En nogmaals: Dick Schoof is op dit moment de baas van de AIVD. Dick Schoof is de man die tegen het volk zegt: "Ik doe allemaal geheime dingen en u moet er maar op vertrouwen dat ik dat netjes doe." Die man dus. Niets menselijks is ons vreemd. Dus wij vragen ons af. Hoe kan dat allemaal zo in een zichzelf serieus nemende democratie.

Dick Schoof heeft zich persoonlijk bemoeid met het onderzoek naar de crisisbeheersingsorganisatie na de aanslag op de MH17. Dat wist u al, omdat u op GeenStijl hebt gelezen dat Dick Schoof zich persoonlijk heeft bemoeid met het onderzoek naar de crisisbeheersingsorganisatie na de aanslag op de MH17. Minister Grapperhaus heeft dat nu ook toegegeven in de brief die hij van de Kamer moest schrijven over het feit dat Dick Schoof zich persoonlijk heeft bemoeid met het onderzoek naar de crisisbeheersingsorganisatie na de aanslag op MH17. Dat is nogal opvallend omdat Dick Schoof als NCTV juist onderwerp was van het onderzoek en de minister de Kamer expliciet had beloofd dat dit een onafhankelijk onderzoek zou worden. Na de breek kunt u lezen hoe Dick Schoof zich persoonlijk heeft bemoeid met het onderzoek naar de crisisbeheersingsorganisatie na de aanslag op MH17.

Dick Schoof wordt de nieuwe topambtenaar op het ministerie van Justitie en Veiligheid. Schoof moet een einde maken aan de verrotte bestuurscultuur op het ministerie, waarin het bijvoorbeeld mogelijk was dat Dick Schoof invloed uitoefende op een zogenaamd onafhankelijk onderzoek naar het handelen van Dick Schoof. Nu kennen wij het gezegde dat je boeven met boeven vangt, maar iemand die lak heeft aan principes van procedurele zuiverheid en rechtsstatelijkheid de baas maken van een ministerie dat juist iedere keer in de problemen komt omdat het lak heeft aan principes van procedurele zuiverheid en rechtsstatelijkheid is toch best wel een beetje boel heel erg super vreemd eigenlijk. 

Naast het gedonder over de onafhankelijkheid van het WODC heeft het ministerie last van gesodemieter bij het OM, gelazer bij de Politie, gedoe over het Wildersproces, gezeik met de klokkenluidersjacht, gemor over journalisten die zomaar worden vastgezet, geduvel bij 'Overige zaken', geouwehoer met tbs-klinieken en wat er allemaal nog meer gebeurt als je Ivo Opstelten en Fred Teeven een ministerie laat opzetten zonder dat ze de bonnetjes hoeven te bewaren. Zin in bananen nu.

Schokkend nieuws in NRC Sokpopblad dat niet schokkend is maar toch schokkend, juist omdat het niet schokkend is: Oud-NCTV-chef Schoof werd gewaarschuwd dat burgers online volgen via nepaccounts waarschijnlijk niet mocht. En u raadt het al, de NCTV bleef gewoon burgers online volgen via nepaccounts, tot dat werd onthuld en minister Grapperhaus er een eind aan maakte. Wat er niet-schokkend (en dus schokkend) is aan dit nieuws is de naam van de man die destijds de baas was van de NCTV: dat is Dick Schoof. Dezelfde Dick Schoof die in 2019 op GeenStijl stond omdat hij zich als baas van de NCTV bemoeide met een MH17-rapport over de NCTV. Dezelfde Dick Schoof die zich als baas van de NCTV ook met een ander rapport over de NCTV bemoeide. Dezelfde Dick Schoof die daarna de baas werd van de AIVD. En dezelfde Dick Schoof die tegenwoordig de hoogste baas is op het ministerie van Justitie en Veiligheid. En dan gaat het allemaal om de NCTV, bekend van ambtenaren die allerlei gegevens mee naar huis namen & mee op verkansie naar Marokko. Zelf geschokt worden door de Woo-stukken (die, ook niet schokkend, door ministerie drie jaar lang geheim werden gehouden) kan hierrr. Minst niet-schokkende screenshots na de breek.

