Dus wat staat ons nu nog te wachten de komende twee jaar betreffende de koopkracht van de euro? Alhoewel een voorspelling over een dergelijk complex en dynamisch probleem omgeven is met grote onzekerheid, zal ik vandaag een plausibel scenario aan bod laten komen.

Zoals reeds meerdere keren op dit blog is beschreven, zal de inflatie wat langer aanhouden dan veel economen en beleidsmakers denken. Reden hiervoor is dat er te lang is gewacht door de ECB om in te grijpen, waardoor de inflatie eigenlijk al ontankert (hallo van Dale, nieuw woord voor 2022).

De toekomst is grijs

De huidige situatie is misschien wel een voorbode van hoe het er in de wereld er op weg naar 2040 aan toe zal gaan. De achterliggende drijvende krachten zijn wat anders, maar het effect zou hetzelfde kunnen zijn. Zo is er nu enerzijds een aanbodtekort (in sommige productcategorieën) en anderzijds is de vraag zeer plots gestegen door het aflopen van de zware lockdownmaatregelen. Dit heeft vele dislocaties in de markt teweeggebracht die nu goed terug te zien zijn in de inflatiecijfers. Maar waar nu corona de drijvende kracht achter dit fenomeen is, zal dat op weg naar 2040 juist de vergrijzing zijn. De schaarste zal zich dan met name in de arbeidsmarkt manifesteren en leiden tot hogere prijzen en beperkt aanbod, stagflatie dus. 

De huidige omstandigheden waarin het aanbod is afgeknepen en de vraag gestimuleerd, heeft tot allerlei uitwassen geleid. Er zijn tekorten aan bouwvakkers, timmermannen timmermensen, loodgieters, installateurs, doctoren doktoren, verplegend personeel, ICT-specialisten, leraren, ijsmeesters (ondanks Global Warming), jeugdzorg-personeel, vrachtwagenchauffeurs en zo verder. De inflatie is hierdoor gestegen en dit, terwijl de lonen nog nauwelijks van hun plek zijn gekomen; dat zullen we de komende 12 maanden wel te zien gaan krijgen in de CAO-onderhandelingen. De stijgende prijzen gaan uiteindelijk een drukkend effect hebben op de volumes die afgezet gaan worden. Dan is er sprake van stagflatie, zoals eerder beschreven op dit blog.  

Voor ons de zondvloed?

De term stagflatie wordt steeds vaker gebezigd. Niet zo verbazingwekkend, gezien de groeiontwikkelingen en de stijgende inflatie. De experts zijn echter niet alleen verdeeld over de kans op deze situatie, maar ook over de definitie van stagflatie. Naar mijn mening is stagflatie een soort interbellum, een tussenfase. Hoe er door centrale banken en overheden wordt gereageerd, bepaalt welk scenario gaat volgen: inflatie & groei of een flinke recessie. 

De twee mogelijke resultaten sluiten elkaar niet uit, het gaat er meer om welke fase er DIRECT na deze stagflatieperiode komt. Uiteindelijk komt die economische crisis er namelijk toch wel (enige variabele is de grootte van deze crisis). 

Eerst moet de term stagflatie nader worden toegelicht. De ene econoom zegt dat groei negatief moet zijn en inflatie positief, anderen spreken al over stagflatie als de inflatie toeneemt terwijl de economische groei afvlakt. Ik kan mij het meest vinden in de laatste benadering; de periode waar de inflatiecurve omhoog afbuigt terwijl de economische groei juist naar beneden afbuigt.