Kreta de eerste slag aan Hitler werd uitgedeeld en Churchill zei “Greeks don’t fight like heroes, heroes fight like Greeks”, ging het pas echt fout. Nederland kon zich, toen nog als straatarm land, richten op de wederopbouw. De vondst van de aardgasbubbel in 1959, samen met de unieke Hollandse innovatiekracht en handelsgeest, katapulteerde ons land naar de absolute wereldtop. In Griekenland begon echter een strijd die qua nasleep nog veel meer schade zou aanrichten dan Hitler: de burgeroorlog in ’46-’49 tussen kapitalisten en communisten. De laatste groep zou vermoedelijk gewonnen hebben, maar de Amerikanen accepteerden niet dat het geboorteland van de democratie achter het ijzeren gordijn verdween. Gevolg? Een langgerekte door Amerikanen beïnvloedde oorlog met ruim 150.000 doden en een miljoen oorlogsvluchtelingen. Een massale uitstroom begon, naar wat nu onder meer de grote Griekse diaspora is in bv. Melbourne en New York. Saillant, die diaspora doet het doorgaans voortreffelijk in die landen. Hoge functies, goede banen, behouden van cultuur maar ook uitstekend integreren. De V.S. hadden in 1988 met Michael Dukakis bijna een Grieks-Amerikaanse POTUS, en ook in Nederland (al kwamen ze hier later) doen de Grieken het als doorgaans hardwerkende, vriendelijke mensen, stukken beter dan andere immigranten.
Falend collectief 
Na de Burgeroorlog kwam er een kapitalistische staat met communistische wortels (en daarmee buitensporig veel staatsbedrijven). De samenleving was extreem gepolariseerd en je vertrouwde alleen mensen uit je eigen kamp (waarmee het systeem van ‘accommoderen’ en dus corruptie werd geboren). Tussen ’67 en ’74 was er het Kolonelsregime, de junta, een door de V.S. gesteunde marteldictatuur. De mensen hadden niets en mochten niets en toen die generatie ouders werd, sloegen zij door naar het andere uiterste van het spectrum. Zij gaven hun kinderen, vooral de zoons, alles dat ze konden, zodat een té groot deel amper arbeidsethos leerde. In 1974 keerde de democratie terug. Penis Erectus democratie: een incestueuze aristocratie van een handjevol families die decennialang de macht in handen hielden. Papandreou, Karamanlis, Venizelos, Griekse politieke namen uit de afgelopen decennia. Hun zoons en kleinzoons regeerden ook en maakten (zij, en niet het volk!) zomaar miljarden oepsos kwijtos in een nep-democratie en een falend collectief. Lekker zelf gekozen! 
‘Maar ja, het Griekse volk koos die regeringen toch echt zelf’. Weet je wat? Ik steek vier dildo’s naar je op, en jij mag democratisch kiezen welke er in je aars geschoven wordt (natuurlijk zonder authentieke olijfolie). Niet klagen om de pijn, je koos er zelf voor. In Nederland idem: Wat sprak Rutte mooi in de oppositie. De Paarse kabinetten, eindelijk geen CDA, waar is ons kwartje van Kok ook alweer gebleven? Ook hier maakt het dus geen reet uit wat je stemt of doet. Zit Demmink al achter de tralies dan? Het is elke keer hetzelfde godverdomde riedeltje: De regeringspartijen worden afgestraft, de oppositie die het zo mooi kon vertellen krijgt de macht, waarna die precies hetzelfde doet. Een paar jaar verder gaat het stuivertje weer retour en voilà: Een nep-parlement, in een nep-democratie, waarin de feitelijke macht altijd bij dezelfde elitaire kliek blijft liggen. Tót het volk opstaat, het volk dat met elkaar verbonden is door game-changer Het Internet en dat met het Oekraïne-referendum een eerste voorschot op dat opstaan nam; laat dat in hemelsnaam pas het begin zijn! Enfin, terug naar Griekenland. Naar het nu: Grieks referendum 