Het was op 12 februari 2014 dat Harald Doornbos ons voor het eerst vertelde over de jihadistische onthoofdings-avonturen van Abu Abdulrahman al-Iraqi, de uit Almere afkomstige Irakese kalifaatganger Khalid K., die vermoedelijk als sinds 2012 in ISIS-gebied vertoefde. Vanaf dat moment zouden we regelmatig foto's van hem met zijn oorlogstrofeeën (afgehakte hoofden) te zien krijgen, en minstens zo vaak lezen dat hij dood was, of juist daaruit was herrezen. Alleen: zijn eerste publieke optreden verscheen niet in de mainstream media. Ome Harald legt op Twitter uit hoe dat komt. NCTV-baas Dick Schoof heeft indertijd "actief redacties van Nederlandse media benaderd met het verzoek om dit niet groot te maken." Nog erger: tweets van Harald en bronnenonderzoek onzerzijds leren dat Schoof deze bekentenis zelf gedaan heeft, op een plenaire vergadering bij de NOS. Daar heeft hij ten overstaan van tientallen Staatsomroepers "op vertrouwelijke basis" op staan scheppen hoe hij een verhaal over een moordlustige Nederlandse jihadist uit de media heeft weten te houden.

Schoof "realiseerde zich dat je in de Nederlandse journalistiek niemand iets kon verbieden", maar toch wist hij daar, op de NOS redactievergadering van medio februari 2014, trots te melden dat bijna alle redacties knipmessend 'Ja, meneer' hadden gezegd - en vervolgens niet alleen niet hebben bericht over Khalid de Koppensneller, maar ook niet hun journalistieke taak hebben gedaan door het schandalige en schaamteloze verzoek van Schoof openbaar te maken. Juist in die periode werd steeds duidelijker dat er tientallen, zo niet honderden Nederlandse jihadisten naar Syrië waren vertrokken. Schoof vreesde sociale onrust, en die snaar raakte hij vermoedelijk ook bij de "journalistieke" poortwachters van de moraal die kunnen beslissen over wat u mag weten, en wat niet.

We hebben diverse bronnen, waaronder Google News en LexisNexis, geraadpleegd. Behalve GeenStijl en HP/De Tijd was er niemand die in februari 2014 berichtte over de opgedoken foto's van Khalid K., op één man na: Perdiep Ramesar, in Trouw. LOL. Niets in het Algemeen Dagblad, geen woord in NRC, nada in De Volkskrant (waar ze hem in september 2014 een 'held' noemen), stilte bij RTL Nieuws, sneeuw en ruis bij de NOS (wel tekst, geen pica), geen letter in de regiotitels van De Persgroep (toen nog Wegener), en zelfs Elsevier zweeg. Pas nadat voor de tweede maal een foto van Khalid met onthoofde hoofden opduikt, beginnen de MSM voorzichtig over hem te berichten.

We hebben de NCTV om een reactie gevraagd.
UPDATE 14:00 uur. Reactie woordvoerder NCTV: "Het klopt niet dat de heer Schoof in februari 2014, of op enig ander moment, actief media heeft benaderd met de vraag een verhaal uit de berichtgeving te houden." Onze follow-up vraag is nu of iemand anders dan Schoof namens de NCTV contact met media heeft gezocht.
UPDATE 16:00 uur. NCTV zegt nog een keer 'nee'. Er is "niemand anders die namens of voor de NCTV media met dit verzoek heeft benaderd." OK, genoteerd. En toch geloven we d'r niks van want er zijn bronnen en bovendien kennen we Ome Harald niet als hoaxer.

