Net nu ik dacht dat we de bankenbonusdiscussie achter ons hadden gelaten en het aangrijpende verslag van het verblijf in Monaco van 'mensenmens' en ex-bankier ex-ABN AMRO MeesPierson personeelsmanager Wawoe en zijn Marokkaanse schoonmaakster alleen nog bij De Slegte te koop is, steekt (1) de Rabobank de lont weer in het kruitvat met het toekennen van 33 miljoen aanblijfbonus voor 53 topmannen (zijn het er zoveel?) en (2) heeft Cees - Rondom 10 - Grimbergen besloten 'het slijk der aarde' aan te pakken met zijn uitzending van Hollandse Zaken: "Opstand tegen de veelverdieners". Grimbergen: hoe gewone Nederlanders een vuist maken tegen vorstelijke beloningen van topbestuurders en wat kan de gewone Nederlander ondernemen tegen deze 'graaicultuur'. Ik zou zeggen, hard werken en óók carrière maken, maar daarmee kwam ik niet in de uitzending. En anders, gewoon geen boeken kopen bij Wolters Kluwer of een TV-abonnement bij Ziggo. Maar dan ook niet in die VW Golf op vakantie hè? In dat soort debatten slaat de hypocrisie van het scherm af. Grimbergen wordt dus op zijn wenken bediend door Rabobank. Hoewel, waar gaat het nou eigenlijk om?

Ik heb er nooit naar gekeken, maar mijn kinderen wel en die smullen er van: The Beauty and the Nerd. Het idee is dat een intelligente maar niet zo sociaal vaardige man wordt gekoppeld aan een mooie maar niet zo slimme vrouw en dat die nerd vervolgens de beauty moet verleiden. Leuk format voor RTL, maar ik zapte altijd weg. Tot ik deze week tot mijn verbijstering zag dat het format een 'real life soap' versie had gekregen, en nog wel in de Tweede Kamer. Mijn interesse was nu wél gewekt. PVDA lijsttrekker Diederik Samsom speelt de rol van de nerd, hij heeft technische natuurkunde gestudeerd en bij Pauw & Witteman zat hij aan tafel als kernfysicus. In 2008 won hij de Nationale IQ-test. En met zijn slecht zittende pakken is hij geknipt voor de rol. De Nederlandse consument speelt voor de beauty. Het is aan Samsom om de Nederlandse consument te verleiden tot het stoppen met sparen en het doen van allerlei consumptieve uitgaven.

Omdat we de komende zomer weer in de angst-mode terecht komen (crisis in Griekenland, Portugal, Cyprus en dus wel-of-niet de euro, templates en/of blauwdrukken voor zombiebanken, stresstesten en het EMS-poen, einde QA3 of toch niet, maximaal 6 miljard bezuinigen en dus wordt -3% waarschijnlijk -4% en tabé NL-rating) wil ik u graag voorstellen aan de "de grote duider". Nee, dat is natuurlijk niet Nout Wellink, ex-baas van de DNB, die de reusachtige problemen van Fortis, ING, Aegon, SNS Reaal, DSB en Friesland bank even niet zag aankomen en als bankpresident dacht dat Nederland alle Griekse schuld (met rente) zou terugkrijgen. Nee, het is ook niet Kees de Kort. Het is Arnout Boot, de hoogleraar die echt overal verstand van heeft. De onderkoning van de Nederlandse Financiële Markten. En dat is geen grap.

Rooms-katholieke kerken en beurzen hebben meer gemeen dan interesse in geld en macht? Beide lijden aan een ernstige mate van verval. Het is een proces waar je altijd met enige plaatsvervangende schaamte naar kijkt. Ik zie lege kerken waarbij de geloofsdienaren tegen beter weten in zich trachten staande te houden door vast te houden aan oude rituelen. Maar het verval is niet stoppen, kerkgebouwen krijgen een 'alternatieve functie' zoals dagmarkten of boekwinkels of erger nog, de kerkgebouwen worden overgenomen door andere wel bloeiende geloofsgemeenschappen. Net zo treurig is het verval bij de traditionele beurzen en dan vooral bij de Amsterdamse beurs. Ik moet dan altijd denken aan de film 'Death in Venice', verval in optima forma. Damrak 5-baas Vermaas in de rol van Gustav von Aschenbach, maar hoe hij ook tracht de beurs er jonger te doen uitzien door het beursgebouw te verven en te schminken, het lukt niet. Niets is deerniswekkender dan het beursgong-ritueel [foto]. Ooit was het een belangrijke gebeurtenis om de fysieke handel te laten starten, nu vindt het plaats in een nis ergens op de eerste verdieping, terwijl op de oude beursvloer een paar brokers verveeld naar hun scherm kijken. Je kan er een speld horen vallen.

