Interessant kwartiertje diepgang over MH17 bij Van Liempt Live dinsdagavond, met Pieter Omtzigt en diplomatiek expert Robert van de Roer (@). Fragment hierboven, hele gesprek onder. Paar interessante observaties uit het gesprek: Een Nederlandse hoge diplomatieke ome zou volgens Van de Roer gezegd hebben dat de regering het in de eerste vier dagen al heeft laten lopen met het onderzoek. Uitgaande van een Russische dader heeft Rutte het ook op het vervolgingsvlak behoorlijk af laten weten. Wim-Lex dronk z'n biertje met Poetin in Sochi. De baas van Shell liet zich lachend met de Russische president filmen. Maar Frans Timmermans heeft zijn Russisch, dixit Van de Roer, in de zomer van 2014 'niet voor de Russen gebruikt'. Hij reisde wél met een fles vol tranen naar New York, maar ging nooit naar Moskou. Wat zegt dat? Zijn de banden met de Russen niet goed genoeg, of zijn ze juist té goed - en leiden beide wegen niet naar een veroordeling? En tenslotte is er nog het verhaal van de primaire radarbeelden, het ontzettend belangrijke bewijsmateriaal dat kennelijk niemand hoeft te hebben. Door het ontbreken daarvan, blíjft Oekraïne een verdachte (en geen vriend) in de zaak MH17 - hou dat in uw achterhoofd op 6 april.

.@MarcelScheening @EWdeVlieger Stelling: als Oekraïne lid van de EU was geweest, had #MH17 gewoon het luchtruim kunnen passeren...

— Bert Veenstra (@BertVeenstra033) March 13, 2016

Bert Veenstra (PvdAmersfoort, @) heeft een stelling voor u. Nou. Kom maar op dan. Klein detail: de reden dat het überhaupt oorlog werd in Oekraïne, is de opdringerige bemoeienis van de Europese Unie met de verhoudingen tussen Kiev en Moskou. Met die kennis in het achterhoofd: had de EU kunnen zorgen voor een veilige overtocht van MH17? De PvdA hoort het graag van u.

Man man man wat is dat onderzoek naar de aanslag op MH17 toch een ramp. VVD heteluchtballon Ard van der Steur roept al meer dan een maand dat het Openbaar Ministerie helemaal geen primaire radarbeelden van MH17 nodig heeft. Heeft het OM zelf tegen de minister gezegd, zei de minister die zich in debat niet kon herinneren wanneer het OM dat precies tegen hem gezegd had. Maar wát zei hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke maandagavond op een bijeenkomst voor (ongeduldige) nabestaanden? Justitie is nog steeds met de Russen in overleg om de primaire radarbeelden van de neergeschoten vlucht MH17. Hee, dat is niet wat Van der Steur zei. Wat er nog meer opvalt aan de kwoot van Westerbeke: het OM is dus wel met de Russen in de slag om radarbeelden (en terecht), maar niet met de Oekraïners. Komaan zeg. Echt helemaal niemand gelooft dat Kiev géén primaire radarbeelden heeft van een luchtruim waar hun eigen luchtmacht actief was. Feit blijft: zolang Kiev geen primaire radarbeelden wil overhandigen, blijft het land een verdachte in de zaak MH17. Maar goed. Terwijl we dus wachten op de Radarbeelden van Rutte die nu kennelijk tóch uit de doofpot gevist moeten worden, hebben we nog een aanrader qua leestip: Pieter Omtzigt legt uit waarom de premier nou zo ontzettend BOOS werd toen hem kritische vragen over de onderste steen werden gesteld in het MH17-debat van vorige week: "Boze Rutte schoof zijn verantwoordelijkheid door." Update: Kamer wil wederom géén radarbeelden opvragen.

Helaas verwerpt de Kamer mijn motie om radarbeelden MH17 bij Rusland, VS, Oekraine en via ICAO en VN te verkrijgen pic.twitter.com/Cr421lrRxy

— Pieter Omtzigt (@PieterOmtzigt) March 8, 2016

Praat jij vanavond mee over alles wat met de MH17-ramp te maken heeft? Live om 19:00 op Periscope. #MH17 pic.twitter.com/AtSG9lMBI4

— VVD (@VVD) March 3, 2016

Of u even aan de periscoop van Han ten Broeke wilt snuffelen over MH17, vraagt de afdeling pers van de VVD. Maar natuurlijk. We hebben nog wel een paar puntjes. Trouwens: HtB heeft in het Reformatorisch Dagblad #GeenPeil een "staatsgreep in verpakking" genoemd, omdat de PvdA heeft beloofd zowaar te luisteren naar de uitkomst. Volgens Ivoren Toriër Ten Broeke is dit niet de bedoeling, omdat hij het zelf wel even beter weet dan het volk dat hij vertegenwoordigt. Kwootje in de refokrant: "Als volksvertegenwoordiger ,,laat ik mijn oren niet hangen naar elk advies", zei hij. ,,Ik luister ernaar, en maak daarna zelf een afweging."' LOL. Hork. PERISCOPE HIERRR