Na de schokkende onthullingen van uw favoriete weblog dat Dick 'Donder' Schoof zich als NCTV op alle mogelijke manieren heeft proberen te bemoeien met het onderzoek naar de crisisbeheersorganisatie na MH17, is de huidige baas van de AIVD, zoals dat heet """in opspraak""". Alle MSM behalve de Telegraaf bedankt voor het linken, trouwens. Maar goed. Als het van mevrouw Arib mag gaat het CDA (niet Pieter Omtzigt die zich al vanaf het begin bezighield met dit onderzoek, nog bedankt NRC) dinsdag in het Vragenuurtje vragen stellen en D66 wil een debat over de kwestie. Ondertussen is het kabinet begonnen met Operatie Een Klein Beetje Toegeven Dat Het Fout Was En Ondertussen De Boel Bagatelliseren.

Vandaar ook dat het ministerie van Veiligheid en Justitie GeenStijl liet weten dat de opmerkingen van de NCTV "op persoonlijke titel" waren. En dat minister Dekker zegt dat "iets meer afstand" beter was geweest. En dat Rutte op zijn Ruttes om de hete persconferentiebrij heendraait. Maar iemand die tijdens een cruciaal en politiek extreem gevoelig onderzoek te weinig afstand neemt en zich 'op persoonlijke titel' met onafhankelijke onderzoek bemoeit, zou volgens ons kabinet geschikt om leiding te geven aan een organisatie die dagelijks op het scherp van de rechtsstaatssnede opereert. Lekker dan, AIVD.

En als er allemaal niks aan de hand is. WAAROM BLIJVEN DE CONCEPT-TEKSTEN VAN HET RAPPORT DAN GEHEIM?

Nou daar gaan we. Als allerlaatste onderwerp, zodat er lekker weinig tijd overblijft. Tweede Kamerlid Chris van Dam van het CDA wil opheldering van minister Ferd Grapperhaus van het CDA over de onthulling van GeenStijl over de bemoeienis van de NCTV met het onderzoek naar de crisisbeheersing na de MH17-ramp. Wij hopen op scherpe vragen, maar vrezen net als Pieter Klein (moetleescolumn) met grote vreze: *"Ik heb zo’n voorgevoel dat ons parlement het zal laten lopen, en de zaak niet verder zal onderzoeken. Want ja, onderste steen eerst, Rusland, aansprakelijkheid en strafrecht, daarna misschien nog Oekraïne en het luchtruim. Is dat een reden om deze kwestie te laten rusten?" *

Nee natuurlijk. Want het optreden van onze overheid in dit dossier stinkt naar het voortdurend willen regisseren van alles wat naar buiten komt. Daarom was de bemoeienis van Schoof met het 'onafhankelijk' onderzoek 'toen gebruikelijk': de wensen van politiek en ambtenarij zijn bij MH17 keer op keer belangrijker dan de waarheid. Als die Onderste Steen eenmaal boven komt dan is hij door de communicatie-afdelingen van onze overheid zo gepolijst dat alle scherpe randjes eraf zijn.

Alles aan de onthulling van het AD over de Inspectie van J&V is gekmakend voorspelbaar. Dat de ambtelijke top van het door en door rotte ministerie van Veiligheid en Justitie zich net zo driftig met inspectierapporten bemoeide als met WODC-onderzoeken. Dat bewijs daarvan werd weggehouden bij de Tweede Kamer. Dat die Tweede Kamer daar woest over is. En natuurlijk dat ergens de naam van Dick Schoof opduikt. Schoof was van 1 maart 2013 tot 18 november 2018 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en bemoeide zich toen driftig met het rapport dat het WODC over zijn functioneren na MH17 schreef. Hij adviseerde minister Ard van der Steur geen excuses aan de voor de bus gegooide professor George Maat te maken, en ook in deze affaire speelde de NCTV zijn karakteristieke rol: *"Op 7 mei 2018 brengt de Auditdienst Rijk een vertrouwelijk rapport uit van het onderzoek naar de brandweerzorg. De conclusie luidt dat er inderdaad sprake is geweest van inmenging, in dit geval door de NCTV, maar dat die inmenging wel heeft geleid tot een beter rapport." *

Maar wacht eens even, minister Grapperhaus, die bemoeienis van Schoof met een rapport over hemzelf was toch "eenmalig"?