Wat is dat toch met die Rabobank? Waarom altijd 'anderen' de schuld geven? Wat is er aan de hand. RABO heeft in het verleden 'ledencertificaten' uitgegeven. Dat werd gebracht als een leuk extraatje voor trouwe leden van de bank. De rente was zeer aantrekkelijk en het risico leek, zeker aan het begin van deze eeuw en ook wel vlak na de kredietcrisis, te verwaarlozen. Ze waren daarom populair en werden goed verkocht. De ledencertificaten vormen nu al 23% (6,7 miljard) van het kernkapitaal van de RABO (29 miljard). Het zijn echter wel achtergestelde certificaten en die liggen sinds Cyprus en SNS (daar werden de ledencertificaten lekker mee-onteigend) zwaar op de maag bij spaarders, die eigenlijk gewoon beleggers zijn. Dus de klanten nemen het zekere voor het onzekere en willen verkopen. En dan ontstaat een situatie waar de niet-beursgenoteerde coöperatieve bank zonder hijgerige korte termijn aandeelhouders zo een enorme hekel aan heeft. De bank wordt een speelbal van 'pseudo-aandeelhouders', en die bal rolt keihard omlaag zonder gestopt te kunnen worden.

We moeten het allemaal gemist hebben. Het topoverleg tussen Rutte en Merkel was niet toevallig in de grensplaats Kleef. Volgens de rijksoverheid ging het gesprek op 23 mei om de bijzonder hechte band tussen Nederland en Duitsland aan het volk te laten zien en had als doel het verder versterken van deze relatie. Volgens de overheidspapegaaien ging het om het thema duurzame groei. Er zou onder meer gesproken zijn over innovatie, duurzame energie en financiële duurzaamheid. Maar we hebben het allemaal mis, het ging over hypotheken. Rutte is eigenaar van ABN AMRO en heeft een probleem. Voorzitter Zalm heeft deze maand gezegd dat de bank niet meer wil groeien in hypotheken. De totale hypotheekportefeuille moet beter "gebalanceerd" worden, dat is een eufemisme voor 'we lopen teveel risico en we moeten er van af'. Ik kan mij daar wel wat bij voorstellen. De *hum* universele bank ABN AMRO heeft namelijk 47% van de kredietverlening (totaal 276 miljard) zitten in hypotheken (153 miljard) en dat is nogal veel. Vooral omdat deze hypotheken niet volledig met spaargeld gefinancierd kunnen worden, moet de bank dus aankloppen bij haar concurrenten en dat lijkt mij voor een ondernemer bankdirecteur een vernedering.

Het is weer tijd voor een sprookje in polderland. Verteller van het sprookje is Gerard Riemer van de Pensioenfederatie. Hij leest voor uit het boek "samen sta jij sterk" en heeft vandaag gekozen voor dat fantastische heroïsche verhaal van Hans Brinker (want Gerard herkent zichzelf in Hans). Hans schaatste door dat vredige Anton Pieck landschap waar alle mensen samen zorgen voor elkaars pensioen, waar ondernemingen ijzersterke balansen hebben om alle pensioenen te betalen en nooit premies overslaan, waar het vaste gegarandeerde pensioen met gemak de inflatie bijhoudt, waar de overheid royaal haar belastingpot openstelt om fiscaal-vriendelijk te sparen, waar jonge deelnemers vanzelfsprekend met plezier extra premie betalen als de oudere deelnemers veel ouder worden dan verwacht. En dan ziet Hans dat gaatje in de dijk. Hans weet wie het heeft gedaan. Het zijn die gemene critici die onzin (hier en hier) vertellen over het mooiste pensioensysteem van de wereld (Defined Benefit); het zijn de mensen die de solidariteit willen opblazen, het zijn de mensen die zeggen dat ze graag zelf willen beslissen wat er met hun spaargeld gebeurt. Het zijn de mensen die zelfs zeggen dat het een sprookje is dat álle mensen een 100% zeker inflatie-gegarandeerd pensioen kunnen krijgen. Het zijn de mensen die de pensioenfondsen beschuldigen van het manipuleren van de rentevoet zodat de pensioenuitkering van ouderen ongestoord door kan gaan.

