Een SF operator met eerst de hoogste 'veiligheids-clearance'. Sergeant der eerste klasse Serge van het Korps Commandotroepen (KCT) is goed genoeg om te sneuvelen en het vuile werk op te knappen. Maar is nu volgens de MIVD en de minister van defensie niet goed genoeg om in het leger te mogen blijven. Want hij wordt een ’veiligheidsrisico’ genoemd. Hij is momenteel dan ook geschorst en zit nu werkeloos thuis. Het ontslag dat waarschijnlijk volgt hangt hem als ‘het zwaard van Damocles’ boven het hoofd.

Serge was één van de negen keursoldaten die midden 2009 van grootte hoogte met zijn parachute boven Afghanistan is ingezet. Een gedurfde en levensgevaarlijke operatie waarover Defensie kortgeleden zelfs nog een video op de website van het ministerie plaatste.

Echter na terugkeer in Nederland werd door de inlichtingendienst MIVD zijn ’verklaring geen bezwaar’ ingetrokken. Vanwege een veroordeling, jaren geleden.

Serge A. is een ervaren infanterist. Als achttienjarige diende hij eerst bij 11 Luchtmobiele Brigade. Bosnië was zijn eerste uitzending. Daarna volgde hij zijn droom en maakte de overstap naar het KCT. Hij werkte zich door de rangen en was zeer geregeld op (geheime) missies.

Toen eenheden van het KCT voor Operatie Enduring Freedom (OEF) in Afghanistan zij aan zij met de Amerikanen vochten, was ook Serge van de partij. Ook later, toen de commando’s als SFTG Viper onder bevel kwamen te staan van de TFU in Uruzgan, maakte hij een tour van vier maanden. En later volgde dus nog een tour van vier maanden bij Task Force 55. In totaal zat hij een vol jaar in Afghanistan. Twaalf maanden van geheime en vaak uiterst gevaarlijke operaties.

In die lange periode van operaties in Afghanistan achtervolgde een dreigend spook uit het verleden hem. Vier jaar geleden, hij was net terug van uitzending, liep de relatie met zijn vriendin stuk. Toen Serge op een avond zijn destijds vierjarige dochtertje wilde zien werd dat door zijn ex geweigerd. Toen hoorde hij dat zijn ex die avond in het uitgaansleven de bloemetjes buiten zette en dat zijn kind bij haar moeder was. Hij ging naar de discotheek en gaf zijn ex een duw. Vervolgens ging hij richting de woning van zijn ex-schoonmoeder. Daar stonden, gealarmeerd door zijn ex, twee politieagenten hem op te wachten.

De twee agenten spoten onmiddellijk bussen pepperspray in zijn gezicht. Nu is hij door zijn gasmaskertraining wel wat gewend, dus dat deed hem weinig. Vervolgens werd er geduwd en geslagen, van beide kanten. Hij geeft toe dat hij het toentertijd onhandig en dom heeft aangepakt. Maar echt heftig was het zeker niet. Die twee politiemensen hebben er volgens hem meer van gemaakt dan het was.

Serge kreeg uiteindelijk 200 uur werkstraf en vier weken voorwaardelijk opgelegd. De werkstraf vervulde hij onmiddellijk, want hij wilde weer op uitzending. Hij meldde de affaire bij zijn commandanten. Jarenlang bleef het stil, Serge voerde SF operaties uit, overal op aarde. En toen, na die spectaculaire vrijevalactie van vorig jaar, kwam de MIVD. Dezelfde inlichtingendienst die nota bene ’verklaring geen bezwaar’ (VGB) eerst nog had verlengd zodat hij mee kon op die laatste uitzending met Task Force 55. Maar eenmaal terug in Nederland kwam het nieuws dat de VGB alsnog zou worden ingetrokken.

Dat voornemen werd hem per brief meegedeeld, daags voor hij de ’operationele wing’ kreeg uitgereikt. Hij is vervolgens voor de ‘Bezwarencommissie Veiligheidsonderzoeken Defensie’ verschenen en die gaven de minister een positief advies om mij alsnog de VGB te verlenen. De problemen leken daarmee de wereld uit. Maar de minister van defensie legde het rapport naast zich neer. Hij schreef op 13 juli, aan Serge, dat hij vanwege zijn gedrag een ’veiligheidsrisico’ vormt.