En wacht nog eens heel even, minister Grapperhaus, wie wordt er op 1 maart 2020 de nieuwe secretaris-generaal op het ministerie van Justitie en Veiligheid?

En laten we hopen dat Grapperhaus niet wegkomt met de wc-eend conclusie "de onderzoeker zegt dat het onafhankelijk was, dus was het onafhankelijk" zoals de vorige keer. Tot die tijd zijn wij vooral benieuwd naar de antwoorden op deze 38 vragen.  

1. Hoeveel communicatiemedewerkers heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid op dit moment? Is er sprake van een toename de laatste jaren? Kunt u een overzicht geven van het aantal communicatiemedewerkers op het ministerie van Justitie en Veiligheid in de afgelopen tien jaar?

2. In hoeverre is invloed bij onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek toegestaan? Moet de communicatie vanuit ministeries niet altijd transparant, navolgbaar en controleerbaar zijn?

3. Is er op 4 december 2015 sprake van oneigenlijke beïnvloeding zoals dit genoemd wordt in het rapport van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) WODC II op pagina 132 waarin wordt gesteld dat in de uitvoeringsfase de keuze van de wijze van verslaglegging niet bepaald moet worden door buiten-wetenschappelijke belangen, voorkeuren of argumenten?

4. Wie belde er en op wiens initiatief was dit, toen er op 2 december 2015 een telefonisch overleg is geweest tussen de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en het WODC over de voortgang van de evaluatie? Wat is er toen besproken?

5. Is door de NCTV aangedrongen op uitstel van de publicatie?

6. Maakt het verschil voor (oneigenlijke) beïnvloeding of de becommentariëring wordt gedaan door een medewerker van de NCTV zittend in de begeleidingscommissie of dat dit wordt gedaan door iemand van de NCTV buiten de begeleidingscommissie?

De vrouw die Charlie Hebdo twee jaar na de aanslag verliet wegens te soft is in Nederland om aan GroenLinksend Balie-publiek uit te leggen dat niet alle moslims zulke lieve jongens zijn. U verwacht het misschien niet, maar daar maak je geen vrienden mee in de umma. Mevrouw El-Rhazoui wordt in Frankrijk dan ook nogal fanatiek beschermd tegen de uitwassen van de islam. Maar aangezien vrij verkeer in Europa vooral bedoeld is voor terroristen en niet voor mensen met een eigen mening, zegt de NCTV fuk jou Balie met je aanstootgevende gasten. Zineb mag haar eigen gewapende beveiligingsmensen niet meenemen en je dacht toch niet dat de Nederlandse overheid geld uit ging geven aan het beveiligen van een mevrouw die al jaren met groot en concreet gevaar voor eigen leven een boodschap probeert te verkondigen. Lekker bezig NCTV. Kan minister Ollongren misschien ingrijpen? Oh nee grapje. Die is natuurlijk veel te druk met haar masterplan om EUvsDisinfo op te heffen te versterken. Gelukkig betaalt De Balie de beveiliging nu zelf en staat Zineb gewoon op het podium vanavond. Dus ga langs, kijk onderstaand interview terug en lees ook het geweldige interview met haar in De Groene Amsterdammer. Hup Zineb!