Een van de laatste Heilige Huisjes, het Nederlandse pensioensysteem, de basis voor het poldersucces, ligt onder vuur. Opmerkelijk, want ons pensioensysteem was tot voor kort het beste pensioensysteem ter wereld en werd zelfs als exportproduct naar voren geschoven. Maar het verlies van de eerste plaats aan Denemarken zou een teken aan de wand moet zijn. Ook in het buitenland is het korten van pensioenen opgemerkt. Ook de overheid gaat lekker tekeer. Het 3% spook waart rond en heeft het pensioen ontdekt. Daar kan nog flink worden bezuinigd en dus is de overheid hard bezig de fiscale pensioen-sluiproutes af te sluiten. De overheid neemt al sinds 1999 maatregelen om het fiscaal gunstig pensioensparen te beperken. Het verlagen van de fiscale vrijstelling van pensioenpremies (verlaging pensioenopbouw van 2,25% naar 1,75%) in het regeerakkoord van Rutte II past in deze trend. Ook mag fiscaal vriendelijk nog maar 70% van het gemiddelde loon worden opgebouwd i.p.v. het eindloon. En en passant heeft de overheid ook de zogenaamde 'omkeerregel' gemaximeerd op een inkomen van 100.000 euro. De 'omkeerregel' schrijft voor dat de pensioenpremies fiscaal mogen worden afgetrokken, maar dat de latere uitkeringen worden belast (veelal tegen lager tarief).

Terwijl de werkloosheid in Nederland het niveau van de jaren tachtig aantikt, proberen de polderbewierokers hun warme pluchezetels te behouden. Het sociaal akkoord zou historisch zijn. Dat klopt: historisch kort. Geen mens die niet gelooft dat die bezuinigen er in augustus toch gaan komen. En de hete aardappel van de hypotheekaftrek wordt weer doorgeschoven. Consumenten weten beter en gaan nog meer sparen (en hypotheken aflossen). Het heet 'pappen en nahouden'. Dat zien we ook in de pensioenwereld. De Sociaal-Economische raad, het politburo van de poldermensen, wil dat er wéér een andere rekenrente gaat komen en dat die rekenrente vastgesteld gaat worden door een Commissie van Wijze Polderhoogleraren. Doel? Het vermolmde pensioensysteem waar vakbonden de dienst uitmaken, mag niet gemoderniseerd worden. De volstrekt achterhaalde solidariteit tussen generaties moet en zal overeind blijven. Hoe lang accepteren wij nog dat het overgrote deel van ons spaargeld in handen is van personen die daar geen verantwoording over hoeven af te leggen? Het is financiële slavernij.

Ik ben het helemaal eens met Rutte, we moeten eens ophouden met somberen. Dat negativisme leidt allemaal tot niets. En al helemaal niet het afbranden van bepaalde beroepsgroepen. Daarom wordt het de hoogste tijd om de assurantietussenpersoon eens uit het verdomhoekje te halen en op het schild te hijsen. Want deze hardwerkende ondernemers loodsen eigenhandig Nederland en de Nederlandse consument heelhuids door de ernstigste crisis sinds het invoeren van de hypotheekrenteaftrek. Maar de groep is anoniem- bescheidenheid is hun 'middle name'- en dus komen we nooit te weten wie die hardwerkende ruggengraat van Nederland nu precies is. Dat moet veranderen. Maak daarom kennis met Alex van der Sluijs, eigenaar van de trotse website Wonen en Hypotheek. Terwijl hij met z'n poten in de modder staat- dat huis en de financiering gaat er komen, al moet ik het er zelf neerzetten met mijn blote handen- staan de klanten vrolijk lachend in onberispelijke kleding op de website. Kijk zo hoort het, wat een held. 'Eat your hart out', minister Blok, dit zijn de mannen die uw Blok-aan-de-been-hypotheek wél begrijpen en de moeite, nee, er een eer in stellen, om élke klant, groot en klein, tegen een fooi, want meer is het niet, in een persoonlijk gesprek (en natuurlijk, de Nespresso, staat klaar) het niet één keer, niet twéé keer, maar als het moet dríe keer uit te leggen.