Met SYRIZA kwam er in Griekenland, wat u ook van Tsipras en Varoufakis cum suis vindt, eindelijk een regering zónder achtergrond van decennialange politieke incest. Dapper maar achteraf naïef, hielden zij het de facto Grexit-referendum. Ik stond erbij die avond, in de macabere feeststemming op het Syntagmaplein in Athene. Gevraagd waarom mensen OXI stemden was hun antwoord eensgezind: “We weten wat het betekent, een Grexit, nu gaan we écht stuk, misschien komt er wel een burgeroorlog, maar in elk geval bepalen we ons eigen lot in plaats van de Europese paria te zijn. We overleefden 400 jaar onder de Turken, dit komen we ook wel weer te boven” ‘Eleftheria I Thanatos’, staat onder de Griekse vlag, Vrijheid of de Dood; dat zit nog steeds diep verankerd in de Griekse volksaard. De uitslag van het Griekse referendum was net zo overweldigend als die van het Oekraïne-referendum hier: 38% voor, 61% tegen. Om zo’n uitslag kun je niet heen (toch Mark?), zodat Tsipras een mandaat had om - wat de gevolgen ook mochten zijn - een Europese ramkoers in te zetten. Tijdens die lange nacht waarin Merkel, Tsipras en Hollande spraken wist ik zeker dat het zou gaan gebeuren, Grexit-tijd, tot Tsipras de volgende ochtend voor de camera stond… Gebukt is genomen
 Als een geslagen hond, als iemand die zijn politieke leven lang streed voor idealen en ze in één nacht allemaal verloor, slikte hij de originele deal + een forse straffactor voor de Griekse ongehoorzaamheid. Ik brak mijn hoofd erover om die draai uit te leggen zonder erop uit te komen dat Tsipras landverraad pleegde waarvoor hij de galg op Syntagma verdiende. Wat is daar gezegd, in die kamer, dat Tsipras zover dreef? Ik kon maar één uitleg bedenken, eentje waarin de EU-balans en het IMF een speciale rol spelen. EU balans
 De centrale as van de EU is de balans tussen Frankrijk (het zuiden) en Duitsland (het noorden). De Duitse economie is sterk, de Franse zwak. De Duitse regering is sterk, de Franse met Hollande zwak (vergelijk hem qua ‘mannetjesfactor’ met Chirac, Sarkozy of Mitterrand). De balans is dus zoek en de Eurogroep is Schäuble en 18 marionetten in het gareel. Merkel staat hiërarchisch boven Schäuble, maar tegen haar mentor uit het Kohl-tijdperk kan ze gevoelsmatig weinig inbrengen, zodat hij Schaduwkanselier is. IJsland-scenario verboTen
 Zelfs Duitsland kon ondertussen leven met de precedent dat de euro niet onomkeerbaar was. Griekenland wist dat een Grexit een nog veel diepere crisis betekende, maar gokte op een IJsland-scenario. Daar had men immers de eigen munt laten devalueren, eigen beleid gevoerd en ging het na een paar jaar dikke crisis nu eigenlijk weer prima. Dát scenario, konden (o.a.) de Duitse machthebbers niet verkroppen, want wat zou u bijvoorbeeld hier in Nederland wel niet voor burger-stoms gaan roepen als het een ex-euroland ineens veel beter zou vergaan? Zou de EU terugdeinzen voor vuil spel denkt u? Nee he? Ergo, Schäuble, Dijsselbloem en machthebbers in landen als Spanje die doodsbang zijn voor lokale SYRIZA-variant Podemos stellen: Prima, verlaat de euro en wij laten de wereld zien hoe het zo’n land zal vergaan. Elke vorm van economisch herstel zullen wij doelbewust vernietigen, want de precedent dat Griekenland het zonder de euro beter doet: Nie im Leben. “Kiest u maar, Herr Tsipras, buk voor ons of krijg een gegarandeerde crisis die uw volk zonder enig uitzicht op ooit beter nog meer zal doen lijden.” Als je dan houdt van je volk en vaderland, dan buk je. Frankrijk en het IMF