Na het vragenuurtje van vanmiddag, dat minister Grapperhaus te baat nam om even over de kwestie te liegen, debatteert de Tweede Kamer op 6 maart over onze onthulling dat het 'onafhankelijk' onderzoek naar de crisisbeheersingsorganisatie MH17 is beïnvloed. En dat is nodig ook. Pieter van Vollenhoven, oud-voorzitter van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (dat is zeg maar de club die allemaal onafhankelijk onderzoek deed) legt hierboven haarfijn uit wat er verkeerd is gegaan. En dat de veranderingen afdoen als "redactionele aanpassingen" geen hout snijdt, omdat een onafhankelijk onderzoek ook echt onafhankelijk dient te verlopen. Dus zonder meekijkend ministerie-onderdeel (WODC) dat zelf voortdurend een ander meekijkend ministerie-onderdeel (NCTV) in de nek voelde hijgen. Kan Rutte zeggen dat de onderzoekers achter hun onderzoek blijven staan. Kan Grapperhaus blijven zeggen dat de onderzoekers achter hun onderzoek blijven staan. De onafhankelijkheid is geschonden. En daarvoor is het ministerie verantwoordelijk. Punt.

Komt-ie:

Het onderzoek naar de crisisbeheersingsorganisatie na het neerstorten van MH17 is door de onafhankelijke externe onderzoekers aangepast nadat ambtenaren van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) meldden dat zij delen van de conclusies "te zwaar" en "te negatief" vonden. Dick Schoof heeft als Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) geprobeerd het onafhankelijke onderzoek te beïnvloeden. Dat blijkt uit documenten die het ministerie van Justitie en Veiligheid (eindelijk, na meer dan een jaar) openbaar heeft gemaakt na een WOB-verzoek van GeenStijl.

In 2015 liet het ministerie van Veiligheid en Justitie onderzoek doen naar de manier waarop de nationale crisisbeheersingsorganisatie heeft gefunctioneerd na het neerstorten van de MH17. Het onderzoek werd in opdracht van het WODC (dat onderdeel uitmaakt van het ministerie) uitgevoerd "door een team van onafhankelijke onderzoekers vanuit de Universiteit Twente". Deze onafhankelijke onderzoekers hebben de conclusies van het rapport aangepast nadat medewerkers van het WODC daarom hadden gevraagd.  

Volgens onderzoeker René Torenvlied van de Universiteit Twente gaat het om "een redactionele aanpassing van de toonzetting van enkele passages" en is de "inhoud onveranderd" gebleven. Maar wat er exact is aangepast, houdt het ministerie, ook nadat GeenStijl hier opnieuw om heeft gevraagd, geheim. Het WODC is onlangs door minister Grapperhaus op grotere afstand van het ministerie van Justitie en Veiligheid gesteld, omdat de positionering "een zwakke basis voor onafhankelijk functioneren" vormde. 

In november 2015 sturen onderzoekers van de Universiteit Twente een concept van het rapport over de crisisbeheersing naar het WODC. Het WODC laat kort daarna op verschillende manieren (hier, hier, hier en hier) aan de onderzoekers weten dat onderdelen van de conclusie "te zwaar" en "te negatief" zijn. Het concept wordt vervolgens aangepast. Daarop meldt het WODC aan de onderzoekers dat de aanpassingen "helemaal top" zijn. In een mail aan zijn collega's schrijft de WODC-ambtenaar: "Als ik het nu lees, blijft er voor mij als lezer een heel ander beeld hangen". 

Onderzoeker René Torenvlied van de Universiteit Twente laat aan GeenStijl weten dat sommige passages neutraler zijn verwoord "om zo de acceptatie van onze stevige conclusies te vergroten". Volgens hem "is de formulering van de conclusies onverminderd kritisch en stevig". Lees hier zijn complete reactie.

Een medewerker van het WODC schrijft op 1 december, als de aanpassingen binnen zijn, aan een medewerker van de NCTV dat het herziene hoofdstuk 10 er qua "toonzetting" "prima" uitziet: "Komt goed". Hoofdstuk 10 is het belangrijkste hoofdstuk in het rapport waar de conclusies instaan. De NCTV is juist een van de belangrijkste onderwerpen van het evaluatie-onderzoek, maar formeel ook de interne opdrachtgever van het WODC. 