Woei. Pieter Omtzigt en Louis Bontes drukken op de verkeerde knoppen bij Rutte, die woedend reageert op de suggestie dat er een doofpot over MH17 bestaat. Eindelijk een stukje echte emotie in een tot dan toe nogal droog debat. Bontes is niet onder de indruk en vraagt gewoon door, maar Rutte omarmt zijn eigen strategie en verstopt zijn antwoord achter zijn boosheid. Leuke twitterreacties hier en op de hashtag #MH17debat gelooft allang niemand de regering nog. Live verder kijken hieronder, op dit moment ligt Van der Steur op de Omtzigt-Weber.

Zo ziet "helder water" er volgens #rutte uit in het #mh17debat. pic.twitter.com/nhcyQxYxDI

— Roonbot (@roonbot2) March 1, 2016

Update 21u55: Een onderkoelde Omtzigt legt uit dat de Kamer informatierecht heeft (lees: Rutte moet de doofpotten openen), en dient een soort Wob-verzoek naar alle MH17-data in. Baas. Bonusgif: De blik van Rutte op het moment dat Bontes zegt dat hij "altijd zal knokken voor openheid van zaken." (Video)

Update 20u00: Omtzigt en Bontes drukken op de verkeerde knoppen bij Rutte, die woedend reageert. Woei!
MH17-debat! Altijd goed als doofpotten onderdeel zijn van open debat. Het dwingt politici namelijk om te liegen, te draaien en te veinzen, waarbij hun parelende zweetdruppels feilloos worden geregistreerd door talloze camera's. Zie ook: Van der Steur, Ard tijdens het laatste openbare babbeltje over de primaire radarbeelden die Kamer, kabinet en Openbaar Ministerie niet nodig zeggen te hebben voor het opsporen van de daders van MH17. Dit debat gaat over het rapport dat de Onderzoeksraad voor de VVD (OVV) in oktober al presenteerde maar waar de Kamer nu kennelijk pas tijd voor heeft. Dat rapport zit bomvol gaten, dus er waren 100+ vragen over gesteld door, nou ja, voornamelijk Omtzigt, Sjoerdsma en Bontes want de rest geeft geen fuck (toch, Hannepan?). De antwoorden op de vragen aan de OVV zijn binnen en ze zijn - uiteraard - weer bijzonder ontwijkend. Hier staat de PDF, we lichten een paar opvallende zaken uit: • Tussen de regels door is te lezen dat er niet met de Oekraïense luchtverkeersleiders is gesproken die het laatste contact hadden met MH17. Dat blijkt duidelijk uit de ontwijkende antwoorden. • Er wordt ontwijkend geantwoord op vragen over hoe primaire radarbeelden kunnen helpen om de afvuurlocatie te bepalen. • De OVV sluit uit dat een Oekraïens (militair) vliegtuig MH17 heeft neergehaald, maar laat in haar formulering wél de optie open dat een (militair) vliegtuig MH17 als schild heeft gebruikt. • Er wordt in de antwoorden erg ontwijkend gedaan over welke gegevens bij andere landen zijn opgevraagd (of juist niet), waaronder over het (niet) functioneren van de Oekraïense civiele radars. Eerder was al bekend geworden dat de OVV niets aan Eurocontrol heeft gevraagd, de ontwijkende antwoorden bevestigen dat. • Uit antwoord 24 blijkt dat van de twee ongeïdentificeerde primaire targets die op Russische radarbeelden in de nabijheid van MH17 te zien zijn, er maar eentje betiteld wordt als 'wrakstukken van MH17'. Het andere primaire target blijft ongeïdentificeerd (en zou dus een militair toestel kunnen zijn). • Hamvragen over de radarbeelden worden simpelweg niet beantwoord. Kortom. Genoeg vragen die geen antwoord hebben gekregen en daarmee nog steeds vragen zijn. Er zou dus wel eens een radarbeeldenstorm op de interruptiemicrofoon plaats kunnen gaan vinden. Hopen we dan maar, want die onderste steen van Rutte zakt steeds dieper weg in de modder van het momentum. Debat om 16:00 uur, Sjoerdsma en Omtzigt mogen volgens de sprekerslijst (pdf) als eerste doorvragen. Update 17u15: Pieter Omtzigt, de libero van de Tweede Kamer, stelt weer uitermate terechte, kritische vragen. Zowel Han ten Broeke (VVD) als Michiel Servaes (PvdA) probeerden hem te tackelen. Het is bijzonder opzichtig hoe de coalitie probeert om kritiek te smoren. Update 17u33: Louis Bontes doet oprechte oproep: "Hou OP met die geheimzinnigheid." Ding-dong! De dinerbel. Schorsing tot 18u50. Stukje leesvoer voor tijdens het wachten: De vrees voor een doofpot bekruipt nabestaanden MH17.