 Hollande besefte zich in dat gesprek donders goed dat hij het daar niet zou winnen van de Duitsers. Als enig ietwat-Griekenland-gezind land speelde hij de rol van makelaar. “Alexis, heb geduld, slik deze deal nu maar. We moeten tijd kopen, om de publieke opinie te beïnvloeden en het IMF iets te laten doen.” Een slimme zet, want ook hier begrijpen we langzaamaan steeds beter dat we niet het Griekse volk moeten verachten (die nog harder zijn genaaid dan wij en onze moeders bij elkaar), maar de Europese elite die juist wíl dat wij elkander haten; een verdeeld volk laat zich immers eenvoudiger regeren. Frankrijk had een joker: hun dikke vinger in de IMF-pap. IMF-directeur Dominique Strauss-Kahn was een sterke Franse president geweest als hij niet vlak voor de verkiezingen in opspraak was gekomen (toeval?). Je inbeelden dat zijn opvolgster Christine Lagarde een kort lijntje met Parijs heeft is niet heel erg vergezocht. ‘Nous verliezons in een confrontatie met de Duitsers? Dan spelen we het indirect via het IMF.” “Angela”, zei François, “het IMF moet erbij als legitimatie van ons beleid, dan lijkt het breed gedragen”. Prima, “Ohne das IMF machen wir nichts”, en dat besluit achtervolgt de Duitsers nu. Was het IMF bij uitstek de strengste curator-schuldbeheerder-geldverstrekker die je maar over de vloer kon krijgen, zo zijn zij nu juist degenen die praten over schuldverlichting terwijl de Eurogroep de harde lijn kiest. Frankrijk heeft dat verdomd slim ingebakken, een soort van IMF poison pill als het ware. Het blijven speculaties door middel van uitsluiting, maar ergens ook de optelsom van 1+1=2. Conclusie
Een haircut zal onbespreekbaar blijven, dat kan niemand uitleggen, maar minder rente en oprekken van de termijnen die alsnog tot een haircut leiden is abstracter en makkelijker aan het domme stemvee te verkopen. Het doet me denken aan een oudedagsvoorziening uit de jaren ’50 van mijn grootvader, die jaarlijks het forse bedrag van ƒ 350,- per jaar zou uitkeren. Toch een vetpot van € 13,23 per maand. Hoe dit eindigt? Geen flauw idee, maar dat het Nederlandse, Griekse en elk ander Europees volk voorlopig nog de moeder wordt belazerd, ach, zo zijn we als Europese volken toch nog aan elkaar verbonden. Ik drink er maar een ouzo op, met een plakje jonge kaas, hoppa en tabee. Varoufakis 
U als trouwe Geenstijl-lezer hoef ik niets uit te leggen over het Das Vierte Reich-dictatoriale EU-‘Leiderschap’; met Schäuble en Dijsselbloem voorop in die stoet. Dan word je, als bizar intelligente kerel, ineens Minister van Financiën van een bankroet land. Alsof je pooier wordt in een leegstaande hoerenkast die uitsluitend wordt bevolkt door 18 nesten woedende Afrikaanse bijen. Veel succes! Yanis Varoufakis, hate him or love him, is een absoluut genie. Zijn politieke fout was oprecht te zijn, was meer professor dan politicus te zijn, dat koste hem de kop én deels zijn reputatie. Maar wat hij ons gaf, ook al werd Griekenland gestraft voor zijn insubordinatie, was een uniek kijkje in de keuken van de Eurogroep. Mag ik u uitnodigen om zijn blogs te lezen? Met een open houding? Om eens te lezen hoe het er daar aan toe ging? Het is bizar wat er gebeurt in die moderne dictatuur op semi-wettelijke basis. Belastingmoralos