Uit de stukken blijkt dat opdrachtgever NCTV op verschillende momenten geprobeerd heeft het onderzoek te beïnvloeden. Zo komt er op verzoek van de NCTV een 'klankbordgroep' met ambtenaren om de onderzoekers inhoudelijk te voeden. Verder doet NCTV Dick Schoof persoonlijk suggesties ("dat Dick veel voelt voor") voor de leden van de begeleidingscommissie, wil hij de reikwijdte van het onderzoek tussentijds aanpassen ("Dick heeft gesproken...") en wil hij vanuit "politieke/ambtelijke" overwegingen ("Ik snap de wens van Dick") dat het rapport openbaar wordt voordat de Kamer over het OVV-onderzoek naar de ramp praat. Het WODC probeert weerstand te bieden aan deze interne druk van de NCTV, maar schrijft in een terugblik dat de "informele afstemmingslijnen" met de NCTV "frequent en constructief" waren.

Uiteindelijk is de NCTV nog steeds boos over de uitkomsten van het onderzoek ("Dick vindt"). De hoofdonderzoeker van de Universiteit Twente zou zijn resultaten komen presenteren aan het ambtenarenoverleg dat zich met MH17 bezighoudt, maar deze uitnodiging wordt door Schoof ("Dick is beslist en heeft besloten") ingetrokken. Schoof vraagt ook om het telefoonnummer van degene die bij het WODC het onderzoek begeleidt. Daarnaast vraagt hij om een gesprek met directeur van het WODC over het rapport. Toenmalig NCTV Dick Schoof is tegenwoordig directeur-generaal van de AIVD. Hij laat weten dat de inmenging "toen de gebruikelijke gang van zaken" was. **Lees hier de complete reactie van de NCTV.

Het ministerie van Justitie en Veiligheid, dat vroeger het ministerie van Veiligheid en Justitie heette, laat aan GeenStijl weten dat de opmerkingen van de NCTV "op eigen titel" zijn gedaan. Het ministerie vindt nog steeds dat het onderzoek op een onafhankelijke manier is verricht "omdat de onderzoekers zelf aangeven nog steeds achter hun onderzoek en conclusies te staan". Lees hier de complete reactie van het ministerie. Alle onderliggende documenten na de breek.
UPDATE: CDA stelt Kamervragen.
UPDATE: Grapperhaus stuurt de stukken ook alvast naar de Kamer.
UPDATE: Ook MH17-dossiervreter Sjoerdsma van D66 wil opheldering.

GeenStijl bracht via de Wet openbaarheid van Bestuur (overigens misschien wel de slechtst functionerende én meest beroerd gehandhaafde wet van Nederland) aan het licht dat Dick Schoof, toenmalig NCTV, druk zette op aanpassingen aan conclusies van het MH17-onderzoek. Conclusies van de onderzoekers over de crisisbeheersing die "te negatief" werden bevonden door de man die de rode knop van de staatsveiligheid destijds beheerde, werden via WODC-medewerkers zachter gemaakt. Grapperhaus ontkende dat destijds, maar nu is de ophef weer overgewaaid dus in antwoorden op Kamervragen (38 stuks, gesteld door Sjoerd Sjoerdsma/D66) bekent de MinJus nu alsnog dat er wel degelijk sprake was van bemoeienis. 

Het was uiteraard "eenmalig", het ging "via een medewerker" en natuurlijk hebben de "onafhankelijke" vrijers dermate veilige interactie gehad, dat er echt geen lelijke nageboortes zijn ontstaan in het onderzoek. Dat laatste kunnen wij niet controleren: alleen Kamerleden hebben vertrouwelijke inzage gekregen in de conceptversies van het onderzoek. Dit is dus waar de Wob-wet alsnog faalt, want als burgers hebben wij ook recht op die info. Maar dat kunnen we dus vergeten. We hebben alleen een globale bevestiging van ambtelijke corruptie binnen V&J, NCTV en WODC. En dat is an sich geen nieuws, natuurlijk.