Op 21 januari schreef Ard van der Steur aan de Kamer dat het Openbaar Ministerie hem had ingefluisterd dat ze helemaal geen primaire radarbeelden nodig hebben voor hun onderzoek naar de daders van MH17. Op 4 februari stamelde Van der Steur die boodschap richting de Kamer. Video daarvan plempen we gewoon nóg eens, hierboven, want die pijnlijke vertoning mag gezien worden. Op 9 februari besloten we toch maar eens te mailen met de Maleise ambassade in Nederland, met een aantal vragen over het JIT, het MH17-onderzoek en de status van de onderlinge communicatie tussen de JIT-landen. Wat weet Maleisië over de beweringen van Van der Steur en het OM? Is Maleisië het daar mee eens? Wat zou het ontbreken van primaire radarbeelden voor gevolgen kunnen hebben in een eventueel strafproces? Hier onze mail. Een dag later kwam er een respons. Ze moesten ff bellen met de thuisbasis: "The Embassy of Malaysia wish to inform you that we need to get more information on this matter from our experts in Kuala Lumpur before we could provide any respond to your questions", schreven ze. Het antwoord kwam dinsdag: "In respond to your e-mail dated 10 February 2016, as a member of the Joint Investigation Team (JIT), Malaysia is in consistent consultation with the Dutch authority in all aspect of the investigation. As such all enquiries concerning the investigation shall be coordinated and responded through the Dutch Government as the head of technical investigation team and criminal investigation team for MH17." (Mailtje) Geen antwoord dus. De Nederlandse regering kan dus roepen wat het wil over het MH17-onderzoek, de andere landen in het Joint Investigation Team zullen als antwoord op vragen omtrent het onderzoek terugverwijzen naar de Nederlandse overheid. Zo komen we niet verder. Nou ja. Als Maleisië niet kan helpen, zullen we het volgende JIT-land eens benaderen: Australië.

Our #MH17 report is out tomorrow, journalists can email contact@bellingcat.com for an embargoed copy #PutinAtWar pic.twitter.com/B4kdNkAiP3

— bellingcat (@bellingcat) February 23, 2016

Typisch: Bellingcat publiceert vandaag een nieuw rapport waarin het online onderzoeksbureau de MH17 schuldvinger wijst naar leden van het Tweede Bataljon van de 53ste Russische Luchtafweerraketbrigade en hun hogere bazen, en meteen beweert de site te worden ge-DDoSt. Het kan ook gewoon druk zijn, want Bellingcat is de enige die na anderhalf jaar conclusies durft te trekken waar het Joint Investigation Team onder leiding van Nederland nog niet aan toe is. Volgens het rapport van NAVO-medewerker Eliot Higgins ligt de verantwoordelijkheid voor het downen van MH17 bij de Russische minister van Defensie Sjojgoe en bij president Poetin. "Zij leverden het wapen, dat waarschijnlijk werd bediend door het Russische leger, waarmee vlucht MH17 werd neergehaald", staat in het rapport, maar men wist niet te achterhalen wie er fysiek op de launch button heeft gedrukt. Er is dus door Bellingcat een legereenheid opgespoord, er zijn twintig namen van betrokkenen bekend en Poetin en zijn MinDef zijn volgens Bellingcat eindverantwoordelijk. Nu alleen de échte smoking gun nog: Als Kiev, Moskou en Washington nou eens over de brug komen met de primaire radarbeelden waar Den Haag & Openbaar Ministerie geen behoefte aan zeggen te hebben, dan hoeven we niet met z'n allen uit arren moede onze hoop te vestigen op online onderzoeksbureaus die hun bewijzen verzamelen door social media af te speuren naar soldatenplaatjes om het who-is-who plakboek van een internationaal strafrechtelijk onderzoek mee te vullen, volgens een "plausible-hypothesis principe" waar je volgens Jeroen Akkermans (RTL) "alle kanten mee op kunt". Maar als je op internet zegt dat er chemicaliën in vliegtuig-strepen zit, word je uitgelachen…

Het kan niet anders of er is iets vreselijk mis in het MH17-dossier. Wie zijn oor te luisteren legt, begrijpt dat in Nederland Kabinet en Kamer zich zorgen maken maar ook de Oekraïense politieke kaste bekommert zich over de situatie getuige de off the record-bezoeken aan Den Haag. De MH17-clusterfuck gaat inmiddels langzamerhand richting FUBAR. Want het gaat allang niet meer om alleen die verschrikkelijke ramp en het opsporen van de daders maar ook om de burgeroorlog in Oekraïne, de (internationale) juridische verantwoordelijkheid van het land, gas, het Nederlands Europees voorzitterschap en natuurlijk het nakende Geenpeil-referendum. Maar dat zijn gevolgen, geen oorzaak. Er moet iets anders spelen.

