“"""Wij hebben een jongerenprobleem.”"""

10 januari 1999 schoten Fuat (30) en Zaim (34) twaalf keer door de dichte deur van muziekcafé Bacchus. Froukje (17) en Marianne (18) overleefden dat niet. Inge (18) raakte zwaargewond. De aanslag werd symbool voor zinloos geweld. De Turkse daders voelden zich onheus behandeld door het personeel. Er volgde geen klacht, geen kogelbrief, maar een kogelregen.

Ruim twintig jaar later, in hetzelfde Gorinchem, is er een “jongerengroep” die scholieren mishandelde. 40 tegen 1. Een dag later vroeg het NRC zich af of hier sprake was van gewelddadig racisme of spektakelstuk van vernedering. Om daarna te schrijven dat geweld in het openbaar volgens de statistieken afneemt.

De CDA-burgermeester Reinie Melissant van de oude vestingstad proclameert: “Wij hebben een jongerenprobleem.” De daders mogen “heel gemêleerd gezelschap” zijn, maar zijn de slachtoffers dat ook? Hetzelfde deed de VVD aan de interruptiemicrofoon in de Tweede Kamer. Deze politici ontkennen nog harder dan de verdachte. Ze willen het imago hooghouden en niets onder ogen zien.

Social

Plakkaat van Verlatinghe - Het Eeuwige Edict - NPO Ombudsman-rapport 'Aan tafel! Over het al dan niet problematisch gebrek aan diversiteit onder talkshowgasten'.

Wie zei daar dat wij van na de grote verhalen zijn? De oorlog is dan misschien voorbij, het verzet nog niet. Vanochtend ontwaakte Nederland zoals elke ochtend om slaafs het Patriarchaat te bekoren, maar er hing iets in de lucht. Tijdens een gelijkheidshongerwinter die al 79 jaar onafgebroken aanhoudt, gisteravond nog eens extra tartend gevierd met een DWDD Witteman Special, was daar ineens een vluchtige zweem die de suggestie van lente in zich droeg. Het NPO Ombudsman-rapport 'Aan tafel! Over het al dan niet problematisch gebrek aan diversiteit onder talkshowgasten' (PDF).

Het leest dan misschien als een zesdejaars hbo-scriptie die bovendien in de ik-vorm geschreven is, maar daar gáát het niet om. Eerste zin: "Zet de tv aan. Kies een willekeurige talkshow. Hoe groot is nu de kans dat Peter R. de Vries op het scherm verschijnt?" Ja, best groot. En de titel van het rapport draagt dan misschien een open vraag in zich, de laatste zin van de eerste alinea bekent kleur en draait er niet omheen: hier is sprake van een open rebellie. "De blanke man floreert aan de Nederlandse talkshowtafel, wat tot gevolg heeft dat vrouwen en mensen met een niet-westerse migratieachtergrond systematisch ondervertegenwoordigd zijn. En dat is een probleem." We hadden als lezer op iets meer suspense gehoopt, maar het gaat uiteindelijk om de boodschap.

De conclusie geldt dan ook nú al als de Tunesische fruitverkoper die zichzelf voor uw zonden in brand stak, verandering is op komst. "Toch blijft het zo dat talkshows onbewust bijdragen aan de sociale ongelijkheid. De programma’s tonen personen uit de actualiteit. Deze mensen zijn vaak afkomstig uit machtsposities en deze machtsposities worden grotendeels ingevuld door witte mannen. Door deze realiteit telkens weer te tonen, construeren de shows tegelijkertijd ook een eigen werkelijkheid, waarin het nóg vanzelfsprekender is dat een hoge positie nu eenmaal bekleed wordt door een witte man."