Zijn raadsman is nu namens Serge in beroep gegaan bij de bestuursrechter, en zegt: “Het meest wrange is natuurlijk dat mijn cliënt wel wordt gebruikt door Defensie op de eigen website, ze laten trots zien hoe hij met acht maten de klus per parachute klaart, maar tegelijkertijd wil men hem lozen. Hoe kun je nou zo’n misser maken... Ik weet ook dat de MIVD de bezwarencommissie heeft bestookt met brieven. De inlichtingendienst wilde namelijk koste wat kost het scenario dwarsbomen dat sergeant eerste klasse A. zijn ’verklaring geen bezwaar’ terugkreeg op een wijze waardoor ook anderen, in vergelijkbare situaties, daar rechten aan zouden kunnen ontlenen.”

Want anderen zíjn er. Zoals de korporaal van 11 Luchtmobiele Brigade John P. De affaire leidde tot Kamervragen, het ontslag van P. werd opgeschort tot zijn zaak over twee maanden in hoger beroep wordt behandeld.
„En zo zijn er nog veel meer jonge veteranen die bedankt worden voor goede diensten omdat ze lang geleden in aanraking kwamen met justitie”, zegt zijn raadsman mr. Michael Ruperti. Dat kan natuurlijk niet zo zijn. Daarom gaat hij nu alle dossiers bundelen en aanbieden aan de ‘Vaste Kamercommissie voor Defensie’.

Er zitten op het ministerie juristen en vergadertijgers die werkelijk niets afweten van de mensen die in het veld de vuile klusjes moeten opknappen.
De geschorste Serge hoopt dat het tij nog kan worden gekeerd. Want hij houdt met ziel en zaligheid van zijn werk. Hij is volgens zijn superieuren – van compagniecommandant tot de hoogste baas van het KCT – een modelmilitair die tijdens geheime operaties uitmuntend functioneerde. Zeer zeker geen gevaar voor zijn collega’s, eerder hun steun en toeverlaat.

De opmerking van de minister, dat zijn gedrag onvoorspelbaar is, steekt Serge nog het meest. Hij is geen ’veiligheidsrisico’. Hij heeft tijdens de gevaarlijkste acties juist gevochten voor méér veiligheid in deze wereld. Hij heeft een fout gemaakt, lang geleden, en heeft daar ontzettend veel spijt van.

Als Defensie en MIVD zo halsstarrig alleen naar de regeltjes op papier kijken, vraag ik me af waarom ze hem dan wel gebruiken voor die videofilm. Niet goed genoeg om in de toekomst nog bij het KCT te dienen, maar wel één van die negen special forces operators die op de website van het ministerie worden bejubeld en vereerd. Dat rijmt toch niet?

In een reactie op het dreigende ontslag van sergeant eerste klasse A. laat het ministerie van Defensie weten: „In een veiligheidsonderzoek wordt naar het veiligheidsrisico gekeken. Dit is een andere beoordeling dan het goed functioneren van de betrokken militair. Een militair moet beschikken over een verklaring geen bezwaar (VGB) en moet in het kader van zijn uitzending een security clearance hebben. De afgifte daarvan is gebaseerd op een actuele VGB. Betrokkene heeft in het onderhavige geval ook de clearance gekregen, omdat de VGB op dat moment nog niet was ingetrokken. Betrokkene was ermee bekend dat de VGB mogelijk zou worden ingetrokken. Met een formeel schrijven is hij hierover voor zijn uitzending geïnformeerd en heeft tegelijkertijd de gelegenheid gekregen zijn zienswijze te geven op dit voornemen tot intrekken. Na het besluit tot intrekken van de VGB heeft betrokkene bezwaar aangetekend. Dit bezwaarschrift is ter advisering voorgelegd aan de Bezwarencommissie Veiligheidsonderzoeken Defensie. Gehoord het advies is besloten de intrekking van de VGB te handhaven.”