Volgens Ard van der Steur kent het Openbaar Ministerie mensen die aan het opvragen van primaire radarbeelden zijn overleden. Dat zou hem zijn ingefluisterd door het college van PG's, de hoogste bazen van het OM. Gisterenavond bevestigde het OM dat beeld min of meer, door met een "nieuwe update" te komen waarin te lezen valt dat het OM na het referendum van 6 april in de zomer met bewijs komt over de raket die MH17 neerhaalde. Het OM geeft aan "dat het Joint Investigation Team (JIT) verwacht voor de tweede helft van dit jaar het strafrechtelijk bewijs te kunnen leveren met welk type wapen en vanaf welke locatie de MH17 is neergeschoten." Meer details hierover zijn door het OM in een brief aan de nabestaanden gezonden. "De nabestaandenbrief is uitsluitend bestemd voor nabestaanden en zal derhalve niet aan journalisten worden verstrekt", aldus het Openbaar Ministerie op de eigen site. Geeft niet, OM. We hebben de brief, ondertekend door hoofdofficier Fred Westerbeke, inmiddels via andere kanalen ontvangen. We mogen hem niet integraal publiceren van onze bron, maar wel uit de tekst citeren. Daarin staan een paar opvallende zaken. Update: Steurzender heeft de hele brief inmiddels zelf online gezet (.doc). Primaire radarbeelden ontbreken (nog steeds) Die slotzin is onzin. Zonder ruwe primaire radardata is alleen te zien welke vliegtuigen hun transponders aan hadden staan. Stel dat er militair verkeer rond MH17 vloog, dan zijn die op secundair materiaal niet zichtbaar. De Russen beweren op basis van een video van hun primaire beelden dat er een ongeïdentificeerd toestel bij MH17 opduikt (zie video in dit topic), maar de Russische Federatie beweert dat hun primaire beelden inmiddels vernietigd zijn - en wil dus niet meewerken aan opheldering van die bewering. Vanwege bewolking zijn er geen bruikbare satellietbeelden van het moment van de aanslag, wat de noodzaak voor (primaire) radardata alleen maar groter maakt. Geen luchtverkeersleiders gesproken? Dit is een sneaky zinnetje. Er zijn 'leden van de OEK luchtverkeersleiding' gesproken. Daar staat dus niet: 'er is gesproken met de luchtverkeersleider die MH17 als laatste sprak. Die man (of vrouw) is dus (nog steeds) niet gehoord. Opvallend en verdacht: degene die als laatste contact had met een verongelukt toestel, verhoor je doorgaans als allereerste. En als dat niet lukt, maak je als onderzoekers zijnde stampij, want dan is er wat aan de hand. Wat is er aan de hand? Wilde Oekraïne niet meewerken? Zo nee, waarom niet? Plus: dat er geen primaire radarbeelden bestaan, is volstrekt ongeloofwaardig. Niemand laat zijn eigen of andermans (militaire) toestellen ongezien over zijn grondgebied vliegen als daar op dat moment gevechtshandelingen plaatsvinden. De Amerikanen In de brief staat te lezen dat er geen foto's en filmpjes van de raketlancering zijn. Satellietbeelden zijn niet bruikbaar. De Amerikanen hebben, lekker vaag, "data" die "mogelijk informatie zou kunnen geven", maar die mag alleen via de MIVD in het geheim gedeeld worden. Zonder declassificatie is die "data" onbruikbaar in een rechtszaak, want de verdediging moet straks dergelijk bewijsmateriaal ook in kunnen zien. Wat blijft er over als er geen filmpjes, foto's, satellietbeelden en "data" is? Primaire radarbeelden. Maar die hoeft het OM niet te hebben, zegt de regering, die er zelf ook niet achteraan gaat. Wat een soap. Bellingcat de bel aanbinden Het JIT heeft 'een grote groep personen in beeld' die betrokken lijken te zijn bij de aanslag op MH17, schrijven ze. Verder kan het JIT daar in het belang van het onderzoek niks over zeggen en dat is prima natuurlijk. Maar een pagina later wordt bovenstaande geschreven, waarin een onderzoek van Bellingcat wordt aangehaald om toch te kunnen zeggen dat het (vermoedelijk) de Russen waren. Dat kan kloppen natuurlijk, maar waarom wordt er een alinea eerder zorgvuldigheid bepleit, om daarna alsnog naar een particuliere onderzoeker te refereren die bovendien omstreden is, temeer omdat hij op de loonlijst van een NAVO-stichting staat.