Elke ondernemer weet dat belastingfraude op de loer ligt. Het systeem is gebaseerd op vertrouwen, je dient je eigen getallen in en de kans op een controle is vrij klein. Toch doe je je aangifte trouw, want ook al geeft de overheid veel onzin-geld uit, er gaat ook geld naar zaken die je wel steunt. Daarnaast is de waarde van maatschappelijke voorzieningen waar je zelf baat bij hebt. altijd groter dan wat je in een leven lang goed verdienen zelf bijdraagt. Voila, een kader voor een gezonde belastingmoraal. Die moraal kan echter héél snel veranderen. Want wat nu, als het een publiek geheim zou zijn dat elke politicus miljoenen uit de staatspot rooft. De tante van Dijsselbloem heeft 200 miljoen van het Min. Fin. in Zürich staan en De Jager, Zalm en hun voorgangers deden precies hetzelfde. Wat nu als je er als simpele burger he-le-maal niets aan doet omdat elke verkiezing soortgelijke figuren uit hetzelfde old boys netwerk in het zadel helpt. Dan gá je meedoen, dan voelt het niet langer als belastingfraude, maar slechts als beperking van een grove diefstal uit je eigen zakken. Het is fout, maar tegelijk ook menselijk. De verhouding staat-burger is nu eenmaal een soort van ouder-kind. Als ouders het slechte voorbeeld geven, doen de kids vanzelf mee, en zo dus ook in Griekenland. Prachtig Griekenland
 Om toch positief te eindigen spreek ik nog even uit het hart. Lieve mensen, ‘mijn’ Griekenland kan ook zó prachtig zijn. Gastvrijheid zit verankerd in het DNA. Bel rond etenstijd aan en er is al extra eten gekookt voor het geval je onverwacht zou komen. Wij filosoferen, wij dromen, wij houden van het leven, wij vereren vrouwen en zijn er zelfs een oorlog om gestart, wij werken graag en hard (echt waar!), wij houden van een simpel kopje koffie op het strand en een spelletje tavli (backgammon), of we nu 20 jaar of 80 zijn. Grieken kunnen prachtige, inspirerende mensen zijn. Niet zo efficiënt en regelzuchtig als in Nederland, dat klopt, en soms is dat absoluut nodig, maar juist die vrijheid, het gedurfde, de gedachte ‘als hij het kan, leuk voor hem, maar kan ik dat ook’, dat maakt ons zo uniek. Echt mijn lieve mede-Nederlanders, de Grieken kunnen heel veel van u leren, maar ook u kunt iets van hen opsteken. Niet op fiscaal terrein misschien, maar wel als het komt op leven, het verder zien dan de Nederlandse monotonie van opstaan-schijten-werken-thuiskomen-binnenblijven-sporten-slapen en herhalen tot je eenzaam sterft in een bejaardenhuis waar amper pleepapier is. Ja, dit is idealisme en daarmee komt de mens vaak niet zo ver, maar voelt u eventjes, heel eventjes mijn droom? Het midden tussen het Noord-Europese van Nederland en het Mediterrane van Griekenland, dat zou oprecht een heerlijk leven zijn. Misschien, als ik later oud en grijs ben, vinden we samen ooit die middenweg. [NAW BIJ REDACTIE BEKEND] PS: 
Mag ik afsluitend namens veel Grieken iets zeggen waar het ook hoog tijd voor is? Bedankt Nederland en bedankt Nederlanders! Niet voor de acceptgyros, want daarin had niemand van ons een zegje, maar wel voor dit: Dankjewel dat je nog steeds openstaat voor Griekenland. Dankjewel dat het restaurant van mijn hardwerkende Griekse familie nog steeds druk wordt bezocht. Dankjewel dat jullie, ondanks alle fouten in het land zelf en de Europese karaktermoord, nog steeds vakantie bij ons vieren. Dankjewel Nederland - en dit geluid hoor je óók in Griekenland vaak - dat jullie ons als mensen blijven zien, dat ondanks dit tijdperk waarin aan alle kanten aan die prachtige Hollandse tolerantie wordt gezaagd, dit prachtvolk trots en fier overeind blijft staan. In alle bescheidenheid vergeten Hollanders dit nog weleens en dus zeg ik, leer deze les misschien dan van de Grieken: Wees trots, niet nationalistisch of fascistisch, maar wees trots op het volk waar je onderdeel van bent, want Nederlanders zijn, hoeveel werk we hier ook nog aan de winkel hebben, absoluut een prachtig volk!

Reaguursels

Tip de redactie

Wil je een document versturen? Stuur dan gewoon direct een mail naar redactie@geenstijl.nl
Hoef je ook geen robotcheck uit te voeren.